Μίνι ασφαλιστικό με… μάξι «δώρα» για τους συνταξιούχους

Γεμάτη ήταν η ατζέντα της συνεδρίασης του τελευταίου Υπουργικού Συμβουλίου που πραγματοποιήθηκε στο Μέγαρο Μαξίμου, αλλά για τους κοινωνικούς εταίρους και κυρίως τους συνταξιούχους όλο το «περίμενε» ήταν το τι λαγούς θα έβγαζε από το καπέλο του ο Άδωνις Γεωργιάδης. Και τελικά δεν έμειναν απογοητευμένοι…

Του Νίκου Τσαγκατάκη

Με δύο φακέλους υπό μάλης προσήλθαν το πρωί της Τετάρτης στην Ηρώδου Αττικού ο εκ των αντιπροέδρων της κυβέρνησης κα υπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης μαζί με τον υφυπουργό του Παναγιώτη Τσακλόγλου.

Ο ένας εξ αυτών περιείχε την παρουσίαση του συστήματος διορισμού και προσλήψεων των εκπαιδευτικών της Δημόσιας Υπηρεσίας Απασχόλησης. Ο άλλος τις νομοθετικές πρωτοβουλίες για τα Ταμεία Επαγγελματικής Ασφάλισης και τον εν γένει εξορθολογισμό της ασφαλιστικής νομοθεσίας. Κι όταν στο αρμόδιο υπουργείο μιλούν για «εξορθολογισμό» δεν εννοούν τίποτα λιγότερο και τίποτα περισσότερο από τη βελτίωση του βιοτικού επιπέδου των ασφαλισμένων και των συνταξιούχων, εκτιμώντας ότι αυτό θα γίνει πράξη και με την ενιαιοποίηση των κανόνων της υφιστάμενης ασφαλιστικής νομοθεσίας.

Συγκεκριμένα ενιαιοποιούνται οι κανόνες θεμελίωσης δικαιώματος επικουρικής σύνταξης για δημόσιο και ιδιωτικό τομέα, για το οποίο θα απαιτείται που πλέον συμπλήρωση 15 ετών επικουρικής ασφάλισης –δηλαδή 4.500 ένσημα– είτε σε έναν φορέα είτε διαδοχικά.

Σύμφωνα με τις κυβερνητικές προσδοκίες η εν λόγω διάταξη υπηρετεί την ενοποίηση των κανόνων του ασφαλιστικού συστήματος για όλους με άμεση συνέπεια  την ένταξη των επικουρικών συντάξεων στο σύστημα fast track, ώστε οι εκκρεμείς επικουρικές συντάξεις, οι οποίες υπολογίζονται σήμερα περίπου στις 40.000, να μειωθούν σημαντικά σε σύντομο χρονικό διάστημα.

Θυμίζεται ότι στη διάρκεια της τετραετίας 2019-2023 ο χρόνος έκδοσης απόφασης για κύριες συντάξεις μειώθηκε σημαντικά και πλέον μία κύρια σύνταξη αποδίδεται κατά μέσο όρο εντός δύο μηνών από την υποβολή της αίτησης.

Και ενίσχυση συνταξιοδοτικών παροχών στο «μίνι ασφαλιστικό»

Βάσει των όσων προβλέπονται στο «μίνι ασφαλιστικό» οι δικαιούχοι έχουν λαμβάνειν και ενισχυμένο επίπεδο παροχών όπως  για παράδειγμα:

>> Οικονομική ενίσχυση συνταξιούχων με προσωπική διαφορά: Λαμβάνοντας υπόψη την αιμορραγία που προκαλεί στα εισοδήματα ο καλπασμός του τιμάριθμου και κάνοντας πράξη τις σχετικές εξαγγελίες Μητσοτάκη οι συνταξιούχοι με θετική προσωπική διαφορά που δεν θα δουν αύξηση των συντάξεών τους από 1ης Ιανουαρίου 2024 θα λάβουν έκτακτη ενίσχυση που θα είναι η δεύτερη που τους καταβάλλεται εντός του τρέχοντος έτους. Συνταξιούχοι με θετική προσωπική διαφορά μεγαλύτερη των €10 που λαμβάνουν μηνιαία σύνταξη έως και €1.600 θα λάβουν έκτακτη εφάπαξ οικονομική ενίσχυση έως και €200, αναλόγως του ύψους της σύνταξης τους. Ειδικότερα, οι συνταξιούχοι με μηνιαίο ύψος συντάξεων: α) έως €700, θα λάβουν ενίσχυση €200, β) από €700,01 έως €1.100 θα λάβουν ενίσχυση €150 και γ) με μηνιαίο ύψος συντάξεων από €1.100,01 έως €1.600 θα λάβουν ενίσχυση €100.

>> Κίνητρα απασχόλησης συνταξιούχων – Κατάργηση της περικοπής της σύνταξης: Κατά την προηγούμενη θητεία της, η κυβέρνηση μείωσε την περικοπή της σύνταξης του απασχολούμενου συνταξιούχου από 60% που ήταν επί ΣΥΡΙΖΑ σε  30%. Αποτέλεσμα της παραπάνω ρύθμισης ήταν ο πενταπλασιασμός των εργαζόμενων συνταξιούχων στην επίσημη αγορά εργασίας, παρότι σε απόλυτους όρους ο αριθμός των εργαζομένων συνταξιούχων παραμένει χαμηλός.  Παρά τη βελτίωση, η περικοπή αυτή ισχύει είτε ένας συνταξιούχος εργαστεί για μία ημέρα, είτε έχει πλήρη απασχόληση.

Με την παρούσα διάταξη, καταργείται η περικοπή του 30% της σύνταξης, αφήνοντάς την ακέραια στους απασχολούμενους συνταξιούχους. Στόχος είναι η τόνωση του εισοδήματος των συνταξιούχων, η προώθηση της ενεργού γήρανσης και η περαιτέρω αύξηση της νόμιμης και δηλωμένης συμμετοχής στην αγορά εργασίας των συνταξιούχων που επιθυμούν να εργαστούν. Ταυτόχρονα, θεσπίζεται ένας μη ανταποδοτικός πόρος υπέρ e-ΕΦΚΑ, ο οποίος για τους μισθωτούς εργαζόμενους συνταξιούχους θα ισούται με το 10% επί των ασφαλιστέων αποδοχών τους και για τους μη μισθωτούς εργαζόμενους συνταξιούχους με το 50% επί της επιλεγείσας ασφαλιστικής κλάσης για κύρια σύνταξη. Θεσπίζεται, επίσης, ετήσιο πλαφόν του πόρου που δεν μπορεί να υπερβαίνει το 12πλασιο της εθνικής σύνταξης.

Παράδειγμα 1: Συνταξιούχος που εργάζεται και δικαιούται σύνταξη ύψους €1.200, αντιμετωπίζει παρακράτηση ύψους €360 βάσει του ισχύοντος καθεστώτος. Εάν αυτός ο συνταξιούχος εργάζεται ως μισθωτός, με μικτό μηνιαίο μισθό €780, θα λαμβάνει ολόκληρη τη σύνταξή του και η παρακράτηση ύψους €360 αντικαθίσταται από μη ανταποδοτικό πόρο ύψους €78. Όφελος: €282 μηνιαίως.

Παράδειγμα 2: Εάν ο ίδιος συνταξιούχος εργάζεται ως ελεύθερος επαγγελματίας και έχει επιλέξει την πρώτη ασφαλιστική κλάση, όπως η μεγάλη πλειονότητα των ελευθέρων επαγγελματιών τότε η παρακράτησή ύψους €360 αντικαθίσταται από μη ανταποδοτικό πόρο €169,95×50%=84,98€.  Όφελος: €275,02 μηνιαίως.

>> Δυνατότητα συνταξιοδότησης μη μισθωτών με ληξιπρόθεσμες ασφαλιστικές οφειλές πάνω από €20.000: Με την προτεινόμενη διάταξη δίνεται λύση στο αδιέξοδο που αντιμετωπίζουν μη μισθωτοί ασφαλισμένοι, οι οποίοι βρίσκονται σε ηλικία συνταξιοδότησης, πλην όμως παραμένουν εγκλωβισμένοι λόγω πραγματικής αδυναμίας αποπληρωμής των συσσωρευμένων ληξιπρόθεσμων οφειλών τους στον e-ΕΦΚΑ. Ειδικότερα, αυξάνεται το ανώτατο όριο οφειλών ασφαλιστικών εισφορών για συνταξιοδότηση από €20.000 σε €30.000 (από €6.000 σε €10.000 για τον πρώην  ΟΓΑ), για οφειλέτες που έχουν συμπληρώσει το 67ο έτος ηλικίας τους και, ταυτόχρονα, έχουν καταβάλει εισφορές για τουλάχιστον 20 έτη ασφάλισης. Για το ποσό από €20.000 έως €30.000 (€6.000 ως €10.000 για τον πρώην ΟΓΑ), παρακρατείται ποσοστό τουλάχιστον 60% της μηνιαίας σύνταξης, ενώ για το υπόλοιπο χρέος, γίνεται παρακράτηση σε 60 δόσεις μέχρι την εξόφλησή του, όπως γίνεται και σήμερα. Ως κριτήριο υπαγωγής στη ρύθμιση τίθεται όριο τραπεζικών καταθέσεων του οφειλέτη στις €12.000 (€6.000 για οφειλέτες του πρώην ΟΓΑ).

Παράδειγμα: Ασφαλισμένος με οφειλές €29.000 δικαιούται μηνιαία σύνταξη €750. Αυτό σημαίνει ότι η παρακράτηση αρχικά θα ανέρχεται σε €750 x 60% = €450, και αυτός θα λαμβάνει €300. Εντός 20 μηνών η οφειλή του θα έχει μειωθεί κατά €450 x 20 = €9.000, με το υπόλοιπό του να ανέρχεται σε €20.000. Από αυτό το σημείο και έπειτα θα ενταχθεί στο καθεστώς των 60 δόσεων. Η νέα του παρακράτηση θα είναι €20.000/60 = €333,33 ως την αποπληρωμή της οφειλής και θα λαμβάνει σύνταξη € 416,67 το μήνα για 60 μήνες