Η Εθνική Στρατηγική για τη διαχείριση του Ιδιωτικού Χρέους: Στα 107 δισ. ευρώ οι οφειλές

Οι οφειλές στην εφορία ανέρχονται στα 107 δισ. ευρώ, τα χρέη στα ασφαλιστικά ταμεία ξεπερνούν τα 47 δισ. ευρώ, οι Servicers διαχειρίζονται περί τα 90 δισ.. ευρώ «προβληματικών» δανείων, τα υπόλοιπα των δανείων επιχειρήσεων- νοικοκυριών ξεπερνούν τα 116 δισ. ευρώ.    

Αυτή είναι λίγο ως πολύ η εικόνα του Ιδιωτικού Χρέους, μετά από μια υπερδεκαετή οικονομική κρίση, την πανδημία και το διπλό σοκ της ενεργειακής/ πληθωριστικής κρίσης. Το ζητούμενο δεν είναι, όμως, μόνο το πώς θα γίνει η διαχείριση αυτού του “βουνού”, αλλά το πώς θα προβλεφθούν και θα αντιμετωπιστούν εν τη γενέσει τους πιθανές νέες φουρνιές οφειλών, είτε προς το Δημόσιο είτε προς το χρηματοπιστωτικό σύστημα.

Αυτόν ακριβώς το στόχο καλείται να υπηρετήσει η Εθνική Στρατηγική για τη Διαχείριση του Ιδιωτικού Χρέους, όπως αποτυπώνεται στη διακήρυξη ανοικτού διεθνούς διαγωνισμού για 33 έργα και 11 μελέτες, που αναπτύσσονται σε 3 άξονες, με συνολικό προϋπολογισμό 1,055 εκ ευρώ.    

Τα 33 έργα «πατάνε» πάνω σε τρεις άξονες παρεμβάσεων, που στοχεύουν στη βελτίωση της διαδικασίας αφερεγγυότητας για επιχειρήσεις- ιδιώτες, στην ανάπτυξη μηχανισμών για την αποφυγή συσσώρευσης νέων “κόκκινων” δανείων, στη βελτίωση του πλαισίου που διέπει την αγορά των μη εξυπηρετούμενων δανείων.

1) Σύνταξη, διαβούλευση και ψήφιση ενοποιημένης νομοθεσίας αφερεγγυότητας

2) Εισαγωγή βέλτιστων πρακτικών για πολυμερείς διαπραγματεύσεις

3) Σχεδιασμός προ εγκεκριμένων αυτοματοποιημένων διαδικασιών αναδιάρθρωσης & διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους

4) Ανάπτυξη πληροφοριακού συστήματος/πλατφόρμας για την υποστήριξη του νέου πλαισίου αφερεγγυότητας

5) Σχεδιασμός ελεγκτικού μηχανισμού για τον εντοπισμό στρατηγικών κακοπληρωτών μέσω τυχαίων δειγματοληπτικών ελέγχων

6) Βελτίωση νομικού και λειτουργικού πλαισίου ηλεκτρονικών πλειστηριασμών για την αντιμετώπιση εμποδίων

7) Ανασχεδιασμός πλατφόρμας ηλεκτρονικών πλειστηριασμών με σκοπό την βελτίωση της φιλικότητας προς τον χρήστη και του διαμοιρασμού πληροφοριών

8) Επανασχεδιασμός πλαισίου προστασίας στέγασης

9) Δημιουργία φορέα για την απόκτηση και επαναμίσθωση ακινήτων ευάλωτων οφειλετών

10) Δημιουργία πλαισίου για την ψυχολογική υποστήριξη και την εργασιακή επανένταξη των νυνπτωχευσάντων

11) Εμπλουτισμός του προγράμματος σπουδών της Σχολής Δικαστών με εισαγωγή πρακτικών θεμάτων σχετικά με ζητήματα αφερεγγυότητας

12) Εισαγωγή σεμιναρίων δια βίου εκπαίδευσης δικαστών

13) Δημιουργία τεχνικού γραφείου και εισαγωγή ψηφιακών εργαλείων

14) Σχεδιασμός και υλοποίηση νέου πλαισίου αναφορών για τα ελληνικά δικαστήρια

15) Εφαρμογή ενός νέου συστήματος πληροφοριών / πλατφόρμας για την εξυπηρέτηση του Παρατηρητηρίου Αφερεγγυότητας της Δικαιοσύνης

16) Επέκταση της υφιστάμενης διαδικασίας ηλεκτρονικής υποβολής των νομικών εγγράφων

17) Ηλεκτρονική κατάθεση των διαδικαστικών εγγράφων

18) Ολοκληρωμένος σχεδιασμός διαδικτυακών διαδικασιών και ανάπτυξη τυποποιημένων εφαρμογών για απλουστευμένες διαδικασίες

19) Εκπόνηση Μελέτης σχετικά με πιθανές βελτιώσεις στην υφιστάμενη λειτουργία των δικαστηρίων

20) Σύνταξη, διαβούλευση και ψήφιση νέας νομοθεσίας για την εξάλειψη των φορολογικών αντικινήτρων κατά της ανάκτησης και αναδιάρθρωσης χρεών

21) Σχεδιασμός και εφαρμογή επιτελικού μηχανισμού παρακολούθησης στοιχείων και υποβολής εκθέσεων για το συνολικό Ιδιωτικό Χρέος

22) Σχεδιασμός και εφαρμογή Μηχανισμού Έγκαιρης Προειδοποίησης για το Ιδιωτικό Χρέος, σε επίπεδο οφειλέτη

23) Λειτουργία μηχανισμού καθοδήγησης οφειλετών σε πρώιμα στάδια οικονομικής δυσπραγίας σε εθελοντική βάση, αξιοποιώντας τα προγράμματα Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης

24) Ενίσχυση επαγγελματικών ενώσεων, ώστε να παρέχουν συμβουλευτικές υπηρεσίες στα μέλη τους σε θέματα χρέους/ φερεγγυότητας

25) Ίδρυση Δημόσιου Φορέα Αξιολόγησης Πιστοληπτικής Ικανότητας (“Public Credit Bureau”) & ανάπτυξη σχετικού πληροφοριακού συστήματος, ορίζοντας διεπαφές με Τειρεσία/ άλλους οργανισμούς αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας

26) Ανάπτυξη του δικτύου και επέκταση της εμβέλειας των Κέντρων Ενημέρωσης και Υποστήριξης Δανειοληπτών που λειτουργούν από τη Γενική Γραμματεία Χρηματοπιστωτικού τομέα και Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους

27) Ανάπτυξη διαδικτυακών εφαρμογών διαχείρισης της υπερχρέωσης

28) Επιδοτούμενη πρόσβαση σε τεχνογνωσία για τις ευάλωτες κοινωνικές ομάδες και τις μικρές επιχειρήσεις

29) Εκπόνηση Εθνικής Στρατηγικής για τον Χρηματοοικονομικό Εγγραμματισμό

30) Σύνταξη, διαβούλευση, και θέσπιση νέας νομοθεσίας που θα μειώνει τα φορολογικά αντικίνητρα στη μεταβίβαση ΜΕΔ

31) Καθιέρωση κοινών υποδειγμάτων δεδομένων για τις συναλλαγές ΜΕΔ

32) Καθιέρωση κοινών υποδειγμάτων δεδομένων για τον έλεγχο και την αξιολόγηση των χαρτοφυλακίων ΜΕΔ

33) Σχεδιασμός και τεχνική υλοποίηση της πλατφόρμας συναλλαγών

Στον πυρήνα της Στρατηγικής βρίσκεται η εκπόνηση 11 μελετών και αναμφίβολα ξεχωρίζουν αυτές που έχουν ως στόχο να διευκολύνουν τις διαπραγματεύσεις πιστωτών- οφειλετών, τη στήριξη των πιο ευάλωτων, καθώς και τον εντοπισμό των μπαταχτσήδων.    

Σκοπός της μελέτης είναι να προτείνει βέλτιστες πρακτικές για την βελτίωση της συνεργασίας μεταξύ οφειλετών και πιστωτών. Η μελέτη καλείται να προτείνει τουλάχιστον κατάλληλα εργαλεία για πολυμερείς διαπραγματεύσεις, μεταξύ των οποίων μπορούν να συμπεριλαμβάνονται κανόνες καλής συμπεριφοράς και δεοντολογίας, βέλτιστες πρακτικές και κατευθυντήριες οδηγίες, για την καλλιέργεια μιας κουλτούρας συμβιβαστικών λύσεων και φιλικών διακανονισμών και την αποτροπή δημιουργίας και συσσώρευσης ληξιπρόθεσμων οφειλών.

Επιδοτούμενη πρόσβαση σε τεχνογνωσία για τις ευάλωτες κοινωνικές ομάδες και τις μικρές επιχειρήσεις:

Εκπόνηση μελέτης προκειμένου να καθοριστούν οι βέλτιστες πρακτικές για την διευκόλυνση της πρόσβασης των ευπαθών ομάδων σε παρόχους εξειδικευμένης υποστήριξης για την παροχή δωρεάν νομικής και οικονομικής υποστήριξης, μέσω των οποίων θα ενημερώνονται για θέματα, εξελίξεις και βέλτιστες πρακτικές στον χρηματοοικονομικό τομέα, καθώς και θα υποστηρίζονται στη διαχείριση των προσωπικών τους οικονομικών.   Μέσω αυτής της πρωτοβουλίας, οι ευάλωτες ομάδες θα έχουν την δυνατότητα να ενημερωθούν σχετικά με την ισχύουσα νομοθεσία, τη διαδικασία αναδιάρθρωσης χρέους, την πτώχευση, καθώς και άλλους τομείς.   Επιπλέον, οι πάροχοι εξειδικευμένης υποστήριξης θα παρουσιάζουν στα άτομα σαφείς εξηγήσεις σχετικά με την οικονομική τους κατάσταση, ενώ θα παρέχουν, επίσης, υπηρεσίες για τη διαπραγμάτευση με τους πιστωτές που μπορούν να οδηγήσουν σε πιο προσιτά σχέδια αποπληρωμής χρέους για τις ευάλωτες ομάδες.

Σχεδιασμός ελεγκτικού μηχανισμού για τον εντοπισμό στρατηγικών κακοπληρωτών μέσω τυχαίων δειγματοληπτικών ελέγχων: 

Προβλέπεται η εκπόνηση μελέτης με σκοπό να συντελέσει στην αποτροπή των στρατηγικών κακοπληρωτών διευκολύνοντας τους δειγματοληπτικούς ελέγχους. Για την ορθή εκτέλεση των εν λόγω ελέγχων είναι απαραίτητη η κατηγοριοποίηση των οφειλετών, τουλάχιστον βάσει δειγματοληπτικών και μεθοδολογικών κριτηρίων και τον συνυπολογισμό αντικειμενικών αλλά και ποιοτικών παραγόντων.