Κομίζουν τρακτέρ εις τα Αθήνας

Η αποκλιμάκωση που ανέμενε η κυβέρνηση στις αγροτικές κινητοποιήσεις δεν ήρθε και οι παραγωγοί, οι κτηνοτρόφοι και όλοι όσοι ασχολούνται με τον πρωτογενή τομέα συνεχίζουν, καθώς όπως τονίζουν δεν ικανοποιήθηκαν τα αιτήματα τους, με συνέπεια να έχουν σοβαρό ζήτημα επιβίωσης.

Του Μιχάλη Κωτσάκου

Και η απόφαση που έλαβαν οι εκπρόσωποι των αγροτών χθες το μεσημέρι στη Λάρισα είναι κλιμάκωση των κινητοποιήσεων. Και πρωτίστως θα επιχειρηθεί κάθοδος στην Αθήνα. Όχι μόνο των εκπροσώπων που πήγαν πεζοί στο Μαξίμου, αλλά τώρα μιλούν για κάθοδο με τρακτέρ, γεωργικά μηχανήματα, φορτηγά και αγροτικά αυτοκίνητα, αλλά και με μισθωμένα πούλμαν την ερχόμενη Τρίτη το βράδυ.

Επί της ουσίας οι αγρότες ακολουθούν τη ρότα των ευρωπαίων συναδέλφων τους που απέκλεισαν το Παρίσι, Βερολίνο, τις Βρυξέλλες και τις άλλες μεγάλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες. Ταυτόχρονα η απόφαση που ελήφθη από τη Συντονιστική των μπλόκων αποφάσισε εκτός από τον αποκλεισμό της πρωτεύουσας να επιχειρηθεί ο αποκλεισμός των τελωνείων και των λιμανιών μπλοκάροντας όλα τα φορτηγά που θα έρθουν από το εξωτερικό.

«Συνεχίζουμε τις κινητοποιήσεις μας γιατί τα βασικά μας αιτήματα δεν έχουν ικανοποιηθεί» δήλωσε η ηγετική μορφή αυτών των κινητοποιήσεων, ο Ρίζος Μαρούδας, πρόεδρος της Ενωτικής Ομοσπονδίας Αγροτικών Συλλόγων Ν. Λάρισας. Πρόσθεσε ότι «υπάρχει δυνατότητα μέσα από τη συνέχιση και την κλιμάκωση αυτής της κινητοποίησης να έχουμε λύσεις και να έχουμε απαντήσεις και ικανοποίηση των αιτημάτων. Αποφασίσαμε να κάνουμε ένα μεγάλο συλλαλητήριο στην Αθήνα την Τρίτη 20 Φεβρουαρίου με τα τρακτέρ μας, με αγροτικά μηχανήματα, με λεωφορεία, καλώντας τους αγρότες σε μαζική συμμετοχή, από όλη τη χώρα, από το βορρά μέχρι το νότο» τόνισε και κάλεσε το λαό της Αθήνας «να αντιμετωπίσει αυτή τη συγκέντρωση ως και δική του συγκέντρωση».

«Το ότι μαζευόμαστε εδώ εκπρόσωποι από 50 μπλόκα δείχνει τη θέλησή μας να είμαστε ενωμένοι απ’ όλη την Ελλάδα αλλά και να συνεχίσουμε την κλιμάκωση του αγώνα για τα δίκαια αιτήματά μας. Αν τα προβλήματα είχαν λυθεί δεν θα χρειαζόταν αυτή η νέα συνάντηση. Πρέπει να δούμε πώς θα πιέσουμε την κυβέρνηση για να δώσει οριστικές λύσεις», επισήμανε εισηγητικά στην σύσκεψη ο εκπρόσωπος, Κώστας Τζέλλας, από το μπλόκο της Ε65.

Λίγο-πολύ όσοι άκουσαν τους εκπροσώπους των αγροτών, λίγα λεπτά μετά την ολοκλήρωση της συνάντησης με τον πρωθυπουργό την Τρίτη το μεσημέρι κατάλαβαν ότι οι κινητοποιήσεις θα συνεχιστούν. Εξάλλου αυτό μετέδιδαν και προς το Μαξίμου οι βουλευτές της περιφέρειας. Επίσης αυτό φάνηκε και από το γεγονός ότι εκπρόσωποι των κομμάτων της αντιπολίτευσης επισκέφθηκαν τα μπλόκα μετά τη συνάντηση των αγροτών με τον πρωθυπουργό. Κάτι που έκανε την Τετάρτη το πρωί ο Νίκος Ανδρουλάκης επισκεπτόμενος το μπλόκο του Κάστρου Βοιωτίας, ενώ σήμερα θα συναντηθεί με αντιπροσωπεία των αγροτών της Κρήτης στις εγκαταστάσεις της αγροτικής ένωσης Ηρακλείου.

Οι αγροτικές κινητοποιήσεις αποτελούν ένα τεράστιο πονοκέφαλο για το Μαξίμου για δύο λόγους. Ο πρώτος είναι ότι η συγκεκριμένη κοινωνική ομάδα, στήριξε τη Νέα Δημοκρατία στην διπλή εκλογική αναμέτρηση Μαΐου και Ιουνίου σε ποσοστό 48%. Δηλαδή ο ένας στους δύο αγρότες προτίμησε τη Νέα Δημοκρατία, έναντι των άλλων κομμάτων. Τώρα, όμως με βάση τις κυλιόμενες στοχευμένες δημοσκοπήσεις πάνω σε διάφορες κοινωνικές ομάδες, που έφτασαν στους επιτελείς του Μαξίμου δείχνουν ότι υπάρχει πολύ μεγάλη πτώση του κυβερνώντος κόμματος σε ό,τι αφορά τον αγροτικό κόσμο. Δεν έχασε την πρωτοκαθεδρία. Απλά το 48% του Ιουνίου, ή και το 41% που έλαβε πανελλαδικά η Ν.Δ. αποτελεί όνειρο θερινής νυκτός.

Επίσης ένα άλλο στοιχείο που έχει προκαλέσει πονοκεφάλους στους επιτελείς του Μαξίμου είναι ότι οι κινητοποιήσεις των αγροτών για πρώτη φορά στα χρονικά δεν ενοχλούν τον κόσμο. Μάλιστα οι πολίτες στις δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι συμμερίζονται τις κινητοποιήσεις των αγροτών, ενώ σε άλλες σφυγμομετρήσεις φαίνεται ότι η κοινωνία ελπίζει πως εάν δικαιωθούν τα αιτήματα των αγροτών, θα μειωθεί το κόστος παραγωγής και μεσομακροπρόθεσμα θα υπάρχει μειώσεις στις τιμές των προϊόντων στα ράφια. Διότι ας μην ξεχνάμε ότι η ακρίβεια, όπως αναφέρεται σε όλες τις δημοσκοπήσεις τον τελευταίο χρόνο αποτελεί το υπ’ αριθμόν ένα πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι πολίτες.

Τι σημαίνουν όλα αυτά; Ότι είναι καταδικασμένη από χέρι η οποιαδήποτε προσπάθεια να υποδαυλιστεί μία κατάσταση και η μία κοινωνική ομάδα να πάει κόντρα στην άλλη. Δηλαδή να ισχύσει το φαινόμενο του «κοινωνικού αυτοματισμού». Κάτι που έχουμε δει και από προηγούμενες κυβερνήσεις όλων των κομμάτων. Με την έννοια «κοινωνικός αυτοματισμός» εννοούμε την μέθοδο που μετατοπίζει το ενδιαφέρον από την ρίζα του προβλήματος σε αποδιοπομπαίους τράγους και φανταστικούς εχθρούς. Είναι πάγια τακτική των κυβερνήσεων σε όλο τον δυτικό κόσμο να σπέρνει έριδες και να ενοχοποιεί κοινωνικές ομάδες, ή ακόμη χειρότερα να στρέφει την μια εργασιακή ομάδα έναντι της άλλης. Με αυτό τον τρόπο κάθε κυβέρνηση, υποδεικνύει πως κάποιοι που διεκδικούν, δεν το κάνουν με «πρέπων τρόπο», γιατί δημιουργούν πρόβλημα στους άλλους. Όμως αυτή την φορά οι αγρότες έχουν και την υποστήριξη των υπολοίπων κοινωνικών ομάδων.

Αυτό, λοιπόν, είναι που ανησυχεί την κυβέρνηση, η οποία ναι μεν ισχυρίζεται πως δεν υπάρχουν χρήματα για να ικανοποιηθούν όλα τα αιτήματα, αλλά από την άλλη ξεκαθάρισε πως δεν θα ανεχθεί κλείσιμο δρόμων. Και δεν μιλάμε φυσικά για συμβολικούς αποκλεισμούς ολίγων ωρών. Ήδη υπάρχουν εισαγγελικές εντολές, για αυτόφωρη διαδικασία σε όσους κλείνουν τους δρόμους. Κάτι που δεν επιθυμεί η κυβέρνηση, διότι είναι βέβαιο ότι εάν υπάρχουν συλλήψεις αγροτών και αγροτοσυνδικαλιστών, θα δημιουργηθεί ένα εκρηκτικό κλίμα, που ίσως ξεφύγει από την τωρινή κατάσταση.

Τα τηλεφωνήματα του Βορίδη

Έτσι, λοιπόν, κυβερνητικοί παράγοντες έχουν αναλάβει να μαλακώσουν τους αγρότες. Με συνεχή τηλεφωνικές επικοινωνίες έχει αναλάβει δράση ο Μάκης Βορίδης, ο οποίος διατηρεί άριστες σχέσεις με όλους τους αγροτοσυνδικαλιστές από την εποχή που ήταν επικεφαλής στο υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης. Μάλιστα ο νυν υπουργός Επικρατείας είχε βρει κι ένα μομέντουμ συνεννόησης ακόμη και με αγροτοσυνδικαλιστές από άλλους πολιτικούς χώρους. Ο ίδιος ο κ. Βορίδης τις προηγούμενες ημέρες εξέφραζε την αισιοδοξία του ότι τελικά θα πειστούν οι αγρότες να επιστρέψουν στα χωράφια τους και στις κτηνοτροφικές τους ασχολίες. Βέβαια στο Μαξίμου δεν αναμένουν ότι αυτό θα γίνει από την μία ημέρα στην άλλη. Οπότε εκτιμούν ότι το συλλαλητήριο της Αθήνας την ερχόμενη Τρίτη θα λειτουργήσει ως αποσυμπιεστής.

«Από την Τετάρτη οι αγρότες θα σκεφθούν με πιο καθαρό μυαλό όλα όσα τους είπε ο πρωθυπουργός. Απλά αυτό θα συμβεί σταδιακά με μικρά βήματα υποχώρησης. Εξάλλου οι αγρότες κατάλαβαν, ότι ο πρωθυπουργός είναι μαζί τους, όταν τους είπε ότι τα αιτήματα τους είναι δίκαια. Οπότε γνωρίζουν οι αγρότες πως θα γίνει το καλύτερο δυνατόν εκ μέρους της κυβέρνησης για να λάβουν μεγαλύτερη ενίσχυση», τόνιζε πηγή του Μαξίμου.

Το εάν θα δικαιωθούν οι προβλέψεις για αποσυμπίεση θα το δούμε το επόμενο διάστημα. Στο Μαξίμου, πάντως ενδιαφέρονται πρωτίστως οι όποιες κινητοποιήσεις να είναι ελεγχόμενες και να μην φτάσουμε στα άκρα, αναμένοντας ότι από την 1^η Απριλίου θα αρχίσει να υλοποιείται το νέο πρόγραμμα τιμολόγησης στο αγροτικό ρεύμα με τη μορφή διμερών μακροχρόνιων συμβάσεων και η προκαταβολική επιστροφή του 50% του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στο πετρέλαιο τον Μάρτιο. Κάτι που σημαίνει ότι ο απλός αγρότης θα μπορέσει να αξιολογήσει από μόνος του την κατάσταση, δίχως να αναμένει επεξηγήσεις από τους εκπροσώπους του, που δεν είναι απίθανο για καθαρά κομματικούς λόγους να επιθυμεί αυτή την αναταραχή.

Αυτός είναι ο λόγος, που ο Κυριάκος Μητσοτάκης φροντίζει στο μεταξύ να δείξει ότι θα κρατήσει ανοιχτό τον διάλογο με τον αγροτικό κόσμο. Ήδη, σε ό,τι αφορά την επιστροφή του ΕΦΚ στο πετρέλαιο, εμφανίστηκε διατεθειμένος να συζητήσει σχετικά με τη δημιουργία μόνιμου, «πιο δίκαιου» μηχανισμού από το 2025. Επιπλέον ο Πρωθυπουργός σχεδιάζει νέο γύρο συναντήσεων όχι για τα συγκεκριμένα αγροτικά αιτήματα, αλλά ειδικά για τα θέματα της Θεσσαλίας και του Έβρου, αφότου ολοκληρώσει μια σειρά διεθνών υποχρεώσεων στο επόμενο διάστημα. Η αλήθεια είναι ότι πίσω από τις κλειστές πόρτες της σύσκεψης με τους εκπροσώπους των μπλόκων, παρουσία εννέα κυβερνητικών στελεχών (ανάμεσά τους οι συναρμόδιοι υπουργοί – υφυπουργοί Λευτέρης Αυγενάκης, Θεόδωρος Σκυλακάκης, Θάνος Πετραλιάς και Χρήστος Τριαντόπουλος), ο κ. Μητσοτάκης χαρακτήρισε λελογισμένες τις μέχρι στιγμής κινητοποιήσεις. «Ήταν όμως αρκετές», όπως είπε ο Πρωθυπουργός, «για να ευαισθητοποιηθεί η πολιτική ηγεσία» για τα σοβαρά αγροτικά θέματα. Επιπλέον, αναγνώρισε το αυξημένο κόστος παραγωγής και άρα τους δικαιολογημένους προβληματισμούς.

Κρυφές αγωνίες

Όμως υπάρχει και μία δεύτερη ανάγνωση στην όλη εξέλιξη. Κι αυτή είναι ότι στο πρωθυπουργικό επιτελείο αντιλαμβάνονται ότι στη δεύτερη θητεία μικραίνουν τα περιθώρια ανοχής των πολιτών και γι’ αυτό η επιθυμία να ελεγχθούν και καμφθούν όσο το δυνατόν πιο γρήγορα τα μέτωπα δυσαρέσκειας απέναντι σε κυβερνητικές επιλογές. Εξ ου και η διπλή προσπάθεια να μη δυναμιτιστεί περαιτέρω το κλίμα με μια πολυπληθή κοινωνική ομάδα, πη οποία αποτελεί ένα από τα πιο προνομιακά ακροατήρια της Ν.Δ., αλλά να περάσει σε άλλες επαγγελματικές ομάδες το «μήνυμα» ότι η κυβέρνηση ακούει αιτήματα και προσδοκίες και αναζητεί λύσεις.

Στο πλαίσιο αυτό όλοι οι κυβερνητικοί παράγοντες  επαναλαμβάνουν με επίμονο τρόπο την ανάγκη διατήρησης της κοινωνικής συνοχής, με συνεχείς παραδοχές για το περιβάλλον δυσκολιών για νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Αυτό που επιδιώκουν είναι να μην απειληθούν σκιές στο μήνυμά του περί προσήλωσης στη δημοσιονομική ισορροπία και «δίκαιου διαμοιρασμού» στην κοινωνία οποιουδήποτε πλεονάσματος. Ενδεικτική ήταν η αποστροφή του Παύλου Μαρινάκη ότι «η κυβέρνηση απαντά με στοχευμένες παρεμβάσεις και όχι με λογική «όλα τα κιλά, όλα τα λεφτά». Με τη στάση αυτή επιχειρείται και μια διαχωριστική γραμμή της Ν.Δ. από τους πολιτικούς αντιπάλους της, που κρατούν ψηλά τις αντιπολιτευτικές στροφές για το αγροτικό.

Το μεγάλο ερώτημα είναι το πώς θα αντιδράσει η κυβέρνηση σε περίπτωση που το κλείσιμο των δρόμων δεν είναι μία συμβολική κίνηση. Προς ώρας το μόνο που ακούμε είναι η ατάκα από όλους τους κυβερνητικούς ότι «διάλογος δεν μπορεί να γίνει με κλειστούς δρόμους». Ήδη υπάρχει εισαγγελική εντολή, όπως οι παραβάτες να συλλαμβάνονται να οδηγούνται στο Αυτόφωρο. Ήδη υπήρξαν επεισόδια το βράδυ της Τετάρτης στα Τελωνεία μεταξύ αγροτών και δυνάμεων των ΜΑΤ. Τι θα συμβεί εάν ξαφνικά βλέπουμε εικόνες αγροτών να οδηγούνται με χειροπέδες στο Αυτόφωρο; Ποιον ευνοεί αυτή η εικόνα; Πάντως σε καμία των περιπτώσεων την κυβέρνηση. Εξάλλου και οι αγροτοσυνδικαλιστές είναι ψημένοι στα δύσκολα και συνηθισμένοι σε τέτοια επεισόδια.

Η πλειοψηφία των εκπροσώπων που ήταν την προηγούμενη Τρίτη στο Μαξίμου προέρχονται από το ΚΚΕ. Ο λόγος για τους Ρίζο Μαρούδα (πρόεδρος της Ομοσπονδίας Αγροτικών Συλλόγων Λάρισας), Χρήστο Πάντζιο (από το μπλόκο του Αλμυρού), Βαγγέλη Παπαγιαννούλη (από το μπλόκο του Κιλελέρ), Γιάννη Σδράλη (από το μπλόκο Τρικάλων), Κώστα Τζέλλα (από το μπλόκο Καρδίτσας), Χρήστο Λυγδή (από το μπλόκο Αταλάντης και πρόεδρος της Ομοσπονδίας Αγροτικών Συλλόγων Φθιώτιδας). Στον ΣΥΡΙΖΑ εντάσσονται πλέον οι Σωκράτης Αλειφτήρας (εκπρόσωπος Τύπου της Αγροτικής Ομοσπονδίας Αγροτικών Συλλόγων Λάρισας), Διαμαντής Διαμαντόπουλος (πρόεδρος του Πανσεραϊκού Αγροτικού Συλλόγου), Γιάννης Παναγής (αντιπρόεδρος Πανσεραϊκού Αγροτικού Συλλόγου).

Απέφυγαν να ανακοινώσουν τις κομματικές τους προτιμήσεις οι νεώτεροι Κωνσταντίνος Καναβίδης (Έβρος), Σάββας Κεφαλάς (πρόεδρος του Αγροτικού Συλλόγου Λιβαδειάς), Νίκος Κούτρας, Γιώργος Σιδηρόπουλος (Πέλλα), Χρήστος Τσιπέλης (Ορμύλια Χαλκιδικής), Κώστας Χατζηπαραδείσης (Λαγκαδάς). Εδώ θα πρέπει να τονιστεί ότι τα πιο σκληρά μπλόκα είναι της Θεσσαλίας. Κι εκεί πρωταγωνιστούν πέραν των κόκκινων συνδικαλιστών και οι «γαλάζιοι», που παραδοσιακά έχουν τεράστια δύναμη στην Λάρισα. Ας μην ξεχνάμε τους παλιότερους Κοκκινούλη και Νασίκα, από τις παλιές μορφές των αγροτικών κινητοποιήσεων. Μάλιστα αυτό που προκάλεσε εντύπωση στο Μαξίμου είναι ότι οι γαλάζιοι συνδικαλιστές στις ψηφοφορίες για αντιπροσώπους επέλεξαν στελέχη του ΚΚΕ για τη συνάντηση με τον πρωθυπουργό.

Ίσως και γι’ αυτό τον λόγο ο Κυριάκος Μητσοτάκης μετά τη συνάντηση με τους εκπροσώπους των μπλόκων συναντήθηκε και με το προεδρείο της Εθνικής Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών (ΕΘΕΑΣ), που αποτελεί ουσιαστικά το διάδοχο της πάλαι πότε «πράσινη» ΠΑΣΕΓΕΣ και συγκροτήθηκε το 2022. Ο πρόεδρος της ΕΘΕΑΣ Παύλος Σατολιάς έχει πάντως γαλάζιες ρίζες.