Με ελαφρές αμυχές ο ελληνικός τουρισμός από το «κανόνι» της FTI

Ήταν φθινόπωρο του 2019 όταν έσκασε η… κανονιά της χρεωκοπίας του ταξιδιωτικού κολοσσού Thomas Cook δημιουργώντας σοβαρούς κλυδωνισμούς στην παγκόσμια τουριστική αγορά. Σχεδόν πέντε χρόνια μετά και με την θερινή τουριστική περίοδο να έχει κάνει ήδη το ντεμπούτο της, ένα άλλο κανόνι ήρθε να ταράξει για τα καλά τα νερά του κλάδου, «βρέχοντας» και την Ελλάδα.

Επιμέλεια: Νίκος Τσαγκατάκης

Ο λόγος για τον γερμανικό tour operator FTI η διοίκηση του οποίου έκανε γνωστό πριν από μερικά 24ωρα ότι αιτήθηκε την έναρξη διαδικασίας αφερεγγυότητας σε δικαστήριο του Μονάχου, δηλώνοντας σε απλά… γερμανικά ότι πτώχευσε. Το «λουκέτο» είναι απόρροια των σοβαρών προβλημάτων ρευστότητας, που με τη σειρά τους έχουν την απαρχή τους στη μείωση του κύκλου εργασιών (σ.σ. είχαν λιγοστέψει κατά πολύ οι κρατήσεις ταξιδιωτικών πακέτων) αλλά και στο γεγονός ότι πολλοί προμηθευτές είχαν αρχίσει να ζητούν υψηλές προκαταβολές.

Έστω κι έτσι, προσπάθειες διάσωσης του tour operator FTI υπήρξαν και από τις αγορές και από το γερμανικό δημόσιο. Η πρώτη από αυτές ήταν τον περασμένο Απρίλιο όταν ένα κονσόρτσιουμ εταιρειών με επικεφαλής την αμερικανική επενδυτική Certares είχε ξεκινήσει επαφές προκειμένου να επενδύσει στον γερμανικό tour operator ζεστό χρήμα ύψους €1,25 δισ. Το συγκεκριμένο deal δεν «περπάτησε» κι έτσι φτάσαμε το περασμένο Σαββατοκύριακο όποτε σύμφωνα με τα ρεπορτάζ των διεθνών ΜΜΕ η διοίκηση της FTI απηύθυνε αίτημα χρηματοδοτικής στήριξης πολλών εκατομμυρίων ευρώ το οποίο όμως δεν έγινε δεκτό. Σημειώνεται ότι το γερμανικό δημόσιο είχε κληθεί και στο πρόσφατο παρελθόν να στηρίξει την FTI, όπου με φόντο τις συνέπειες της πανδημίας του κορωνοϊού είχε επιδοτήσει τον τουριστικό όμιλο με το διόλου ευκαταφρόνητο ποσό των €595.000.000.

Το ελληνικό πλήγμα

Μπορεί η γερμανική «μαμά» εταιρεία της FTI, η FTI Touristik GmbH, να μην έχει το ειδικό βάρος που είχε στον παγκόσμιο τουριστικό κλάδο η Thomas Cook το 2019 όταν χρεοκόπησε, αλλά το τωρινό πρόβλημα δεν είναι και αμελητέο όταν έχουμε να κάνουμε με τον τρίτο μεγαλύτερο πράκτορα ταξιδίων στην Ευρώπη. Δεν είναι μόνο το πλήθος των δεκάδων χιλιάδων ανθρώπων που εργοδοτούσε η FTI –σε 11.000 υπολογίζεται το σύνολο των εργαζομένων στην εταιρεία–, αλλά και το μεγάλο γεωγραφικό εύρος δραστηριοποίησής της. Είναι ενδεικτικό ότι η FTI είχε παρουσία σε 120 χώρες μεταξύ των οποίων το BIG-6 των τουριστικών αγορών, ήτοι η Γερμανία, η Γαλλία, η Μεγάλη Βρετανία, η Ολλανδία, η Αυστρία και η Ελβετία, ενώ δεν ήταν λίγα τα ξενοδοχειακά brands της λειτουργία των οποίων «έτρεχε» ο γερμανικός tour operator.

Υπό αυτό το πρίσμα είναι αυτονόητο ότι στην παρούσα μεταβατική φάση η αγορά προσπαθεί να ακτινογραφήσει τις συνέπειες που θα έχει η χρεοκοπία της FTI. Ξεκινώντας από τα καθ΄ ημάς οι πρώτες ενδείξεις είναι ότι η ζημία για την ελληνική τουριστική αγορά δεν είναι μεγάλη. Καταρχάς, η εκτίμηση είναι ότι μέσω του γερμανικού tour operator βρίσκονται στη χώρα μας περίπου 7.500 ταξιδιώτες. Σύμφωνα, μάλιστα, με τον πρόεδρο του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδος, Αλέξανδρο Βασιλικό, υπάρχει ανοιχτή γραμμή συνεργασίας με το υπουργείο Τουρισμού και την κυβέρνηση προκειμένου να διερευνηθούν οι τρόποι μετριασμού των οικονομικών απωλειών για τους ξενοδόχους-μέλη του ΞΕΕ που τυγχάνουν να φιλοξενούν σε περίπου 250 μονάδες τους πελάτες της FTI.

Πριν, πάντως, τελεσφορήσουν οι συνεννοήσεις ΞΕΕ και υπουργείου Τουρισμού δια χειρός του  προέδρου της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ξενοδόχων, Γιάννη Χατζή, γνωστοποιήθηκε ότι το Γερμανικό Ταμείο Ταξιδιωτικής Προστασίας (DRSF) θα καλύψει την προκληθείσα από την χρεοκοπία της FTI ζημία. Με ανάρτηση τους στα social media ο επικεφαλής της ΠΟΞ ανέφερε συγκεκριμένα ότι πολλά ξενοδοχεία που συνεργάζονται με τον γερμανικό τουρ οπερέιτορ FTI έλαβαν επιστολή την οποία υπογράφει η διοίκηση της πτωχευμένης εταιρείας στην οποία αναφέρεται ότι «οι επισκέπτες που έχουν κάνει κράτηση στο ξενοδοχείο σας στο πλαίσιο ταξιδιωτικού πακέτου θα καλυφθούν από ασφαλιστικό ταμείο» κι ότι σε συνεργασία με το DRSF  θα γίνει προσπάθεια να διασφαλιστεί ότι «οι επισκέπτες μας μπορούν να ολοκληρώσουν το ταξίδι τους σύμφωνα με τον προγραμματισμό». Η επίμαχη ενημερωτική επιστολή κλείνει με την παράκληση-προτροπή προς τους Έλληνες ξενοδόχους να μην θεωρήσουν υπεύθυνους «τους μεμονωμένους επισκέπτες στο χώρο σας, καθώς καθένας θα καλυφθεί από συνοδευτική επιστολή με οδηγίες χρέωσης που θα εκδοθεί από το DRSF».

Οι επαναπατρισμοί και οι ακυρώσεις

Τούτων γενομένων δύο πράγματα μένουν σε εκκρεμότητα. Το ένα είναι η επιστροφή των ξένων τουριστών που βρίσκονται τρόπον τινά εγκλωβισμένοι στη χώρα μας. Για αυτούς, υπάρχει η δέσμευση του υπουργείου Εξωτερικών της Γερμανίας ότι ο επαναπατρισμός και η εν γένει υποστήριξή τους είναι διασφαλισμένες από το γερμανικό ταμείο ταξιδιωτικής ασφάλισης καθώς και από τις γερμανικές προξενικές αρχές της χώρας μας.

Το δεύτερο είναι ότι πρέπει τώρα οι Έλληνες ξενοδόχοι να δουν τι θα κάνουν με τις περίπου 220.000 κρατήσεις τουριστών που έχουν επιλέξει να κάνουν διακοπές στη χώρα μας μέσω του χρεωκοπημένου γερμανικού τουρ οπερέιτορ και οι οποίες βρίσκονται στον «προθάλαμο» της ακύρωσης. Σημειώνεται ότι ο πρόεδρος των τουριστικών πρακτόρων της Κρήτης κ. Βαλτάκης έκανε προ ημερών λόγο για 80.000 ακυρώσεις κρατήσεων στο νησί, ενώ γερμανικά ΜΜΕ όπως η Handelsblatt αναφέρουν στα ρεπορτάζ τους ότι περίπου 140.000 κρατήσεις που έχουν γίνει σε άλλους ελληνικούς τουριστικούς προορισμούς όπως η Κέρκυρα, η Χαλκιδική, η Κως και η Ρόδος, ετοιμάζονται και αυτές να ανακληθούν. Ποτ μένει να «απαντηθεί» το μείζον: αν και πώς θα αποζημιωθούν οι επιχειρηματίες του κλάδου, αν οι κρατήσεις χαθούν οριστικά.