Χωρίς διάλογο στις «γαλάζιες» κάλπες

Η Ν.Δ. θα οδηγηθεί στις κάλπες για να εκλέξει τον νέο αρχηγό της (και δυνητικά εν δυνάμει πρωθυπουργό) και, όπως φαίνεται, για πρώτη φορά δεν θα έχει προηγηθεί μία εσωκομματική διαδικασία. Και δεν μιλάμε για συνέδριο, όπως είχε γίνει το 2009, αλλά ούτε καν για Εθνική Συνδιάσκεψη η οποία, όπως δείχνουν τα πράγματα, τέθηκε εκτός κάδρου. Ο λόγος: Στις προβλεπόμενες ημερομηνίες 17, 18 και 19 Νοεμβρίου ο καθένας από τους υποψήφιους έχει άλλο πρόγραμμα και δεν επιθυμεί να το αλλάξει.

Του Μιχάλη Κωτσάκου

Υπό αυτές τις συνθήκες, δεν είναι λίγοι αυτοί που ακόμη δεν έχουν συνταχθεί με τον έναν ή τον άλλο υποψήφιο και αναρωτιούνται εάν τελικά στη Ν.Δ. θέλει κανείς τον δημόσιο διάλογο. Οι περισσότερο μάλλον καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι απλώς οι 4 υποψήφιοι ροκανίζουν τον χρόνο και ψάχνουν τον κατάλληλο τρόπο να πετάξουν τον «μουτζούρη» στους άλλους.

Παρακολουθώντας κανείς από το ξεκίνημα την τακτική των τεσσάρων διεκδικητών, διαπιστώνει με κάθε βεβαιότητα ότι εκείνοι που εξ αρχής επέμειναν στην ανάγκη κοινών εμφανίσεων, ώστε να δοθεί στους πολίτες η δυνατότητα να συγκρίνουν απευθείας επιχειρήματα, απόψεις και σχέδια του καθενός, ήταν οι Κυριάκος Μητσοτάκης και Άδωνις Γεωργιάδης. Επί μακρόν επικέντρωσαν την επιχειρηματολογία τους στην ανάγκη διεξαγωγής τηλεοπτικού διαλόγου, πιστεύοντας ότι μία τέτοια συζήτηση θα τόνωνε και το ενδιαφέρον της κοινωνίας για τα τεκταινόμενα στο κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης.

Οι λόγοι της σταθερής άρνησης του Βαγγέλη Μεϊμαράκη να προσέλθει σε debate συμπυκνώνονται σε αυτό που είπε στους ΟΝΝΕΔίτες: «Τα εν οίκω μη εν δήμω».  Εκείνο που θα είχε σίγουρα μεγάλο ενδιαφέρον θα ήταν μία ζωντανή τηλεοπτική συζήτηση με απευθείας διάλογο και με ανταλλαγή επιχειρημάτων μεταξύ των υποψηφίων. Ενέχει μεγαλύτερο ρίσκο, αλλά θα μπορούσε να αποδειχθεί και ευκαιρία. Όχι για κάθε υποψήφιο ξεχωριστά, αλλά και για την ίδια τη Ν.Δ. συνολικά. Μία υψηλού επιπέδου συζήτηση μεταξύ τεσσάρων υποψηφίων προέδρων που μπορεί να διαφωνούν σε διάφορα, αλλά ξέρουν να ανταλλάσσουν εμπεριστατωμένα και πολιτικής ουσίας επιχειρήματα, είναι σίγουρο ότι θα κέντριζε το ενδιαφέρον του κόσμου.

Αντιθέτως, αν η συζήτηση εκτροχιαζόταν σε προσωπικές αντιπαραθέσεις και… ξέφευγε και μία κουβέντα παραπάνω, όπως ανησυχεί ο Β. Μεϊμαράκης, τότε όποιος εκ των τεσσάρων και αν κέρδιζε πόντους στα μάτια ενός περιορισμένου αριθμού κομματικών, χαμένη θα έβγαινε συνολικά η Ν.Δ.

Τρόμος για… αιματηρό δεύτερο γύρο
Σενάρια για μη διεξαγωγή του δεύτερου γύρου των εκλογών στη Ν.Δ. συζητούνται, εξάλλου, στο εσωτερικό της παράταξης. Ακόμα και στα γραφεία των δύο πρώην πρωθυπουργών Κώστα Καραμανλή και Αντώνη Σαμαρά, το ενδεχόμενο να μη γίνει ο δεύτερος γύρος των εσωκομματικών εκλογών στη Ν.Δ. στις 29 Νοεμβρίου συζητείται έντονα, στη λογική της αποφυγής περαιτέρω εντάσεων. Θα προλάμβανε μια ακόμα «αιματηρή» εβδομάδα, τότε μεταξύ των δυο πρώτων, ενώ και η Ν.Δ. θα έδινε την εικόνα… αρένας!

Στα επιτελεία του Κυριάκου Μητσοτάκη, του Άδωνι Γεωργιάδη και του Απόστολου Τζιτζικώστα, μπορεί να μην παραδέχονται ότι θα είναι στη δεύτερη θέση με μεγάλη διαφορά από τον τέταρτο υποψήφιο Β. Μεϊμαράκη, αλλά όλοι θεωρούν ότι με τον νυν πρόεδρο θα αναμετρηθούν στον δεύτερο γύρο. Αυτό που κανείς από τους τρεις πρώτους δεν θέλει να φαντάζεται είναι το ενδεχόμενο ο Β. Μεϊμαράκης το βράδυ της 22ας Νοεμβρίου να είναι πρώτος με πάνω από 45% και με διαφορά άνω των 20 ποσοστιαίων μονάδων από τον δεύτερο υποψήφιο. Μόνο που, για να αποφευχθεί ο δεύτερος γύρος, θα πρέπει να υπάρξει συναίνεση των δύο πρώτων στις 22 Νοεμβρίου, και αυτό διότι το καταστατικό του κόμματος προβλέπει ότι για να εκλεγεί πρόεδρος ένας υποψήφιος θα πρέπει να συγκεντρώσει το 50+1%.

Στα σενάρια που συζητούνται επ’ αυτού είναι τα εξής: για να αποφευχθεί ο δεύτερος γύρος, θα πρέπει να συμμετάσχουν τουλάχιστον 300.000 ψηφοφόροι και το ποσοστό του πρώτου να κινείται σε ποσοστά άνω του 43%-45% και η διαφορά του από τον δεύτερο να είναι διψήφια.

Πάντως, αν και πρώτος ο Κ. Μητσοτάκης είχε θέσει δημόσια το θέμα δηλώνοντας ότι αν η διαφορά του πρώτου με τον δεύτερο είναι πολύ μεγάλη, τότε να υπάρξει μια συμφωνία ο πρώτος να αναλάβει την προεδρία, χωρίς να υπάρξει δεύτερος γύρος, τώρα έχει την άποψη πως πρέπει να τηρηθεί το καταστατικό και να γίνει η δεύτερη αναμέτρηση στις 29 Νοεμβρίου. Μένει να αποδειχθεί εάν θα υπάρξουν αντιδράσεις, ενώ στο επιτελείο Μεϊμαράκη επιμένουν ότι θα εκλεγεί από τον πρώτο γύρο και άρα δεν θα χρειαστεί δεύτερος γύρος.

Οι υποστηρικτές της άποψης να μη γίνει δεύτερος γύρος τονίζουν ότι θα σταματήσει η εσωστρέφεια και δεν θα συνεχιστεί η σύγκρουση, θα σταματήσουν οι παρασκηνιακές συναλλαγές των πρώτων με τους δεύτερους, ενώ θα δοθεί μήνυμα στην κομματική βάση και ευρύτερα στην κοινωνία πως το κόμμα θα μείνει ενωμένο. Επιπρόσθετα, εκτιμάται ότι με την αποφυγή ενός δεύτερου ψυχοφθόρου γύρου:

α) Η Ν.Δ. θα σταματήσει να γίνεται βορά στους πολιτικούς της αντιπάλους, είτε αυτοί είναι ο ΣΥΡΙΖΑ είτε άλλοι κομματικοί χώροι που κινούνται στον χώρο της κεντροδεξιάς.
β) Το κόμμα θα έχει τον χρόνο να αντιμετωπίσει μια ενδεχόμενη κυβερνητική κρίση συγκροτημένα, και όχι σε τέσσερα διαφορετικά επίπεδα.

Προβληματισμός…
Αυτό το τελευταίο περί ενδεχόμενης κυβερνητικής κρίσης προκαλεί έντονο προβληματισμό, όχι μόνο στα επιτελεία των υποψηφίων προέδρων της Ν.Δ., αλλά και σε μια μερίδα βουλευτών του κόμματος. Συγκεκριμένα, πολλοί διαβλέπουν κατάρρευση της κυβερνητικής πλειοψηφίας στο αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα, κάτι που ενισχύουν και δηλώσεις Ευρωπαίων αξιωματούχων που μιλούν ευθέως για αλλαγή στο κυβερνητικό σχήμα. Όπως αναφέρουν βουλευτές της Ν.Δ., μέσα στο επόμενο τρίμηνο ενδέχεται  να καταστεί «εθνική ανάγκη» για μια άλλη κυβερνητική λύση, είτε αυτή είναι οικουμενική είτε «τύπου Παπαδήμου».

Οι υποψήφιοι πρόεδροι της Ν.Δ. οφείλουν να τοποθετηθούν και σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, δηλώνει με νόημα «γαλάζιος» βουλευτής, υποστηρικτής της πλευράς Μητσοτάκη. Από την πλευρά του, ο Β. Μεϊμαράκης θέτει δύο ζητήματα. Πρώτον, να διασφαλίζεται η παραμονή της χώρας σε ευρώ και πρόγραμμα και ο απρόσκοπτος δανεισμός της και, δεύτερον, να μην είναι πρωθυπουργός ο Αλέξης Τσίπρας.  Στο ίδιο μήκος κύματος και η πλευρά Τζιζτζικώστα, που δεν θα επιθυμούσε τον κ. Τσίπρα επικεφαλής ενός άλλου κυβερνητικού σχήματος, αλλά θα συμμετείχε σε μια οικουμενική κυβέρνηση, ενώ η πλευρά Γεωργιάδη προτάσσει μεν το «εθνικό συμφέρον», δηλώνει όμως ότι θα παρουσίαζε ενστάσεις όχι μόνο στο πρόσωπο του κ. Τσίπρα αλλά και μιας σειράς υπουργών τους οποίους θεωρεί «επικίνδυνους» για τη χώρα.

Πάντως, και για την περίπτωση του σχηματισμού της κυβέρνησης Παπαδήμου η Ν.Δ. είχε χωριστεί στα δύο, αφού αρκετοί βουλευτές διαφωνούσαν με τη συμμετοχή σε αυτό το κυβερνητικό σχήμα, ενώ θεωρούσαν τότε ότι οι όροι συμμετοχής στην τότε κυβέρνηση  δεν ήταν συμφέρουσες για τη Ν.Δ.

«Πιέζουν» τον Τζιτζικώστα Κυριάκος και Άδωνις
Η προεκλογική προσπάθεια των υποψηφίων επικεντρώνεται στα ΜΜΕ, με την εξαίρεση του Ευ. Μεϊμαράκη που έχει αποφασίσει να φτάσει στην κάλπη χωρίς να έχει παραχωρήσει συνέντευξη σε έντυπο ή ηλεκτρονικό μέσο ενημέρωσης.

Ο Απ. Τζιτζικώστας δοκιμάστηκε, τις τελευταίες ημέρες, καθώς η πίεση για τη μορφή της κοινοβουλευτικής παρουσίας του κόμματος, εφόσον εκλεγεί, αυξάνεται. Ο 37χρονος περιφερειάρχης έκανε λόγο (Star, Mega) για συντονισμένες επιθέσεις που δέχεται από τις «δυνάμεις της ακινησίας εντός Ν.Δ.», επανέλαβε ότι το βάρος της κοινοβουλευτικής εκπροσώπησης θα αναλάβει ένας αντιπρόεδρος που ο ίδιος θα επιλέξει, ωστόσο στο ζήτημα της δυαρχίας, δεδομένου ότι ο όποιος επικεφαλής της Κοινοβουλευτικής Ομάδας θα είναι και αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης στη Βουλή, τα επιχειρήματά του υπήρξαν συζητήσιμα.

Ο ίδιος, πάντως, σε διαδικτυακή συνέντευξή του σχολίασε πως «από τις 23 Νοεμβρίου η Ν.Δ. δεν θα χωρίζεται πλέον σε σαμαρικούς, καραμανλικούς και μητσοτακικούς», ενώ ως προς τους αντιπροέδρους ο κ. Τζιτζικώστας σχολίασε πως, ακόμη κι αν αρνηθούν οι συνυποψήφιοι, «σε κάθε περίπτωση θα βρεθεί για τη θέση του αντιπροέδρου ένα στέλεχος που να έχει κοινοβουλευτική εμπειρία, γνώσεις, να είναι καλός ρήτορας και να μεταφέρει στη Βουλή τη γραμμή που θα συμφωνούμε συλλογικά στην Κοινοβουλευτική Ομάδα».

Λίγες ώρες αργότερα, μέσω ενός άτυπου ραδιοτηλεοπτικού debate, καθώς αμφότεροι βρέθηκαν στα τηλεοπτικά και ραδιοφωνικά στούντιο του ΣΚΑΪ, οι Κυριάκος Μητσοτάκης και Άδωνις Γεωργιάδης έβαζαν στο στόχαστρό τους τον κ. Τζιτζικώστα. Ο Κ. Μητσοτάκης απάντησε στην κριτική Τζιτζικώστα ότι εκφράζει ένα υποσύνολο της Ν.Δ., σχολιάζοντας ότι ο ίδιος έχει εκλεγεί τρεις φορές πρώτος στη Β΄ Αθήνας. Ο Αδ. Γεωργιάδης, από την πλευρά του, αμφισβήτησε την προσήλωση του περιφερειάρχη στις μεταρρυθμίσεις, υποστηρίζοντας ότι δεν στήριξε καμία από αυτές που προώθησε η κυβέρνηση του Αντώνη Σαμαρά.

Επιμένει σε «ήσυχη» διαδικασία ο Μεϊμαράκης
Ως αινιγματική χαρακτηρίζεται από αρκετούς εντός της Ν.Δ., η στάση που κρατάει κατά τη διάρκεια της –μαραθώνιας– προεκλογικής εκστρατείας ο Βαγγέλης Μεϊμαράκης. Ο πρόεδρος του κόμματος ξεκίνησε τελευταίος τις περιοδείες, κάτι που ωστόσο μπορεί να φαντάζει λογικό, καθώς σε σχέση με τους άλλους τρεις ανθυποψηφίους του είχε κάνει και τον Σεπτέμβριο τον γύρο της Ελλάδας, ως εν δυνάμει πρωθυπουργός.

Αυτά που ωστόσο αξίζουν να σημειωθούν είναι μία σειρά γεγονότων που «φωτογραφίζουν» προθέσεις και στρατηγικές. Αρχικά, ο Βαγγέλης Μεϊμαράκης διατύπωσε ρητά και κατηγορηματικά τις αντιρρήσεις του για τη διεξαγωγή μίας τηλεμαχίας. Η επιχειρηματολογία του ήταν πως η παράταξη θα βγει τραυματισμένη μέσα από αυτήν τη διαδικασία και η αντιπαράθεση των τεσσάρων υποψηφίων θα γίνει βορά στα χέρια των δημοσιογράφων και των αντίπαλων κομμάτων, κάνοντας ακόμα μεγαλύτερο κακό στην εικόνα της παράταξης. Την ίδια ώρα, ο πρόεδρος της Ν.Δ. δεν έχει δώσει καμία συνέντευξη. Η προεκλογική του καμπάνια ξεδιπλώνεται με περιοδείες και ομιλίες αποκλειστικά σε κομματικά ακροατήρια. Η άρνησή του να μιλήσει δημόσια δεν είναι τυχαία, λένε οι καλά γνωρίζοντες και όσοι μπορούν να διαβάσουν πίσω από μία προεκλογική εκστρατεία τα κίνητρα και τις προθέσεις με στόχο το επιθυμητό αποτέλεσμα.

Ο Βαγγέλης Μεϊμαράκης γνωρίζει πως, σε μία ήσυχη και χωρίς υψηλές προσδοκίες εκλογική διαδικασία, έχει μεγάλες πιθανότητες να εκλεγεί, καθώς το κομματικό ακροατήριο της Ν.Δ. είναι συρρικνωμένο και μεγάλης ηλικίας. «Σε μία διαδικασία χαμηλής πτήσης, μπορεί να είναι εκ νέου πρόεδρος», λέει χαρακτηριστικά κομματικό στέλεχος, που γνωρίζει την ανθρωπογεωγραφία του κόμματος και την κατάσταση στην οποία είναι η «γαλάζια» βάση ανά νομό.

Με δύο λόγια, ο Βαγγέλης Μεϊμαράκης και το επιτελείο του έχουν συγκεκριμένη τακτική που θεωρούν πως θα τους οδηγήσει στη νίκη στις 22 Νοεμβρίου και αυτή δεν είναι άλλη από μία διαδικασία χωρίς να υπάρξουν μεγάλες προσδοκίες, παρά μόνο η κινητοποίηση της κομματικής βάσης.

Το ταμείο είναι μείον
Το ότι το ταμείο της Ν.Δ. είναι άδειο λίγο-πολύ είναι γνωστό. Όμως προκαλεί αίσθηση πως λίγες ημέρες πριν από τις κάλπες, η σύμβαση με την εταιρεία που αναλαμβάνει τη μηχανογραφική υποστήριξη του εκλογικού εγχειρήματος δεν έχει ακόμη υπογραφεί! Αντικείμενο προβληματισμού αποτελεί και η πρόβλεψη για καταβολή του 80% του τιμήματος προκαταβολικά, κάτι που σε συνδυασμό με την ανάγκη να καταβληθεί μέρος έστω των 5 μηνών μισθοδοσίας που οφείλεται στο προσωπικό του κόμματος εξαντλεί το ποσό της κρατικής χρηματοδότησης που έλαβε η Συγγρού.