Το χρονικό ενός σκληρού (αλλά αναγκαίου) «λουκέτου»

Οι φήμες που υπήρχαν όλο το τελευταίο διάστημα, τελικά επιβεβαιώθηκαν. Η ΕΡΤ οδηγήθηκε σε «λουκέτο» –για τρεις μήνες– προκειμένου να εξυγιανθεί και να ανοίξει με τη μορφή ενός νέου Οργανισμού. Το τέλος εποχής για τη Δημόσια Τηλεόραση το ανακοίνωσε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Σίμος Κεδίκογλου, ο οποίος έκανε λόγο για μοναδική περίπτωση σπατάλης και αδιαφάνειας στην ΕΡΤ.

Συγκεκριμένα ο κυβερνητικός εκπρόσωπος δήλωσε: «Σε μια περίοδο που ο ελληνικός λαός υφίσταται θυσίες, δεν υπάρχουν περιθώρια για καθυστερήσεις ή για δισταγμούς. Όπως δεν υπάρχουν περιθώρια ανοχής για “ιερές αγελάδες” που παραμένουν άθικτες, όταν επιβάλλονται περικοπές παντού. Όταν πρέπει να τελειώνουμε με τα ελλείμματα και να βγούμε από την κρίση, δεν μπορούμε να ανεχόμαστε θύλακες αδιαφάνειας και δημόσιας σπατάλης. Η Ελληνική Ραδιοφωνία Τηλεόραση, η ΕΡΤ, είναι μια χαρακτηριστική περίπτωση μοναδικής αδιαφάνειας και απίστευτης σπατάλης. Κι αυτό τελειώνει σήμερα…

»Την ΕΡΤ την πληρώνει ο ελληνικός λαός με το χαράτσι στους λογαριασμούς ηλεκτρικού: γύρω στα 300 εκατομμύρια το χρόνο! Έχει τριπλάσιο ως επταπλάσιο κόστος από άλλους τηλεοπτικούς σταθμούς και τετραπλάσιο ως εξαπλάσιο προσωπικό για πολύ μικρή τηλεθέαση: τη μισή σχεδόν και για τα τρία δημόσια κανάλια μαζί, απ’ όση ένα μέσο εμπορικό κανάλι.

Έχει τεράστια περιουσία, η οποία παραμένει αδρανής, αν δεν λεηλατείται υπέρ του ανταγωνισμού. Έχει καθεστώς αδιαφάνειας στη διαχείρισή της: Μιλάμε για μια εταιρία με έξι λογιστήρια που δεν επικοινωνούν μεταξύ τους! Καθεστώς αδιαφάνειας στη διαχείριση των συμβάσεων, καθεστώς ακόμα μεγαλύτερης αδιαφάνειας στη διαχείριση του υλικού, το οποίο δεν έχει απογραφεί εδώ και… οκτώ χρόνια! Καθεστώς προνομίων για τους εργαζομένους, που χρεώνουν τεράστιο αριθμό υπερωριών. Για να μην αναφερθούμε στα τεράστια ποσά τα οποία μοιράζει σε ιδιωτικές παραγωγές που θα μπορούσε να κάνει, με πολύ λιγότερα, χρησιμοποιώντας τα δικά της μέσα. Που τα έχει πληρώσει ακριβά ο Έλληνας φορολογούμενος. Για να μην αναφερθούμε στο τεράστιο κόστος εξωτερικών μεταδόσεων που έχουν επιβάλλει απαρχαιωμένα συνδικαλιστικά προνόμια, κι έτσι μετακινούνται δεκάδες τεχνικοί κάθε τόσο, για έργο που μπορεί να γίνει από δύο-τρία άτομα. Για να μην πούμε ότι συντηρεί περιοδικό χωρίς αναγνώστες, ενώ διαθέτει δεκάδες σταθμούς τοπικούς σταθμούς που ουσιαστικά αναμεταδίδουν, τις περισσότερες ώρες της μέρας, το κεντρικό πρόγραμμα.

»Η σημερινή ΕΡΤ έχει εξελιχθεί σε ένα σκάνδαλο που το βλέπουν καθημερινά όλοι, αλλά δεν τόλμησε να το αγγίξει κανείς. Αυτά όλα τελειώνουν σήμερα. Και τελειώνουν οριστικά! Η κυβέρνηση αποφάσισε να κλείσει την ΕΡΤ. Με το ισχύον νομικό πλαίσιο και με κοινή υπουργική απόφαση σταματούν οι μεταδόσεις της ΕΡΤ μετά την ολοκλήρωση του προγράμματος σήμερα το βράδυ. Και στη θέση της ΕΡΤ θα δημιουργηθεί ένας σύγχρονος, δημόσιος –αλλά όχι κρατικός, ούτε κομματικά ελεγχόμενος– Οργανισμός Ραδιοτηλεόρασης. Κατά τα πρότυπα των πιο επιτυχημένων δημόσιων Ραδιοτηλεοπτικών οργανισμών της Ευρώπης. Το σχετικό νομοσχέδιο κατατίθεται αμέσως, ώστε να λειτουργήσει το ταχύτερο ο νέος φορέας. Το προσωπικό της ΕΡΤ θα αποζημιωθεί κανονικά. Και όσοι από τους τωρινούς εργαζόμενους το επιθυμούν, θα μπορέσουν να υποβάλλουν αίτηση για να προσληφθούν στο νέο Οργανισμό Ραδιοτηλεόρασης.

»Υπάρχουν πολλοί άξιοι και ικανοί εργαζόμενοι, η πείρα και η προϋπηρεσία των οποίων είναι απαραίτητη για να σταθεί ο νέος Οργανισμός. Και θα συνεκτιμηθεί κατά τη διαδικασία προσλήψεων, με διαφανείς διαδικασίες και κριτήρια ΑΣΕΠ.

»Ο νέος Οργανισμός θα λειτουργήσει με πολύ λιγότερο προσωπικό. Με σαφές οργανόγραμμα, όπως προβλέπουν τα σύγχρονα δεδομένα για τη δημόσια Ραδιοτηλεόραση παντού στον κόσμο. Το αρχείο της ΕΡΤ –που αποτελεί αληθινό εθνικό θησαυρό– θα περιφρουρηθεί και θα αξιοποιηθεί πλήρως. Επίσης θα αξιοποιηθούν οι δορυφορικές υπηρεσίες και οι σύγχρονες τεχνολογίες. Ώστε να υπάρξει –επιτέλους– δυναμικός μοχλός προβολής της Ελλάδας, της ανάπτυξης, της εξωστρέφειας, αλλά και πολύτιμος καθημερινός δεσμός με την Ελληνική Διασπορά σε όλο τον κόσμο.

»Ο νέος Οργανισμός Ραδιοτηλεόρασης θα ξεκινήσει να λειτουργεί το συντομότερο. Μέχρι τότε οι πολίτες δεν θα πληρώνουν το χαράτσι που πληρώνουν ως σήμερα. Κι από τη λειτουργία του και μετά θα πληρώνουν πολύ λιγότερα. Υπολογίζεται ότι θα απαλλαγούν από ένα ποσό που φτάνει τα 100 εκατομμύρια ετησίως. Ενώ για όσες θέσεις της σημερινής ΕΡΤ κρίνονται υπεράριθμες, θα προσληφθούν με ΑΣΕΠ νέοι εργαζόμενοι στα νοσοκομεία, στα ΚΕΠ και όπου αλλού το δημόσιο έχει ανάγκη.

»Μεγάλες αλλαγές δεν γίνονται χωρίς μεγάλες τομές. Τολμηρές και ριζοσπαστικές! Μέχρι τώρα πολλοί έλεγαν ότι “δεν υπάρχει πολιτική βούληση” για τέτοιες τομές… Η σημερινή κυβέρνηση αποδεικνύει ότι διαθέτει την πολιτική βούληση! Αυτό άλλωστε, ζητάει κι αυτό περιμένει να δει ο ελληνικός λαός».

Αντιδράσεις και εκτός Ελλάδας  
Η εν λόγω πράξη προκάλεσε την έντονη αντίδραση των κυβερνητικών εταίρων με το ΠΑΣΟΚ να κάνει λόγο για «μονομερείς ενέργειες της κυβέρνησης» και τη ΔΗΜΑΡ να υποστηρίζει πως «η δημόσια τηλεόραση δεν μπορεί να παραμένει κλειστή ούτε για μία ώρα». Αντίστοιχες ανακοινώσεις εξέδωσαν και τα κόμματα της αντιπολίτευσης.

Ιδιαίτερη σημασία έχουν οι διεθνείς αντιδράσεις. Απερίσκεπτη χαρακτήρισε την κίνηση του πρωθυπουργού για το αιφνιδιαστικό κλείσιμο της ΕΡΤ, ο Επίτροπος Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης, Νιλς Μούιζνιεκς.

«Η αιφνίδια απόφαση του Έλληνα πρωθυπουργού να κλείσει τη δημόσια τηλεόραση της ΕΡΤ είναι ένα απερίσκεπτο βήμα. Καταργώντας ακόμη και προσωρινά τα δημόσια μέσα ενημέρωσης, η Ελλάδα περιορίζει τον πλουραλισμό των ΜΜΕ, την ελευθερία έκφρασης και το δικαίωμα στην πληροφόρηση, ενώ επιφέρει ένα βαρύ πλήγμα σε ένα βασικό πυλώνα της Δημοκρατίας», είπε χαρακτηριστικά ο κ. Μούιζνιεκς.

«Η απόφαση στέλνει ένα παγερό μήνυμα στα μέσα ενημέρωσης και αναμοχλεύει την ένταση σε μια χώρα που ήδη υποφέρει από μια σοβαρή οικονομική και κοινωνική κρίση», είπε χαρακτηριστικά και έκανε έκκληση στην κυβέρνηση να ανακαλέσει την απόφαση και να σταματήσει να ενεργεί με τρόπο «που περιορίζει απαράδεκτα την ελευθερία των δημόσιων ΜΜΕ», πρόσθεσε ο ευρωπαίος αξιωματούχος.

Επαναφορά του σήματος της δημόσιας τηλεόρασης και ραδιοφωνίας άμεσα ζητεί ο πρόεδρος της EBU, Ζαν Πολ Φιλιπό, o οποίος βρέθηκε στην Αθήνα. Όπως είπε σε δηλώσεις του από το ραδιομέγαρο της Αγίας Παρασκευής, η EBU θα παραδώσει στον κ. Στουρνάρα επιστολή με την οποία ζητεί την ανάκληση της απόφασης για κλείσιμο της ΕΡΤ και την επαναφορά του σήματος στο ραδιόφωνο και την τηλεόραση.

Ο κ. Φιλιπό τόνισε ακόμη πως θέλει μακροπρόθεσμα η δημόσια ελληνική τηλεόραση να είναι ισχυρό μέλος της EBU, ανεξάρτητη πλουραλιστική, διάφανη και βιώσιμη και πως το κράτος πρέπει να βοηθήσει το δίκτυο να χτίσει το μέλλον του. «Η αλληλεγγύη είναι το κλειδί της επιτυχίας» ανέφερε χαρακτηριστικά ο πρόεδρος της EBU, συμπληρώνοντας πως βρίσκεται στην Ελλάδα για να στηρίξει τους εργαζόμενους στην ΕΡΤ. Παρατήρησε τέλος πως η επιτυχία εδράζεται στην ελευθερία της έκφρασης, στον πλουραλισμό και τον πολιτισμό.

Το BBC, το CNN αφιέρωσαν χρόνο παρουσιάζοντας τις εξελίξεις από την Αθήνα. «Η κυβέρνηση δηλώνει ότι θα λειτουργήσει και πάλι σε εβδομάδες η δημόσια τηλεόραση, ενώ οι διαμαρτυρίες διογκώνονται». Αυτός είναι ο τίτλος του πρακτορείου Reuters, το οποίο μεταδίδει τα τελευταία νέα μετά το κλείσιμο της ΕΡΤ. Στο δημοσίευμα αναφέρεται ότι η απόφαση για το «λουκέτο» στη δημόσια τηλεόραση έχει οδηγήσει σε έντονες αντιδράσεις από τη μεριά των δημοσιογράφων και των απλών πολιτών, ενώ φιλοξενεί και τη δήλωση του κυβερνητικού εκπροσώπου Σίμου Κεδίκογλου, ο οποίος τόνισε στο πρακτορείο ότι η απόφαση είχε ληφθεί πριν από έξι εβδομάδες.

«Οι αντιδράσεις και οι διαμαρτυρίες μεταδίδονται παντού, εκτός από την Ελλάδα», αναφέρει σε δημοσίευμά του το Euronews και συμπληρώνει ότι πολύς κόσμος βρίσκεται έξω από το κτίριο της ΕΡΤ, προκειμένου να εκφράσει τον θυμό του για το «λουκέτο». Επίσης, διατυπώνει τον φόβο των συνδικάτων ότι μετά από αυτήν την ενέργεια από την πλευρά της κυβέρνησης, θα δημιουργηθεί προηγούμενο και για άλλους δημόσιους οργανισμούς.

Στο «ντόμινο» των εξελίξεων μετά το κλείσιμο της ΕΡΤ αναφέρεται ο παρουσιαστής του CNN. Σύμφωνα με όσα μεταδίδει το αμερικανικό δίκτυο –το οποίο καλύπτει όλες τις εξελίξεις στη χώρα μας μετά την απόφαση της κυβέρνησης να βάλει «λουκέτο» στη δημόσια ραδιοτηλεόραση– λόγω των τελευταίων εξελίξεων απειλείται η κυβερνητική συνοχή.
«Μαύρες οθόνες στην Ελλάδα» είναι ο τίτλος του ρεπορτάζ της «Le Monde», η οποία παρακολουθεί στενά τα όσα συμβαίνουν στη χώρα μας μετά την απόφαση της κυβέρνησης για το κλείσιμο της ΕΡΤ. Στην 24ωρη γενική απεργία με αφορμή το «λουκέτο» στη δημόσια ραδιοτηλεόραση αναφέρθηκε και το δίκτυο Al Jazeera, το οποίο τονίζει και ότι το ΠΑΣΟΚ και η ΔΗΜΑΡ χαρακτήρισαν την απόφαση αυτή «απαράδεκτη». Αναφέρεται επίσης στη σύσκεψη που θα πραγματοποιηθεί τη Δευτέρα.

«Χιλιάδες Έλληνες διαδήλωσαν την Πέμπτη σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη κατά του κλεισίματος της Δημόσιας Ραδιοτηλεόρασης», αναφέρει σε ρεπορτάζ του το γερμανικό «Spiegel», ενώ στο δημοσίευμα γίνεται αναφορά στη δήλωση του Γιάννη Στουρνάρα ότι θα επιβληθούν κυρώσεις σε όσους εκπέμπουν το σήμα της ΕΡΤ. Χαρακτηριστικό το εξώφυλλο της γαλλικής «Libération», η οποία σε μαύρο φόντο αναρωτιέται: Ποιος έσβησε την τηλεόραση; «Μετά την αναστολή λειτουργίας της δημόσιας τηλεόρασης στη μάχη κατά της λιτότητας, Αθήνα και Βρυξέλλες πετάνε η μία το μπαλάκι στην άλλη για το ποιος έχει την ευθύνη του μέτρου», γράφει η εφημερίδα.

Σε μαύρο φόντο με τίτλο «Μαύρη οθόνη για τη Δημοκρατία» και η «L’ Humanite» σχολιάζει τον ξαφνικό θάνατο της ΕΡΤ. «Μαύρη οθόνη στα ελληνικά δημόσια δίκτυα» είναι ο πρωτοσέλιδος τίτλος της Le Monde, ενώ η Le Figaro σχολιάζει: «Η Ελλάδα βουτάει ξανά στη θύελλα».

Την ίδια στιγμή το γαλλικό τηλεοπτικό δίκτυο ARTE, σε ένδειξη συμπαράστασης προς τους εργαζόμενους της ΕΡΤ, μετέδωσε, για πρώτη φορά στην ιστορία του δελτίο ειδήσεων και στην ελληνική γλώσσα!

Τη συμπαράστασή του προς τους απολυμένους και προς τον ελληνικό λαό θέλησε να εκδηλώσει και το βελγικό κανάλι Télé Bruxelles, το οποίο από το απόγευμα της περασμένης Τετάρτης ως τα μεσάνυχτα της ίδιας ημέρας στη θέση του σήματός του εμφάνιζε το λογότυπο της ελληνικής δημόσιας τηλεόρασης όπου αναγραφόταν «ΕΡΤ solidarite» («Αλληλεγγύη στην ΕΡΤ»).

Η «επώνυμη» επίθεση των Anonymous

Το κλείσιμο της ΕΡΤ έφερε ακόμα και επίθεση στο δικτυακό τόπο του Εφετείου Αθηνών που πραγματοποίησε την Πέμπτη η οργάνωση χάκερ Anonymous. Στην ιστοσελίδα, οι ανώνυμοι «χακτιβιστές» ανάρτησαν βίντεο με μήνυμά τους, προειδοποιώντας με «χτύπημα» το Σάββατο, ενώ ενσωματώνουν live αναμετάδοση του απεργιακού προγράμματος των εργαζομένων της ΕΡΤ.

«Πρέπει να γνωρίζετε ότι είστε στόχος μας τώρα. Πρέπει να μας περιμένετε στις 15 Ιουνίου. Είμαστε οι Anonymous. Δεν συγχωρούμε, δεν ξεχνάμε. Να μας περιμένετε ελληνική κυβέρνηση», αναφέρει το βίντεο στην αγγλική γλώσσα.

Η διάδοχος κατάσταση

Νέα Ελληνική Ραδιοφωνία, Ίντερνετ και Τηλεόραση, λοιπόν. Αυτό είναι το πλήρες όνομα της νέας εταιρείας που θα διαδεχθεί την ΕΡΤ σύμφωνα με το σχέδιο νόμου που κατατέθηκε στη Βουλή. Σε αυτό περιγράφονται αναλυτικά οι σκοποί και οι δράσεις, οι πόροι της επιχείρησης αλλά και οι εταίροι και οι εποπτικοί φορείς. Στόχος είναι άμεσα να ξεκινήσουν οι διαδικασίες προσλήψεων μέσω ΑΣΕΠ των εργαζόμενων που θα τον στελεχώσουν. Πληροφορίες της κυβέρνησης θέλουν τη νέα ΕΡΤ να είναι έτοιμη στα μέσα Ιουλίου.

ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΙ: «Θα κρατήσουμε με κάθε μέσο και κάθε τρόπο την ΕΡΤ ανοιχτή»

Σε ψήφισμα που εξέδωσαν οι εργαζόμενοι στην ΕΡΤ σημειώνουν μεταξύ άλλων: «Όσοι επεξεργάζονται σχέδια για λουκέτο στην ΕΡΤ δεν μπορεί παρά να αποσκοπούν σε εξυπηρέτηση άλλου τύπου συμφερόντων. Είναι επικίνδυνοι. Οι δημοσιογράφοι της Δημόσιας Ραδιοτηλεόρασης δηλώνουμε κατηγορηματικά ότι θα κρατήσουμε με κάθε μέσο και κάθε τρόπο την ΕΡΤ ανοιχτή».

Παράλληλα, εκπρόσωποι των εργαζομένων καρφώνουν την κυβέρνηση σημειώνοντας πως οι τριάντα πέντε περίπου εκλεχτοί της κοστίζουν στην ΕΡΤ όσο το σύνολο των δημοσιογράφων (περίπου 600). Οι εργαζόμενοι επιχειρούν με αυτόν τον τρόπο να καταρρίψουν τα επιχειρήματα της κυβέρνησης. Από εκείνη την ώρα η ΝΕΤ με κάθε τρόπο εκπέμπει διαδικτυακά με τη στήριξη της EBU (της Ευρωπαϊκής Ένωσης Δημοσίων Τηλεοράσεων) αλλά και μέσω της συχνότητας του 902.

Η εξέλιξη αυτή υποχρέωσε τον υπουργό Οικονομικών Γιάννη Στουρνάρα να στείλει επιστολή προς την αρμόδια εισαγγελέα Διαφθοράς, Ελένη Ράικου. Ο ΥΠΟΙΚ ζητεί από την κα Ράικου να διερευνήσει τυχόν τέλεση ποινικών αδικημάτων ως προς την προμήθεια εξοπλισμού, τις αναθέσεις παραγωγών και τις συμβάσεις έργου για παροχή υπηρεσιών δημοσιογραφικών και άλλων.

«Από το υπουργείο Οικονομικών, διάδοχο της ΕΡΤ, εστάλη σήμερα επιστολή προς την αρμόδια Εισαγγελέα Διαφθοράς, κα Ελένη Ράικου, με την οποία ζητείται η διερεύνηση της τυχόν τέλεσης ποινικών αδικημάτων ως προς την προμήθεια εξοπλισμού, τις αναθέσεις παραγωγών και τις συμβάσεις έργου για παροχή υπηρεσιών δημοσιογραφικών και άλλων», αναφέρεται χαρακτηριστικά στην ανακοίνωση του υπουργείου.