Η μετέωρη πρώτη πράξη των γαλλικών εκλογών

Για δεύτερη φορά σε διάστημα μόλις τριών εβδομάδων προσέρχονται οι Γάλλοι στις κάλπες, με το διακύβευμα να είναι αυτή τη φορά μεγαλύτερο για τους ίδιους από ό,τι ήταν στις ευρωεκλογές της 9^ης Ιουνίου.

Επιμέλεια: Νίκος Τσαγκατάκης

Αν πριν από τρεις Κυριακές οι ψηφοφόροι στη χώρα της μυθικής Μαριάν επέλεξαν να στείλουν ένα τιμωρητικό μήνυμα στον Εμανουέλ Μακρόν ανάγοντας σε πρώτη πολιτική δύναμη με 32% τον ακροδεξιό «Εθνικό Συναγερμό» της Μαρίν Λε Πεν, τώρα έχουν να ζυγίσουν πολλά περισσότερα πράγματα πριν βγουν από το παραβάν και ρίξουν στην κάλπη το φακελάκι με την ψήφο τους. Κι αυτό διότι αύριο, 30 Ιουνίου, και πιθανότατα εκ νέου στις 7 Ιουλίου, θα πρέπει να διαλέξουν αν το τιμόνι της δεύτερης μεγαλύτερης οικονομίας της Ευρώπης θα το κρατήσει ο συνασπισμός των κομμάτων της Ακροδεξιάς, αν θα παραδώσουν τα κυβερνητικά ηνία στον αντίστοιχο συνασπισμό των κομμάτων της Αριστεράς ή αν η χώρα τους οδηγηθεί σε μία ιδιότυπη ακυβερνησία την οποία η Γαλλία δεν έχει βιώσει ποτέ από τον Οκτώβρη του 1958 όταν και εγκαθιδρύθηκε η Πέμπτη Γαλλική Δημοκρατία.

Στα πρώτα δύο εκλογικά ενδεχόμενα τα κουκιά είναι μετρημένα, καθώς βάσει του γαλλικού εκλογικού νόμου τα κλειδιά της διακυβέρνησης θα παραλάβει όποιος κερδίσει την απόλυτη πλειοψηφία (50%+1) από τις 577 μονοεδρικές περιφέρειες της χώρας, ήτοι όποιος καταφέρει να εξασφαλίσει τουλάχιστον 289 έδρες. Αν όμως δεν συμβεί αυτό, τότε αυτομάτως ανοίγει για την Γαλλία η «κουρτίνα με το ζονγκ» (σ.σ. για όσους θυμούνται το παλιό ελληνικό τηλεπαιχνίδι «Το Μεγάλο Παζάρι»), όπου ο πρόεδρος Μακρόν θα πρέπει κάθε φορά να μπαλαντζάρει πολιτικά ανάμεσα στις πλειοψηφούσες δυνάμεις του κοινοβουλίου και να υπολογίζει τους κομματικούς συσχετισμούς, αν θέλει να περάσει από τη Βουλή του ακόμη και το πλέον «αδιάφορο» νομοσχέδιο.

Τηλεοπτική κοκορομαχία

Σε αυτό το φόντο, είναι πανθομολογούμενο ότι οι προεκλογικές μάχες μεταξύ των γαλλικών παρατάξεων εξελίσσονται προς ώρας –και μάλλον αυτό δεν θα αλλάξει και την επόμενη εβδομάδα εν όψει του β’ γύρου των εκλογών– σε κλασικές πολιτικές κοκορομαχίες. Το λόγου το αληθές επιβεβαίωσαν οι περισσότεροι από τους 5 και πλέον εκατομμύρια Γάλλους που το βράδυ της περασμένης Τρίτης παρακολούθησαν το πρώτο τηλεοπτικό ντιμπέιτ και είδαν το… κονταροχτύπημα ανάμεσα στον επικεφαλής του ακροδεξιού κόμματος «Εθνική Συσπείρωση», Ζορντάν Μπαρντελά, τον εκπρόσωπο του αριστερού συνασπισμού «Ανυπότακτη Γαλλία», Μανουέλ Μπομπάρντ, και τον Γάλλο πρωθυπουργό αλλά και μέλος του κόμματος «Αναγέννηση» του Εμανουέλ Μακρόν, Γκαμπριέλ Ατάλ.

Αν και η ατζέντα της συζήτησης περιελάμβανε όλα τα θέματα που καίνε τη γαλλική κοινωνία όπως είναι η οικονομία (βλ. ακρίβεια, φορολόγηση, συνταξιοδοτικό), το μεταναστευτικό ζήτημα, και τα θέματα που σχετίζονται με τη ασφάλεια και την εγκληματικότητα, οι εκπρόσωποι των κομμάτων δεν βρήκαν κοινό τόπο συνεννόησης και αντί να χρησιμοποιήσουν πολιτικά επιχειρήματα αντιπαρατέθηκαν κατά κύριο λόγο ειρωνευόμενοι ο ένας τον άλλον και εξαπολύοντας ακόμη και προσωπικές αιχμές.

Είναι χαρακτηριστικό ότι σε κάποιο σημείο του ντιμπέιτ όπου ο Ατάλ είπε ότι οι αντίπαλοί του «υπόσχονται το φεγγάρι» και αυτοπροβλήθηκε ως ο έχων εμπειρία στην άσκηση εξουσίας, ο Μπαρντελά του ανταπάντησε ότι πρέπει να δείξει ταπεινός, τον… μάλωσε λέγοντας ότι «δεν είστε στο γραφείο σας» και πρόσθεσε ότι «αν ήσασταν αξιόπιστοι δεν θα ήμασταν καθόλου εδώ», κάνοντας έτσι μία έμμεση αναφορά στη εσπευσμένη διάλυση του κοινοβουλίου από τον Μακρόν έπειτα από τον καταποντισμό του κόμματός του στις ευρωεκλογές.

Τα χειρότερα ήρθαν όταν η κουβέντα έφτασε στο μεταναστευτικό, με τον Μπαρντελά να βρίσκεται σε διασταυρούμενα πυρά εξαιτίας της αμφιλεγόμενης νομοθετικής πρότασης του γαλλικού ακροδεξιού κόμματος να απαγορευτεί στους Γάλλους με διπλή υπηκοότητα να κατέχουν «ευαίσθητα» αξιώματα.

Ο Ατάλ υποστήριξε ότι το μήνυμα που εκπέμπει η «Εθνική Συσπείρωση» είναι ότι «οι διπλοί υπήκοοι είναι μισοί υπήκοοι». Από την πλευρά του, ο Μπομπάρντ επικαλούμενος την τριπλή καταγωγή του Μπαρντελά (σ.σ. έχει γαλλικές, ιταλικές και αλγερινές ρίζες) είπε στον 28χρονο επικεφαλής του γαλλικού ακροδεξιού κόμματος ότι βρίσκει «δραματικό» το γεγονός πως «όταν οι προσωπικοί σας πρόγονοι έφτασαν στη Γαλλία, οι πολιτικοί σας πρόγονοι είπαν ακριβώς το ίδιο πράγμα.».

Το μοναδικό σημείο στο οποίο ομονόησαν οι δύο βασικοί μονομάχοι, ο Μπομπάρντ και ο Μπαρντελά, είναι ότι πρέπει να αναθεωρηθεί η μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού που νομοθέτησε ο Μακρόν την άνοιξη του 2023 και η οποία μεταξύ άλλων προβλέπει την αύξηση κατά δύο έτη –από τα 62 στα 64– του ηλικιακού ορίου συνταξιοδότησης. Κατά τα λοιπά, ο Μπαρντελά κατηγόρησε τον Μπομπάρντ ότι ο αριστερός συνασπισμός «Ανυπότακτη Γαλλία» επιδιώκει την εγκαθίδρυσης ενός οικονομικού μοντέλου τύπου Κούβας.

 Τι δείχνουν τα γκάλοπ

Αν και οι γαλλικές δημοσκοπικές εταιρείες φημίζονται για την… ανακρίβεια των προβλέψεών τους, είναι κοινή η αίσθηση ότι ο ακροδεξιός «Εθνικός Συναγερμός» θα είναι ο νικητής του πρώτου γύρου των εκλογών με ένα ποσοστό της τάξης του 35%, ακολουθούμενος από τον συνασπισμό «Νέο Λαϊκό Μέτωπο» υπό την ομπρέλα του οποίου έχουν συμμαχήσει οι Σοσιαλιστές, οι Κομμουνιστές, οι Πράσινοι και οι ακροαριστεροί της «Ανυπότακτης Γαλλίας», το οποίο οι δημοσκόποι «δίνουν» γύρω στο 28%.

Όσο για το κυβερνόν κόμμα «Αναγέννηση» του προέδρου Εμανουέλ Μακρόν, οι οιωνοί δεν είναι αισιόδοξοι καθώς τα δημοσκοπικά ευρήματα το βρίσκουν «κολλημένο» στην τρίτη θέση διεκδικώντας στην καλύτερη των περιπτώσεων ένα ποσοστό της τάξης του 20%.

Υπό αυτό το πρίσμα, οι δημοσκόποι αποκλείουν την επίτευξη απόλυτης πλειοψηφίας από κάποιο κόμμα εκτιμώντας ότι από τις 577 έδρες της γαλλικής Εθνοσυνέλευσης, η ακροδεξιά έχει «ταβάνι» τις 280 έδρες, το αριστερό μέτωπο θα προσεγγίσει τις 170 έδρες, ενώ η νυν κυβερνητική παράταξη θα βρεθεί στο όριο του τριψήφιου αριθμού εδρών (±100).

Τον ρόλο της θα παίξει, τέλος, η αποχή που σύμφωνα με την εφημερίδα «Le Monde» θα κυμανθεί μεταξύ του 35%-40%, ποσοστό που είναι σημαντικά χαμηλότερα από την αποχή των γαλλικών εθνικών εκλογών του 2022.