Οι προγραμματικές της νέας κυβέρνησης θα ξεκλειδώσουν την επενδυτική βαθμίδα  

Η «ετυμηγορία» της Standard & Poor’s την περασμένη Παρασκευή για το αξιόχρεο της Ελλάδας δεν αυτή που θα περίμενε ιδανικά ο Κυριάκος Μητσοτάκης και ο Χρήστος Σταϊκούρας. Δεν ήταν όμως και για… μαύρες πλερέζες αφού οι αναλυτές του αμερικανικού οίκου αξιολόγησης αναβάθμισαν σε θετικό το outlook της ελληνικής οικονομίας, πράγμα που σημαίνει ότι εκτός συγκλονιστικού απροόπτου η πολυαναμενόμενη επάνοδός μας σε επενδυτική βαθμίδα δεν θα αργήσει πολύ.

Του Νίκου Τσαγκατάκη

Στο οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης προτίμησαν να μην επικεντρωθούν στην επιφυλακτικότητα της S&P που κράτησε την Ελλάδα στον προθάλαμο της επενδυτικής βαθμολογίας. Αντιθέτως εστίασαν –και θέλουν να κεφαλαιοποιήσουν και προεκλογικά– όσα καλά «διέγνωσαν» οι εκτός ελληνικών συνόρων οικονομολόγοι και διατήρησαν αμετάβλητο το αξιόχρεο της χώρα μας στο ΒΒ+ δίνοντας ένα επιπλέον credit, από σταθερό σε θετικό, στις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας.

Ποιες είναι αυτές οι καλές επιδόσεις στις οποίες στάθηκε η Standard & Poor’s; Καταρχάς η ανθεκτικότητα που επέδειξε η ελληνική οικονομία παρά τη δύσκολη μακροοικονομική συνθήκη να συνυπάρχουν η ενεργειακή και η πληθωριστική κρίση σχεδόν με το βγήκε η Ελλάδα από την παγκόσμια υγειονομική κρίση του κορωνοϊού. Απόδειξη ότι το ελληνικό ΑΕΠ αυξήθηκε 5,9% το 2022 (+26 δισ. ευρώ), ξεπερνώντας τα προ πανδημίας επίπεδα.

Κατά δεύτερον η ταχεία επιστροφή της χώρας στη ζώνη των πρωτογενών πλεονασμάτων και με εκτίμηση για περαιτέρω βελτίωση τα επόμενα χρόνια, έπειτα από την ταχεία δημοσιονομική σύγκλιση το 2022. Όπως χαρακτηριστικά επισημαίνεται στην έκθεση του S&P «παρά τη σημαντική στήριξη που πρόσφερε η κυβέρνηση το 2022 με τις ενεργειακές επιδοτήσεις, εκτιμούμε ότι υπήρξε πρωτογενές πλεόνασμα της γενικής κυβέρνησης το 2022, το οποίο σηματοδοτεί σημαντική προσαρμογή».

Οι Αμερικανοί υπογραμμίζουν επίσης ότι παρά το γεγονός ότι το δημόσιο χρέος της Ελλάδας παραμένει υψηλό σε ονομαστικές τιμές εντούτοις η χώρα μας κατάφερε να ξεχωρίσει μεταξύ των… ομοιοπαθών ετέρων της στην Ε.Ε. επιτυγχάνοντας τη χρονιά που πέρασε την ταχύτερη μείωση του λόγου του χρέους της κατά 23% του ΑΕΠ.

Τέλος δεν πέρασε απαρατήρητη από τον αμερικανικό οίκο αξιολόγησης η θετική τροχιά δεικτών όπως οι επενδύσεις (αυξήθηκαν στο 21% του ΑΕΠ στα τέλη του 2022, ενισχυμένες κατά 9 ποσοστιαίες μονάδες την τελευταία τριετία), οι εξαγωγές (ως ποσοστό του ΑΕΠ αυξήθηκαν κατά 20 ποσοστιαίες μονάδες την περασμένη δεκαετία), οι χορηγήσεις τραπεζικών δανείων στον ιδιωτικό τομέα (για πρώτη φόρα από το 2010 είχαν θετικό πρόσημο).

Σκόνταψε στις εκλογές η αναβάθμιση

Όλα τα παραπάνω μπήκαν στον ένα ζυγό της Standard & Poor’s αλλά όπως αποδείχτηκε δεν ήταν ικανά να γείρουν υπέρ της επενδυτική βαθμίδας την πλάστιγγα της αξιολόγησης. Κι αυτό διότι ο παράγοντας «εκλογές» που μπήκε στον άλλο ζυγό ήταν βαρύτερος. Το μόνο που κρατά «μαγκωμένους» τους διεθνείς αναλυτές είναι το αδιόρατο της πολιτικής σταθερότητας στην Ελλάδα καθώς οι κάλπες της 21^ης Μαΐου δεν φαίνεται να βγάζουν αυτοδύναμη κυβέρνηση γεγονός που πιθανότατα θα οδηγήσει σε δεύτερες εκλογές το αργότερο μέχρι τις αρχές Ιουλίου. Και μόνο αυτή η αβεβαιότητα ήταν ικανή για να χτυπήσει το καμπανάκι της αυτοσυγκράτησης στους οίκους αξιολόγησης που σημειωτέον στο παρελθόν έχουν… καψαλίσει την αξιοπιστίας τους εξαιτίας αξιολογήσεων που αποδείχτηκαν υπερεκτιμημένες.

Αυτό που σε κάθε περίπτωση ξορκίζουν οι αγορές και οι αναλυτές είναι το ίδιο που απεύχεται να συμβεί και ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας, Γιάννης Στουρνάρας: η καθ’ οιονδήποτε τρόπο  αποσταθεροποίηση της εθνικής οικονομίας!!! Μιλώντας στην δημόσια τηλεόραση την επαύριο της αξιολόγησης από την Standard & Poor’s, ο Έλληνας κεντρικός τραπεζίτης είπε ξεκάθαρα ότι θεωρεί αδιανόητο οποιοδήποτε από τα τρία κόμματα που κυβέρνησαν τη χώρα τα χρόνια της κρίσης –«και πήραν τελικά υπεύθυνα μέτρα» όπως διευκρίνισε– να θέσει υπό διακινδύνευση τα επιτεύγματα και τις θυσίες των προηγουμένων 10 ετών.

Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι την επενδυτική βαθμίδα θα «ξεκλειδώσουν» οι προγραμματικές δηλώσεις του όποιου κυβερνητικού σχήματος προκύψει από τις κάλπες. «Μετά τις προγραμματικές δηλώσεις της νέας κυβέρνησης, όποια κι αν είναι αυτή, θα αποτιμηθούν αυτές οι προγραμματικές δηλώσεις και τότε θα την πάρουμε» είπε συγκεκριμένα ο κ. Στουρνάρας.

Οι επόμενες «οντισιόν»

Μέχρι να εκπνεύσει το 2023 η ελληνική οικονομία έχει να περάσει ακόμη 6 «οντισιόν» από τους εξεταστές των διεθνών οίκων αξιολόγησης, με την πιο κοντινή χρονικά να είναι αυτή της Fitch που βάσει του ισχύοντος προγραμματισμού θα δημοσιοποιήσει την δεύτερη αξιολόγησή της για τη χώρα μας στις 9 Ιουνίου. Οι υπόλοιπες πέντε είναι κατά χρονολογική σειρά αυτές των οίκων Scope (στις 4/8/2023), DBRS (στις 8/9/2023), Moody’s (στις 15/9/2023) Standad & Poor’s (στις 20/10/2023) και Fitch (στις 2/12/2023).

Τουλάχιστον μέχρι το πρώτο ορόσημο στην οδό Νίκης και στην Ηρώδου Αττικού θα συνδέουν την χρηστή όπως τη χαρακτηρίζουν «γαλάζια» διακυβέρνηση με τις 12 αναβαθμίσεις που έλαβε η ελληνική οικονομία από τους διεθνείς οίκους την τελευταία τετραετία και θα επιμένουν ότι μόνο η ανάδειξη της Ν.Δ. σε αυτοδύναμη κυβέρνηση θα φέρει την ποθούμενη και πολλαπλά ωφέλιμη για τη χώρα και τους πολίτες επενδυτική βαθμίδα.