Πού θα δοθούν τα «βαριά χαρτοφυλάκια» στη νέα Κομισιόν – Στόχοι της Ελλάδας

Τις αποφάσεις για τους επιτρόπους που θ΄αναλάβουν τα χαρτοφυλάκια στη νέα Ευρωπαϊκής Επιτροπή, θ΄ανακοινώσει την επόμενη εβδομάδα η πρόεδρος της Κομισιόν

Από τις μέχρι τώρα πληροφορίες και εκτιμήσεις φαβορί για χαρτοφυλάκιο Οικονομίας ο Ραφαέλ Φίτο, για το Άμυνας ο Τιερί Μπρετόν, στο Διεύρυνσης ο Ντομπρόβσκις.

Πρόκειται για ένα σύνθετο παζλ που θα πρέπει να εξισορροπήσει το φύλο, τη γεωγραφία και κυρίως το παιχνίδι ισχύος μεταξύ των κρατών – μελών αλλά και μεταξύ των ευρωπαϊκών πολιτικών ομάδων.

Οι παρασκηνιακές συζητήσεις έχουν ξεκινήσει πριν από την επανεκλογή της Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν, στο πλαίσιο των επαφών της για να εξασφαλίσει την υποστήριξη ηγετών και ευρωπαϊκών κομμάτων.

Καθώςο χρόνος τελειώνει, τα παζάρια και οι πιέσεις πίσω από τις κλειστές πόρτες εντείνονται με τους ηγέτες των κρατών – μελών να προσπαθούν να εξασφαλίσουν μέσω του επιτρόπου τους μια ισχυρή θέση στη νέα Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Ο Τζιτζικώστας και οι ανταγωνιστές

Τα χαρτοφυλάκια, που συγκεντρώνουν και το μεγαλύτερο ανταγωνισμό, είναι όσα σχετίζονται με τον έλεγχο κεφαλαίων της ΕΕ. Μεταξύ αυτών είναι και το χαρτοφυλάκιο της «Συνοχής και Μεταρρυθμίσεων», το οποίο διεκδικεί η ελληνική κυβέρνηση με τον Απόστολο Τζιτζικώστα.

Παρότι, όπως σημειώνει το Politico, ο τίτλος του Επιτρόπου Συνοχής δεν είναι ο πιο εντυπωσιακός, εντούτοις πρόκειται για μια θέση που σχετίζεται με περίπου το ένα τρίτο του προϋπολογισμού της ΕΕ και διαχειρίζεται σημαντικά προγράμματα χρηματοδότησης. Σε μια Κομισιόν που θα εστιάζει στις επενδύσεις, το εν λόγω χαρτοφυλάκιο θα μπορούσε κάλλιστα να μετονομαστεί σε «περιφερειακών επενδύσεων».

Για την επόμενη θητεία της Κομισιόν αναμένεται ωστόσο μια κομβική αλλαγή που θα μπορούσε να επηρεάσει σε σημαντικό βαθμό το ρόλο του Επιτρόπου Συνοχής και κυρίως τον τρόπο με τον οποίο διανέμονται τα κεφάλαια στις ασθενέστερες οικονομικά περιφέρειες της Ευρώπης. Μέχρι σήμερα, το μεγαλύτερο μέρος της χρηματοδότησης, ύψους 392 δισεκατομμυρίων ευρώ για την περίοδο 2021 – 2027, καταβαλλόταν βάσει συμφωνημένων κριτηρίων και όχι ως «καρότο» για την επίτευξη στόχων.

Σύμφωνα με τις πληροφορίες αυτό αναμένεται να αλλάξει με τη ψήφιση του νέου προϋπολογισμού του μπλοκ. Η Κομισιόν εξετάζει για την επόμενη περίοδο να συνδέσει τη χρηματοδότηση με την εκπλήρωση συγκεκριμένων μεταρρυθμίσεων στα κράτη – μέλη. Αυτό σημαίνει πως οι περιφέρειες θα παραγκωνιστούν από τις εθνικές κυβερνήσεις για τον τρόπο με τον οποίο θα λαμβάνονται και θα αξιοποιούνται τα ευρωπαϊκά κεφάλαια.

Σύμφωνα με το Politico, ο Απόστολος Τζιτζικώστας, που κατά την ελληνική κυβέρνηση είναι ο καταλληλότερος για την εν λόγω θέση και έχει μεγάλες πιθανότητες να αναλάβει το χαρτοφυλάκιο Συνοχής, έχει να ανταγωνιστεί τη Ροξάνα Μινζάτου, από τη Ρουμανία, αλλά και την Εκατερίνα Ζαχαρίεβα από τη Βουλγαρία. Πέρα από τις ικανότητες των τριών υποψήφιων, ένα σημαντικό στοιχείο είναι και το φύλο, καθώς διακηρυγμένος στόχος της Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν είναι να υπάρχει ισομέρεια μεταξύ γυναικών και ανδρών στη νέα Κομισιόν.

Ακολουθούν τα σημαντικότερα χαρτοφυλάκια και οι υποψήφιοι για το καθένα από αυτά
Οικονομίας – Ανταγωνισμού – Προϋπολογισμού – Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας

Υποψήφιοι: Ραφαέλ Φίτο (Ιταλία), Μάγκνους Μπρούνερ (Αυστρία), Τόμας Βέζελ (Σλοβενία), Πιοτρ Σεραφίν (Πολωνία), Μάικλ ΜακΓκράθ (Ιρλανδία), Τζόζεφ Σικέλα (Τσεχία), Μαρία Λουίς Αλμπουκέρκε (Πορτογαλία), Βόπκε Χέκστρα (Ολλανδία).

Η πρωθυπουργός της Ιταλίας Τζόρτζια Μελόνι έχει ξεκαθαρίσει πως θέλει ένα ισχυρό οικονομικό χαρτοφυλάκιο για τον «εκλεκτό» της και ο Ραφαέλ Φίτο είναι ένα πρόσωπο που χαίρει μεγάλης εκτίμησης στις Βρυξέλλες. Όμως υπάρχουν πολλοί ακόμη που θέλουν κομμάτι από την «οικονομική πίτα» της ΕΕ και τα χαρτοφυλάκια σχετικά με την οικονομία, τον ανταγωνισμό, τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα είναι αυτά που συγκεντρώνουν τη υψηλότερη ζήτηση.
Άμυνας

Υποψήφιοι: Βάλντις Ντομπρόβσκις (Λετονία), Τιερί Μπρετόν (Γαλλία)

Πρόκειται για ένα χαρτοφυλάκιο που έχει τραβήξει τα βλέμματα λόγω του πολέμου στην Ουκρανία και της πρόθεσης της ΕΕ να ενισχύσει την ευρωπαϊκή άμυνα. Μάλιστα πολλοί εκτιμούν πως σε περίπτωση νίκης του Ντόναλντ Τραμπ στις ΗΠΑ, ο ρόλος του Επιτρόπου Άμυνας θα αναβαθμιστεί ακόμη περισσότερο. Βάσει της ισχύος της Γαλλίας, αλλά και της δυναμικής της στην αμυντική βιομηχανία, ο Τιερί Μπρετόν φαίνεται πως είναι το φαβορί για τη θέση.
Γεωργίας

Υποψήφιοι: Κρίστοφ Χάνσεν (Λουξεμβούργο), Βόπκε Χέκστρα (Ολλανδία), Κώστας Καδής (Κύπρος)

Λίγο πριν τις ευρωκάλπες το αγροτικό ζήτημα βρέθηκε στο επίκεντρο των Βρυξελλών με μαζικές κινητοποιήσεις αγροτών. Παρά τις προεκλογικές δεσμεύσεις της Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν πολλά κρίσιμα ζητήματα παραμένουν ανοιχτά και ο Επίτροπος Γεωργίας αναμένεται να έχει κεντρικό ρόλο τα επόμενα χρόνια.
Εμπορίου

Υποψήφιοι: Βόπκε Χέκστρα (Ολλανδία), Τζέσικα Ρόσγουελ (Σουηδία), Μάικλ ΜακΓκράθ (Ιρλανδία)

Αν και οι περισσότεροι έχουν στραφεί προς τα οικονομικά χαρτοφυλάκια, το χαρτοφυλάκιο του εμπορίου φαίνεται να μην είναι τόσο περιζήτητο, τουλάχιστον όπως στην προηγούμενη θητεία της Κομισιόν. Επιπλέον στην ατζέντα προτεραιοτήτων της Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν το εμπόριο βρίσκεται κάτω από την οικονομική ασφάλεια.

Ανώτερος αξιωματούχος ανέφερε στο Politico πως ο Επίτροπος Εμπορίου θα έχει πιθανότατα μια πιο «απλή δουλειά» και σε καμία περίπτωση δεν θα έχει τον διευρυμένο ρόλο ενός εκτελεστικού αντιπροέδρου, όπως συνέβη με τον Ντομπρόβσκις στην προηγούμενη Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Τεχνολογίας

Υποψήφιοι: Χένα Βίρκουνεν (Φινλανδία), Μαρία Λουίς Αλμπουκέρκε (Πορτογαλία)

Τα ζητήματα τεχνολογίας βρίσκονται τα τελευταία χρόνια στο επίκεντρο, οπότε πρόκειται για ένα χαρτοφυλάκιο που μόνο αδιάφορο δεν μπορεί να χαρακτηριστεί.
Ενέργειας/Κλίματος

Υποψήφιοι: Τζόζεφ Σικέλα (Τσεχία), Τζούλια Ποπόφ (Βουλγαρία), Νταν Γιόργκενσεν (Δανία), Τερέζα Ριμπέρα (Ισπανία)

Παραδοσιακά το χαρτοφυλάκιο σχετικά με την ενέργεια και το κλίμα έχουν τη δική τους ιδιαίτερη βαρύτητα, πόσο μάλλον καθώς ο «εκλεκτός» της Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν θα κληθεί να διαχειριστεί και τα κεφάλαια της πράσινης ατζέντας, αλλά και ζητήματα σχετικά με τη νέα ενεργειακή πραγματικότητα, όπως αυτή έχει διαμορφωθεί από τη ρήξη με τη Ρωσία μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία.
Διεύρυνσης

Υποψήφιοι: Βάλντις Ντομπρόβσκις (Λετονία), Όλιβερ Βαρχέλι (Ουγγαρία)

Η Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν έχει δεσμευτεί να δημιουργήσει ένα ξεχωριστό ειδικό επίτροπο για τη διεύρυνση της ΕΕ, απόδειξη, όπως σημειώνει το Politico, της αυξημένης βαρύτητας του χαρτοφυλακίου. Μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022, η ΕΕ άνοιξε ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την Ουκρανία και τη Μολδαβία, και τώρα υπάρχει μια νέα ώθηση διεύρυνσης προς τα Δυτικά Βαλκάνια. Τα επόμενα ενταξιακά βήματα για όλες αυτές τις χώρες απαιτούν όχι μόνο πολλή τεχνική και νομική εργασία, αλλά και πολιτικούς ελιγμούς, τόσο με τις ενδιαφερόμενες χώρες όσο και εντός της ΕΕ. Δεδομένου των δύο υποψήφιων και της εμπειρίας του Βάλντις Ντομπρόβσκις, ο Λετονός φαίνεται ως ο επικρατέστερος για το ρόλο του Επιτρόπου Διεύρυνσης.