Στριμωγμένος στα σχοινιά ο Ανδρουλάκης, ηγετικό προφίλ ο Δούκας

Η επόμενη Κυριακή 30 Ιουνίου είναι η κρισιμότερη για την πιο πρόσφατη ιστορία του ΠΑΣΟΚ. Και αυτό διότι στη συνεδρίαση της Κεντρικής Πολιτικής Επιτροπής θα αποφασιστούν τα επόμενα βήματα του ΠΑΣΟΚ. Είτε θα πάνε σε εκλογή για την ανάδειξη νέου προέδρου, είτε θα συνεχιστεί η εσωστρέφεια.

Του Μιχάλη Κωτσάκου

Η αλήθεια είναι ότι η καυτή πατάτα βρίσκεται στα χέρια του Νίκου Ανδρουλάκη, ο οποίος θα πρέπει με την εισήγηση του στην Κεντρική Επιτροπή να ικανοποιήσει υποστηρικτές και αντιπάλους. Βέβαια θα πρέπει να αναφερθεί ότι οι αντίπαλοι του Νίκου Ανδρουλάκη κάνουν μεγαλύτερη φασαρία στα ΜΜΕ από ότι οι υποστηρικτές του.

Επίσης θα πρέπει να τονιστεί ότι για πρώτη φορά ένας πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ βρίσκεται στη δίνη του κυκλώνα παρά την ποσοστιαία άνοδο του Κινήματος σε όλες τις εκλογικές αναμετρήσεις από την ημέρα που ανέλαβε την προεδρία, τον Δεκέμβριο του 2021. Και στο παρελθόν αρκετές φορές οι πρόεδροι του ΠΑΣΟΚ είχαν αμφισβητηθεί.

Ακόμη και ο Ανδρέας Παπανδρέου είχε περάσει μία τεράστια κρίση με την ιστορία του Πεντελικού. Τότε που υπέδειξε για γραμματέα της Κεντρικής Επιτροπής τον Άκη Τσοχατζόπουλο, ενώ η εσωκομματική αντιπολίτευση πρότεινε τον Παρασκευά Αυγερινό. Οι πιθανότητες ήταν υπέρ του Αυγερινού, κάτι που είχε καταλάβει ο Ανδρέας κι έστειλε ένα απολύτως ξεκάθαρο μήνυμα: «Αν δεν βγει ο Άκης, διαλύω το ΠΑΣΟΚ και πάω για νέο κόμμα». Τελικά, όπως προκύπτει από διάφορες διηγήσεις, αυτός που αποσόβησε τα χειρότερα ήταν ο Γιώργος Γεννηματάς. Την τελευταία στιγμή προτίμησε να κάνει το χατίρι στον Ανδρέα Παπανδρέου ψηφίζοντας τον Άκη Τσοχατζόπουλο αντί του Παρασκευά Αυγερινού. Και δεν ήταν μόνος, καθώς τον ακολούθησε και όλη η ομάδα (Μιλτιάδης Παπαϊωάννου, Κώστας Γείτονας, Θανάσης Τσούρας κ.α.).

Ιστορικά ο Ανδρέας Παπανδρέου κατάφερνε ουκ ολίγες φορές να γυρίσει το παιχνίδι υπέρ του με τελεσίγραφα. Τώρα όμως οι εποχές άλλαξαν και ανάλογα τελεσίγραφα δεν φέρνουν το επιθυμητό αποτέλεσμα. Γι’ αυτό, λοιπόν, όλοι πλέον αναμένουν την εισήγηση Ανδρουλάκη, αν και οι περισσότεροι εκτιμούν ότι ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ πλέον είναι τόσο στριμωγμένος στα σχοινιά που λογικά θα αποδεχθεί την πρόταση των αντιφρονούντων και θα εισηγηθεί εκλογές προέδρου από την βάση, πιθανότατα εντός του 2024.

Πολλοί επικριτές

Προς ώρας ο Νίκος Ανδρουλάκης δεν έχει δημοσιοποιήσει τις προθέσεις του, ενώ και οι στενοί του συνεργάτες αποφεύγουν να πουν το οτιδήποτε. Όμως ο κ. Ανδρουλάκης κατανόησε από την κοινή συνεδρίαση Πολιτικού Συμβουλίου και Κοινοβουλευτικής Ομάδας, ότι πέραν όσων βγήκαν και τον αμφισβήτησαν ευθέως έχασε και την υποστήριξη των ιστορικών στελεχών. Ο Κώστας Σκανδαλίδης, την άποψη του οποίου ακούν οι περισσότεροι, του είπε «με απογοήτευσες με τη συνέντευξη που παραχώρησες και μίλησες για διαγραφές. Ο μόνος δρόμος που υπάρχει είναι εκλογή προέδρου από τη βάση».

Αλλά και η παρέμβαση του Πέτρου Ευθυμίου (και οι δύο προέρχονται από την ίδια ομάδα σκέψης, τους σημιτικούς) ήταν πολύ σκληρή για τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ: «Προσωπικά δεν δέχομαι τίποτα από όσα άκουσα. Είμαστε, με αυτά που ακούω, σαν γραφειοκράτες και περιπτωσιολόγοι». Ο κ. Ευθυμίου τόνισε πως το κόμμα χρειάζεται «αναβάπτιση».

Αλλά και ο Κώστας Λαλιώτης (δεν μετείχε της συνεδρίασης) με όσους επικοινώνησε έλεγε την ίδια λέξη «ψυχραιμία». Ναι μεν οι προεδρικοί στο ΠΑΣΟΚ θεωρούσαν την φράση ως αβανταδόρικη, όμως οι πιο ψαγμένοι εκτιμούσαν πως «το θείο βρέφος» και στα 73 του είναι μετρ στο να κινεί τα νήματα από μακριά.

Βέβαια στη συνεδρίαση ακούστηκαν και κάποιες γραφικές ατάκες. Και δυστυχώς σε αυτή τη ρότα κινήθηκε κι ένας πολύ σοβαρός άνθρωπος, ο Φίλιππος Σαχινίδης, ο οποίος μεταξύ άλλων είπε: «Αν δείτε τον Κιμ Γιονγκ Ουν να χτυπάει και να κρυφοκοιτάζει εδώ μέσα μην παραξενευτείτε. Θα είναι γιατί θέλει να πάρει μαθήματα από το πώς λειτουργεί το κόμμα. Επειδή ακούω για διαγραφές, ο Μπέρια του κόμματος ποιος είναι να του στέλνω τα άρθρα μου πριν τα βγάλω;».

Σημαντική θεωρήθηκε και η θέση του Στέφανου Παραστατίδη, ο οποίος στην τοποθέτηση του τόνισε πως «δεν εμπνέουμε, σύντροφοι. Λείπουν οι φρέσκιες ιδέες, η κοινωνική όσμωση, η κινηματική δράση, η συλλογική αντίληψη, η μεγάλη ματιά. Απουσιάζουν οι ορίζουσες και οι συντεταγμένες που οριοθετούν το ιδεολογικό και πολιτικό περιεχόμενο, τις κοινωνικές μας αναφορές, τις διαιρέσεις και τις συγκρούσεις μας. Ακολουθούμε, δεν ηγούμαστε».

Θεωρητικά ο Νίκος Ανδρουλάκης ελέγχει τα όργανα του κόμματος. Όμως στην επί εννέα ώρες συνεδρίαση του Πολιτικού Συμβουλίου και της Κοινοβουλευτικής Ομάδας ελάχιστοι τον στήριξαν. Οι περισσότεροι άσκησαν κριτική και όπως λέει και ο λαός μας σε αυτή τη συνεδρίαση «έφαγε πολύ ξύλο ο Ανδρουλάκης».

Οι τάσεις και τα σενάρια

Το σίγουρο είναι ότι από την συνεδρίαση Πολιτικού Συμβουλίου και Κ.Ο. φάνηκε καθαρά η τάση υποστήριξης της πρότασης του Οδυσσέα Κωνσταντινόπουλου για εκλογή ηγεσίας μέχρι το τέλος του χρόνου. Κώστας Σκανδαλίδης, Πέτρος Ευθυμίου, Νάντια Γιαννακοπούλου, Φίλιππος Σαχινίδης, Θόδωρος Μαργαρίτης, Τόνια Αντωνίου, Έφη Χαλάτση, Χαρά Κεφαλίδου, Μιλένα Αποστολάκη, Μανώλης Χριστοδουλάκης, Χάρης Καστανίδης και άλλοι συντονίστηκαν με τις ομιλίες τους απέναντι στους «προεδρικούς» που επέμειναν στη γραμμή της επίκλησης του καταστατικού. «Προεδρικοί», όπως ο Νίκος Μήλης, ο Δημήτρης Μάντζος, η Όλγα Μαρκογιαννάκη έκαναν λόγο για την ανάγκη συγκρότησης πρότασης διακυβέρνησης χωρίς επίσπευση απαραίτητα των διαδικασιών- μόνο ένας βουλευτής, ο Μανώλης Χνάρης από το ορεινό Ρέθυμνο θέλοντας να στηρίξει τη γραμμή Ανδρουλάκη ήταν πιο επιθετικός: «Στην Κρήτη κερδίσαμε και τον Μητσοτάκη και τον Κασσελάκη. Κάνε πρόεδρε εκλογές τον Ιούλιο να μετρήσουν το μπόι τους ντάλα μεσημέρι».
«Δεν θα πετύχουμε τον στόχο κατηγορώντας ο ένας τον άλλον, για το αν πάλεψε ή όχι στις Ευρωεκλογές», είχε εξηγήσει νωρίτερα ο Παύλος Γερουλάνος δίνοντας έμφαση στην ανάγκη διατήρησης της ενότητας και της αποφυγής διχαστικών λόγων και πράξεων. «Όλοι, εδώ μέσα, έδωσαν ό,τι μπορούσαν. Όπως και εκατοντάδες ακόμα στελέχη, σε όλη την Ελλάδα. Κανένας δεν έκανε λευκή απεργία, κανένας δεν έτρεξε περισσότερο από άλλον. Κι όποιος σκέφτεται με τέτοιους όρους, δεν ενώνει. Διχάζει. Επίσης, δεν θα πετύχουμε το στόχο, ελπίζοντας ότι μια μέρα θα αποσχιστεί η Αττική από την Ελλάδα», είπε ο κ. Γερουλάνος αφήνοντας εκ νέου αιχμές για την αναφορά Ανδρουλάκη το βράδυ της Κυριακής στο «κακό» αποτέλεσμα της Αττικής και στο «καλό» στην περιφέρεια.

Μετά το τέλος της συνεδρίασης, πάντως η αίσθηση που υπήρχε στους περισσότερους ήταν ότι τελικά ο κ. Ανδρουλάκης θα αποδεχθεί την πρόκληση και στην εισήγηση του θα προτείνει διαδικασία εκλογής προέδρου από την βάση εντός του φθινοπώρου. Ο ίδιος κράτησε κλειστά τα χαρτιά του, αλλά όπως αναφέρουν καλά πληροφορημένες πηγές, συνεργάτες του κ. Ανδρουλάκη του επεσήμαναν, ότι εάν τελικά επιμείνει οι εκλογές να διεξαχθούν το 2025 σύμφωνα με το καταστατικό, θα επιτείνει την εσωστρέφεια.

Συν τοις άλλοις δεν πρέπει να θεωρείται χαμένος από χέρι ο κ. Ανδρουλάκης. Με βάση τα τωρινά δεδομένα ελέγχει την Κεντρική Πολιτική Επιτροπή, ενώ δικοί του άνθρωποι είναι εκλεγμένοι σε τοπικές και νομαρχιακές επιτροπές. Οπότε μπορεί να καταφέρει να επικρατήσει στις εσωκομματικές εκλογές και τότε ουδείς θα μπορεί να τον αμφισβητήσει. Εξάλλου στις πρώτες μετρήσεις που έχουν γίνει ο κ. Ανδρουλάκης φαίνεται ότι θα κόψει το νήμα την πρώτη Κυριακή. Όμως δεν επιβεβαιώνεται η επανεκλογή του την δεύτερη Κυριακή, διότι ουδείς γνωρίζει τις συμφωνίες που θα υπάρξουν, αλλά και το ποιοι θα είναι υποψήφιοι, όπως επίσης και πόσοι ψηφοφόροι θα προσέλθουν στις κάλπες. Η αλήθεια είναι ότι στις εσωκομματικές διαδικασίες του ΠΑΣΟΚ υπάρχει αθρόα προσέλευση. Έτσι το 2017 προσήλθαν άνω των 180.000, ενώ το 2021 ανέβηκαν στις 272.000 ψηφοφόρους. Τώρα οι εκτιμήσεις αναφέρουν ότι το ΠΑΣΟΚ και οι υποψήφιοι θα μπορέσουν να κινητοποιήσουν περισσότερους από 350.000 ψηφοφόρους του χώρου.

Ο Νίκος Ανδρουλάκης-όπως φάνηκε και στην δευτερολογία του- έδειξε ενοχλημένος από την κριτική λέγοντας πως «κατά κάποιους, η άνοδος κατά 5% από τις προηγούμενες ευρωεκλογές είναι ήττα. Η άνοδος κατά 4% από τις εθνικές εκλογές του 2019 είναι ήττα». Και η αλήθεια είναι ότι ο κ. Ανδρουλάκης παρέλαβε ένα κόμμα του 8,12% και το έφτασε στο 12,80% Επίσης για πρώτη φορά μετά από δώδεκα χρόνια υπάρχει πράσινο στον εκλογικό χάρτη.

Οι υποψήφιοι

Αναμένοντας πλέον την εισήγηση του Νίκου Ανδρουλάκη στην Κεντρική Επιτροπή της 30^ης Ιουνίου ήδη ψήνονται οι πιθανές υποψηφιότητες. Κατ΄ αρχάς σίγουρη θα πρέπει να θεωρείται η υποψηφιότητα του δημάρχου Αθηναίων, του Χάρη Δούκα για τον οποίο μερίδα των στελεχών του ΠΑΣΟΚ θεωρεί πως είναι η καλύτερη λύση για να επαναφέρει το ΠΑΣΟΚ σε τροχιά εξουσίας.

Δεδομένη θα πρέπει να θεωρείται και η υποψηφιότητα του Μανώλη Χριστοδουλάκη, πρώην γραμματέα της Κεντρικής Επιτροπής επί ημερών Φώφης Γεννηματά. Ο κ. Χριστοδουλάκης εξελέγη βουλευτής Αττικής και η βάση του είναι οι πρώην «παπανδρεϊκοί», οι οποίοι μετά την ήττα του ΓΑΠ βρήκαν στο πρόσωπο του νεαρού βουλευτή το νέο ηγέτη.

Ο Παύλος Γερουλάνος ακόμη δεν έχει ξεκαθαρίσει τι θα κάνει. Αρκετοί συνομιλητές του εκτιμούν ότι τελικά θα θέσει υποψηφιότητα διεκδικώντας για 2^η φορά την προεδρία του κόμματος. Η αλήθεια είναι ότι ο κ. Γερουλάνος από την ημέρα που εξελέγη βουλευτής έχει αναπτύξει μία τεράστια κινητικότητα και δίνει το παρών σε όλες τις κινητοποιήσεις κοινωνικών ομάδων.

Από εκεί και πέρα ακούγεται ότι θα είναι υποψήφιες και η Νάντια Γιαννακοπούλου και η Μιλένα Αποστολάκη, αλλά η απήχηση τους στο εκλογικό σώμα δεν θεωρείται τέτοια που θα παίξουν πρωταγωνιστικό ρόλο στην εκλογική διαδικασία.

Οπότε με βάση τα σημερινά δεδομένα πέραν του Νίκου Ανδρουλάκη αναμένονται οι υποψηφιότητες του Χάρη Δούκα και του Μανώλη Χριστοδουλάκη.

Προαναγγελία υποψηφιότητας…

Ως προαναγγελία υποψηφιότητας θεωρείται από τους περισσότερους τα όσα είπε ο Χάρης Δούκας στην εκδήλωση του βιβλίου του Γιώργου Σιακαντάρη από την Ανανεωτική Αριστερά, την Τετάρτη το απόγευμα. Και μάλιστα αυτά ο κ. Δούκας τα είπε την ίδια ώρα που οι σύντροφοι του «σκοτώνονταν» στην αίθουσα Τύπου της Χαριλάου Τρικούπη.

«Και αν το βιβλίο μιλάει για την κατεύθυνση των κομμάτων το 2050, εγώ θέλω ο χώρος στον οποίο πάντα ανήκω, θέλω το ΠΑΣΟΚ και η ευρύτερη δημοκρατική παράταξη να μπορέσει να κερδίσει το στοίχημα, τώρα. Και θα κάνω ό,τι μπορώ γι’ αυτό», είπε ο Δήμαρχος Αθηναίων σημειώνοντας επίσης πως «οι συγκλίσεις για την Κεντροαριστερά γίνονται στις γειτονιές». Με αυτή την αναφορά σύνδεσε τη μάχη στο Δήμο με την πολιτική και περιέγραψε το στόχο συστράτευσης δυνάμεων γύρω από το ΠΑΣΟΚ: «Όπως είναι γνωστό η δημοτική παράταξη που κέρδισε τις εκλογές στην Αθήνα έχει ως κορμό το ΠΑΣΟΚ αλλά και συγκεντρώνει τη μεγαλύτερη δυνατή συνύπαρξη δυνάμεων. Δεν επικράτησε απλώς εκλογικά, ευκαιριακά, αλλά είναι μια στρατηγική συνεργασία που συνεχίζεται και μετά, στην οποία ενώνονται οι κύριες κατευθύνσεις πολιτικής εφαρμογής στον δήμο, διατηρώντας ταυτόχρονα την αυτονομία τους». Για τον κ. Δούκα αυτή «η προσπάθεια δεν είναι χωρίς κόστος». Όπως τόνισε δε με νόημα: « Έγινα και παραμένω στόχος επιθέσεων. Όμως δεν με πτοούν. Δεν πρόκειται να κάνω πίσω. Δεν υποχωρώ.»

Με έμμεσα αλλά σαφή μηνύματα προς το Νίκο Ανδρουλάκη για την ανάγκη άμεσης προσφυγής στις κάλπες, ο κ. Δούκας υπογράμμισε ότι αν δεν γίνουν τώρα άλματα θα οδηγηθεί η παράταξη σε σήψη. Όπως είπε χαρακτηριστικά: «Ο χρόνος των εξελίξεων δεν είναι ευθύγραμμος, στατικός χώρος, απεριόριστος. Μου λένε ορισμένοι. Ας αφήσουμε τα πράγματα να ωριμάζουν σιγά-σιγά, ας υπομένουμε αυτή τη διαδικασία στασιμότητας. Άφησε τη σήψη να εξελίσσεται. Κάθισε στο γραφείο σου αναπαυτικά και μην ασχολείσαι. Μου επιτέθηκαν μάλιστα επειδή τολμάω ακόμα και να αγωνιώ. Απέναντι σε αυτές τις απόψεις, υποστηρίζω μια διαφορετική κλίμακα χρόνου. Η ιστορία γράφεται με ασυνέχειες και τομές που αλλάζουν τον ρου των εξελίξεων. Χρειάζεται ένα άλμα γρηγορότερο από τη φθορά, που λέει και ο Ελύτης».

Ο Πρωτόπαπας

Ο Χάρης Δούκας πέραν του ότι όλοι του αναγνωρίζουν την μεγάλη νίκη του στις δημοτικές εκλογές υστερεί στην κομματική γεωγραφία. Ο ίδιος τελευταία μιλά με πολλούς, ενώ έχει ήδη στήσει δίκτυο με δημοσιογράφους και υποστηρικτές. Στο παρασκήνιο την υποψηφιότητα του Δούκα τρέχει ο Χρήστος Πρωτόπαπας, με τον οποίο μπορείς να διαφωνείς για χίλια πράγματα, αλλά το ότι είναι από τους πιο επιτυχημένους στις παρασκηνιακές κινήσεις. Βέβαια υπάρχουν και πολλοί που έχουν την αντίθετη άποψη θεωρώντας ότι στο τέλος θα κάψει τον δήμαρχο.

Το σίγουρο είναι ότι εκτός του Πρωτόπαπα πλέον ανοιχτά έχει ταχθεί και ο Οδυσσέας Κωνσταντινόπουλος, όπως και κάποιοι βουλευτές που επηρεάζονται από τον εκ των αντιπροέδρων της Βουλής. Ακόμη και η απορία του Κωνσταντινόπουλου «ο Ανδρουλάκης δεν μπόρεσε να νικήσει τον Κασσελάκη πως θα μπορέσει να νικήσει τον Μητσοτάκη;», είναι το προοίμιο του μηνύματος που θα στείλει προεκλογικά η ομάδα του κ. Δούκα: «Νίκησε τον πρίγκιπα (Μπακογιάννη) θα γκρεμίσει και τον βασιλιά(Μητσοτάκη)».

Ήδη η επικοινωνιακή ομάδα που στηρίζει τον κ. Δούκα έχει δώσει απαντήσεις για το πώς θα μπορεί να είναι ταυτόχρονα και δήμαρχος και πρόεδρος κόμματος, παρά το γεγονός ότι η σύγκριση μοιάζει με ιεροσυλία. Έτσι θυμήθηκαν ότι ο ιστορικό ηγέτης της γερμανικής σοσιαλδημοκρατίας ο Βίλι Μπραντ οδήγησε το κόμμα του προς τη νίκη του 1969 (και τον ίδιο στην Καγκελαρία), ως εκλεγμένος δήμαρχος Δυτικού Βερολίνου. Ο Φρανσουά Μιτεράν, επίσης, ήταν δήμαρχος της Σατό-Σινόν, Γενικός Σύμβουλος της Μοντσός, Πρόεδρος της Ένωσης των Δημάρχων και του Γενικού Συμβουλίου της Νιέβρ, ενώ παράλληλα ήταν και βουλευτής του Σοσιαλιστικού Κόμματος.