Νομιμοποίησαν τον πρόεδρο

Ρεπορτάζ: Θεοδόσης Παπανδρέου

Αν επιχειρήσει κανείς την αποτίμηση του διήμερου συνεδρίου του ΠΑΣΟΚ για τα 39 χρόνια από την ίδρυσή του, θα καταλήξει στο συμπέρασμα ότι οι αντιμαχόμενες πλευρές διασταύρωσαν τα ξίφη τους δείχνοντας πως ναι μεν είναι ζωντανοί, αλλά σε καμία περίπτωση δεν πρόκειται να συμπορευθούν στο μέλλον. Αλλά και ότι ο Ευάγγελος Βενιζέλος νομιμοποιήθηκε να οδηγήσει το κόμμα στην επόμενη μέρα.

Κατά την προσφιλή του τακτική ο Ευάγγελος Βενιζέλος επανέλαβε στο κλείσιμο των εορτασμών για την 3η του Σεπτέμβρη το κάλεσμά του για την Κεντροαριστερά. Αυτή τη φορά είχε και την μονιμοποίηση από την παρουσία του όλον ΠΑΣΟΚ (καθώς και των κ.κ. Κ. Σημίτη και Γ. Παπανδρέου) να το κάνει για να βγάλει το κόμμα από την δύσκολη θέση που έχει βρεθεί. Αλλωστε ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ πάτησε πάνω και στην ομιλία του Τάσου Γιαννίτση την προηγούμενη ημέρα.

Τότε ο πρώην υπουργός ξεκαθάρισε πως το ΠΑΣΟΚ τελείωσε. «Έχουμε επίσης υποχρέωση να εγκαταλείψουμε την ψευδαίσθηση και την αυταρέσκεια, ότι η Κεντροαριστερά ξεκινάει από εμάς τους ίδιους και ότι είμαστε πρωταγωνιστές στο έργο αυτό. Δεν είμαστε και ούτε θα έπρεπε να είμαστε. Και γι’ αυτό σήμερα, αν πράγματι μας ενδιαφέρει να στηρίξουμε κάτι δημιουργικό, οι προσωπικές ατζέντες κεντροαριστερού ή άλλου χαρακτήρα πρέπει να ισοπεδωθούν. Διαφορετικά, θα κάνουν πολλαπλάσια ζημιά, απ’ ό,τι σε συνήθεις φάσεις και για άλλα ζητήματα», είπε ο πρώην υπουργός.

Στο ΠΑΣΟΚ, γνωρίζουν πια πως η Κεντροαριστερά που ονειρεύονται με πρωταγωνιστή το κόμμα τους δεν μπορεί να υπάρξει. Και δεν μπορεί να υπάρξει γιατί το ΠΑΣΟΚ, όσα θετικά και αν κουβαλά στις αποσκευές του, κουβαλά αντίστοιχα αρνητικά. Η λύση είναι μία.  Όλοι μαζί κάτω από μια νέα στέγη, ένα νέο όνομα, με ξεχωριστή ο καθένας ταυτότητα, αρκετές διαφορές αλλά κοινούς στόχους. Ισότιμα μέλη άπαντες είτε πρόκειται για κόμματα είτε πρόκειται για πρόσωπα. Αυτό όμως απαιτεί την θυσία τού… εγώ.

Εκείνο που ο Τάσος Γιαννίτσης υπονόησε με την ομιλία του, το είπε χωρίς φόβο και χωρίς πάθος μετά τη λήξη του συνεδρίου στο οποίο δεν παρευρέθηκε η Άννα Διαμαντοπούλου: Τι είπε η πρώην υπουργός; «Θεωρώ ότι πρέπει να γίνει κάτι απολύτως νέο εξαρχής και νομίζω ότι και ο κ. Βενιζέλος και ο κ. Κουβέλης –με τον δικό τους τρόπο ο καθένας–, θα πρέπει να διευκολύνουν την δημιουργία ενός νέου κόμματος, μιας νέας παράταξης, που θα μπορέσει να εκφράσει όλον αυτόν τον κόσμο που σήμερα δεν μπορεί να βρει πουθενά μια λύση για το αύριο».

Η Α. Διαμαντοπούλου δεν είπε τίποτε περισσότερο από τα όσα γνωρίζουν οι δύο πολιτικοί άνδρες και απλά φοβόνται να εκστομίσουν, καθώς στο νέο κόμμα κανένας από τους δύο δεν θα έχει πρωταγωνιστικό ρόλο. Ο μεν Ευ. Βενιζέλος όμως για αυτό πάσχιζε πολλά χρόνια, ενώ ο Φώτης Κουβέλης αναγκάστηκε να φύγει από τον ΣΥΡΙΖΑ σε μία κομβική στιγμή για να στήσει το δικό του «μαγαζί». Πώς λοιπόν τώρα θα εγκαταλείψουν το «εγώ» τους;

«Δεν μπορεί το ΠΑΣΟΚ να ενσωματώνεται στη Δεξιά»

Οσα δεν ειπώθηκαν στον χώρο του συνεδρίου, τα είπε σε συνέντευξή της η Άννα Διαμαντοπούλου, η οποία σημείωσε ότι «μετά από πολλά χρόνια συμμετοχής στην πολιτική και μετά από μια πολύ συνειδητή απόσταση για έναν χρόνο, θεωρώ ότι δεν μπορούμε να συνεχίζουμε την πολιτική και τις διαδικασίες όπως τις κάναμε επί χρόνια και καταλήξαμε εδώ. Δεν μπορεί πλέον να είναι όλα επικοινωνία, δεν μπορεί απλά όλα να είναι συμβολισμοί και δεν μπορεί η υπέρτατη μορφή κάθε πολιτικής πράξης να έχει να κάνει με το τι εξυπηρετεί επικοινωνιακά βραχυπρόθεσμα και προσωπικά… Θεωρώ ότι το παρελθόν δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί σήμερα.

»Είναι χρήσιμο για να δούμε τι πρέπει να αποφύγουμε ή να επαναλάβουμε, αλλά δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να αποφύγουμε το παρόν. Έτσι όπως δομήθηκε το συνέδριο ήταν δεδομένο ότι δεν θα μιλούσε –και νομίζω έγινε και συνειδητά–, για το παρόν που είναι δύσκολο. Το πρόβλημά μας είναι το παρόν και νομίζω ότι σε αυτό το σημείο ούτε εκ των προτέρων στη διαμόρφωση αυτής της ατζέντας, ούτε τώρα, ετέθη το ουσιαστικό και βασικό θέμα ότι δεν μπορεί σήμερα να ενσωματώνεται το ΠΑΣΟΚ στη δεξιά, λόγω της έλλειψης ενός πολύ σαφούς προγράμματος, προγραμματικής συμφωνίας. Δεν υπάρχει σε όλη την Ευρώπη συνασπισμός κομμάτων –τα οποία μάλιστα διαχρονικά ήταν αντίθετα–, χωρίς να έχουν μια συμφωνημένη προγραμματική συμφωνία, έστω και εκτός μνημονίου. Αυτό δημιουργεί όχι απλά απογοήτευση, αλλά πανικό για το μέλλον στους ανθρώπους που θέλουν να πιστέψουν σε ένα σαφή και διακριτό χώρο, που θα εκφράζει την κεντροαριστερά».

Μέσα στον χώρο του συνεδρίου, συζητήσεις αυτού του είδους δεν έγιναν. Προφανώς γιατί τα προβλήματα είναι πολλά και οι πληγές ανοικτές…