Στο μυαλό του Αλέξη… (…για αναβαθμισμένο Πρόεδρο Δημοκρατίας)

Μπορεί ο Αλέξης Τσίπρας να μην έχει καταφέρει στο οικονομικό πεδίο να αφήσει το αποτύπωμά του –τουλάχιστον όπως αυτός θα ήθελε–, ωστόσο ο πρωθυπουργός τόσο με τις αλλαγές στον εκλογικό νόμο, όσο και με τη συνταγματική αναθεώρηση επιθυμεί να ανακατέψει για τα καλά την… τράπουλα στην πολιτική ζωή του τόπου.

Ρεπορτάζ: Κώστας Παπαδόπουλος

Η κορυφαία, για πολλούς, αλλαγή που σχεδιάζει η ηγετική ομάδα του Μεγάρου Μαξίμου είναι αυτή των αρμοδιοτήτων του Προέδρου της Δημοκρατίας, ξυπνώντας στους παλαιότερους μνήμες από το Σύνταγμα του 1975. Ο Αλέξης Τσίπρας, βέβαια, δεν σχεδιάζει να δώσει εκ νέου στον ΠτΔ τη δυνατότητα να διαλύει τη Βουλή και να προκηρύσσει εκλογές εάν διαπιστώσει δυσαρμονία κυβέρνησης – λαού, προσανατολίζεται όμως στο να «κυρώνει» και όχι απλώς να προσυπογράφει και να δημοσιεύει τους νόμους. Κάτι που αυτομάτως αποτελεί αναβάθμιση του ανώτατου πολιτειακού άρχοντα, με τον θεσμό να έχει χαρακτηριστεί έως και «διακοσμητικός» ιδιαίτερα κατά τα χρόνια της οικονομικής κρίσης που έσπασε το «ταμπού» της αμφισβήτησης του θεσμού. Σε συνδυασμό δε με τις εισηγήσεις που έχει στα χέρια του ο πρωθυπουργός για εκλογή απευθείας από τον λαό και όχι από την Ολομέλεια της Βουλής, εύλογα αντιλαμβάνεται κανείς ότι το κέντρο βάρος του πολιτικού συστήματος μετακινείται προς το Προεδρικό Μέγαρο.

Με βάση το Σύνταγμα του 1975 που φαίνεται πως έχει στο μυαλό του ο κ. Τσίπρας, αλλά και ο κ. Κατρούγκαλος που ως συνταγματολόγος έχει καίριο ρόλο στη διαμόρφωση των κυβερνητικών προτάσεων, θα δύναται ακόμη και να αναπέμψει νόμους σε περίπτωση διαφωνίας. Το ίδιο Σύνταγμα έδινε στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας τη δυνατότητα ουσιαστικής παρέμβασης στα τεκταινόμενα, μέσω διαγγελμάτων προς τον ελληνικό λαό, καθώς επίσης και τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος για μείζονα εθνικής σημασίας θέματα. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον θα έχει να δούμε, εάν στο πλαίσιο των διευρυμένων αρμοδιοτήτων, ο πρωθυπουργός θα δώσει ξανά στον ανώτατο πολιτειακό άρχοντα τη δυνατότητα να δίνει εντολή σχηματισμού κυβέρνησης σε πρόσωπο που ο ίδιος κρίνει ως κατάλληλο (σ.σ. και εκτιμά ότι μπορεί να πάρει ψήφο εμπιστοσύνης από την Ολομέλεια της Βουλής) εάν και εφόσον προκύψει στην πράξη αδυναμία σχηματισμού κυβέρνησης.

Εδώ αξίζει να θυμίσουμε πως μετά τη συνταγματική αναθεώρηση του 1986, οι αρμοδιότητες του Προέδρου της Δημοκρατίας είναι πολύ περιορισμένες, μη επιτρέποντας καμία ουσιαστική ή συμβολική ανάμειξή του στις πολιτικές εξελίξεις. Ο ρόλος του, με απλά λόγια, είναι περισσότερο συμβολικός και θεσμικός, γι’ αυτό και σε κάθε περίπτωση, εκτός συγκεκριμένων εξαιρέσεων, κατά την άσκηση των αρμοδιοτήτων του δεν ενεργεί ποτέ μόνος του, αλλά πάντοτε με την προσυπογραφή του αρμοδίου υπουργού, ο οποίος είναι και ο μόνος πολιτικά υπεύθυνος. Προς ώρας ο Αλέξης Τσίπρας αποδεικνύεται «σφίγγα» σε αυτό το ζήτημα και «αγοράζει» απόψεις, με τα σπουδαία να αναμένονται στις 24 Ιουλίου (ημέρα που εορτάζεται η αποκατάσταση της Δημοκρατίας στην Ελλάδα), όπου ο ΣΥΡΙΖΑ θα παρουσιάσει τις θέσεις του για τις αλλαγές στο Σύνταγμα.

Και στο βάθος… Καραμανλής, ίσως και Τσίπρας
Η παρατεταμένη σιωπή του Κώστα Καραμανλή –και το όργιο φημών που αυτή προκαλεί– τον φέρνει και πάλι πρωταγωνιστή σε ένα σενάριο για τις πολιτικές εξελίξεις στον τόπο. Δεν είναι λίγοι εκείνοι που στο πρόσωπό του βλέπουν τον πρώτο εκλεγμένο από τον λαό Πρόεδρο της Δημοκρατίας με τη δημοφιλία του να παραμένει στα ύψη ακόμη και σήμερα που αποδεδειγμένα οι οικονομικοί δείκτες εκτροχιάστηκαν επί ημερών του.

Πού βασίζεται αυτό το σενάριο; Στις πολύ καλές σχέσεις που φέρεται να διατηρεί με τον Αλέξη Τσίπρα, με κορυφαίο δείγμα την επιλογή του Προκόπη Παυλόπουλου (στενού φίλου και συνεργάτη του πρώην πρωθυπουργού) για τη θέση του ΠτΔ. Οι παροικούντες, μάλιστα, την Παναγή Κυριακού υπενθυμίζουν ότι ο Κώστας Καραμανλής είχε υπογραμμίσει την ανάγκη ενίσχυσης των αρμοδιοτήτων του Προέδρου της Δημοκρατίας, ούτως ώστε ο ρόλος του να είναι πιο ουσιαστικός και παρεμβατικός και να μην εξαντλείται στην παρουσία του σε εορταστικές εκδηλώσεις και εθνικές παρελάσεις. Θέσεις που, για τους δικούς του λόγους, εκφράζει και ο πρωθυπουργός. Εάν και εφόσον το νέο Σύνταγμα προβλέπει εκλογή απευθείας από τον λαό και ο πρώην πρωθυπουργός αποφασίσει να διεκδικήσει τη θέση του ανώτατου πολιτειακού άρχοντα, η Νέα Δημοκρατία «εγκλωβίζεται» καθώς θα είναι πολύ δύσκολο –όχι μόνο για τον Κυριάκο Μητσοτάκη αλλά για τον οποιονδήποτε– να πάει κόντρα στον ανιψιό του Εθνάρχη.

Εδώ, βέβαια, πρέπει να παρουσιάσουμε και το άλλο σενάριο που θέλει τον κ. Τσίπρα να έχει στο πίσω μέρος του μυαλού του τον εαυτό του ως υποψήφιο για την Προεδρία της Δημοκρατίας το –όχι και τόσο μακρινό– 2020. Γι’ αυτό και μετά την «παγίδα» με την απλή αναλογική, θέλει να στήσει άλλη μία στην αξιωματική αντιπολίτευση, εγκλωβίζοντάς την με τις αυξημένες αρμοδιότητες που προωθεί για τον ΠτΔ.