Γαλάζιος πονοκέφαλος για τη «γκρίζα ζώνη»

Η λεγόμενη «γκρίζα ζώνη» του εκλογικού σώματος βρίσκεται στο μικροσκόπιο του Μαξίμου και της Πειραιώς την τελευταία εβδομάδα της προεκλογικής περιόδου, όπου σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσκοπήσεις κινείται ακόμη σε διψήφια ποσοστά.

Του Μιχάλη Κωτσάκου

Η εν εξελίξει καμπάνια μαρτυρά την προσοχή του κυβερνώντος κόμματος σε δύο κατευθύνσεις. Από την μία υπάρχει η αποχή των παραδοσιακών δεξιών ψηφοφόρων, κάτι που διαπιστώθηκε σε μεγάλο βαθμό την δεύτερη Κυριακή των Αυτοδιοικητικών εκλογών τον περασμένο Οκτώβριο. Από την άλλη το κυβερνών κόμμα έχει να αντιμετωπίσει και την δυσαρέσκεια των κεντρώων ψηφοφόρων, οι οποίοι στις περισσότερες μετρήσεις δεν αποκλείουν το ενδεχόμενο να στραφούν αλλού για να στείλουν ένα μήνυμα στην κυβέρνηση ειδικά για το θέμα της ακρίβειας.

Οπότε στην τελική ευθεία προς την κάλπη της 9^ης Ιουνίου, τόσο ο ίδιος ο Κυριάκος Μητσοτάκης, όσο και οι υπουργοί και τα γαλάζια στελέχη έχουν στοχοπροσηλωθεί το πώς θα πείσουν αυτές τις δύο ομάδες ψηφοφόρων, ότι πρέπει για μία ακόμη εκλογική αναμέτρηση να εμπιστευθούν τη Νέα Δημοκρατία. Στο Μαξίμου μελετούν τα ποιοτικά στοιχεία των μετρήσεων της κοινής γνώμης και καταλήγουν στο εξής: Ότι πρέπει πρωτίστως να πείσουν τους δικούς του ψηφοφόρους να προσέλθουν στην κάλπη. Εξάλλου και οι δημοσκόποι, όταν τους ζητούν να προβλέψουν το αποτέλεσμα των εκλογών, πέραν της νίκης της Νέας Δημοκρατίας καταλήγουν στο ακόλουθο συμπέρασμα: «Κερδισμένοι θα είναι όλοι όσοι καταφέρουν να οδηγήσουν τον κόσμο τους στην κάλπη».

Δεν είναι λίγοι οι πολιτικοί αναλυτές που ισχυρίζονται πως την Κυριακή 9 Ιουνίου, ίσως η αποχή αγγίξει το 50%. Αν μάλιστα επιβεβαιωθούν οι προβλέψεις των μετεωρολόγων, ότι θα είναι το Σαββατοκύριακο 8-9 Ιουνίου θα είναι το πρώτο καυτό weekend του καλοκαιριού με την θερμοκρασία να φτάσει στους 35 βαθμούς Κελσίου, τότε η ανησυχία για ακόμη μεγαλύτερη αποχή είναι έκδηλη στα κυβερνητικά κλιμάκια. Επίσης αυτό που διαπιστώνουν και οι υπουργοί στις περιοδείες τους πέραν της δυσαρέσκειας για την ακρίβεια και την οργή σε κάποιες περιπτώσεις των δεξιών ψηφοφόρων για κυβερνητικές αποφάσεις, όπως ο γάμος ομόφυλων ζευγαριών, είναι ότι οι πολίτες νιώθουν μία κόπωση από τις συνεχόμενες εκλογικές αναμετρήσεις, καθώς μέσα σε ένα χρόνο θα είναι η 5^η εκλογική αναμέτρηση. Επίσης σημαντικό ρόλο για να αντιμετωπίζουν με χαλαρότητα οι πολίτες τις κάλπες είναι και το ότι δεν τίθεται ζήτημα ανατροπής της κυβέρνησης.

Ιστορικά η μεγαλύτερη αποχή είχε καταγραφεί τον Ιούνιο του 2009 φτάνοντας στο 47,46%. Το 2014 και το 2019 οι ευρωεκλογές έγιναν ταυτόχρονα με τις δημοτικές και περιφερειακές εκλογές, οπότε η αποχή μειώθηκε στα επίπεδα του 40%. Τώρα δεν υπάρχουν δημοτικές εκλογές, οπότε η συσπείρωση των ψηφοφόρων ακόμη και μία εβδομάδα πριν από τις εκλογές παραμένει σε ιστορικά χαμηλά με εξαίρεση το ΠΑΣΟΚ και το ΚΚΕ, που κινούνται πάνω από το 80%.

Τα μηνύματα

Με βάση αυτά και για να αποφύγει δυσάρεστες εκπλήξεις το βράδυ των εκλογών η Ν.Δ. (που είχε στις αυτοδιοικητικές εκλογές τις μεγαλύτερες διαρροές προς την γκρίζα ζώνη συγκριτικά με τον  ΣΥΡΙΖΑ και το ΠΑΣΟΚ) παλεύει για το φρένο στην αποχή και για εισροές από το κλαμπ των αναποφάσιστων. Είναι ενδεικτικά τα ευθεία μηνύματα του Μητσοτάκη προς αυτές τις δύο κατηγορίες.

Σε ό,τι αφορά την αποχή ο Πρωθυπουργός μιλάει για «εχθρό της δημοκρατίας» και το μυαλό του στρέφεται στους δεξιόστροφους ψηφοφόρους που φλερτάρουν με τον… καναπέ τη μέρα των εκλογών, είτε επειδή επιδιώκουν ένα μήνυμα απογοήτευσης, αλλά δεν έχουν κόψει οριστικά τους δεσμούς με την κεντροδεξιά παράταξη, ώστε να κατευθυνθούν σε άλλο κόμμα, είτε γιατί δεν θεωρούν ισχυρό το διακύβευμα της κάλπης.

Όπως έχει τονιστεί ο Κυριάκος Μητσοτάκης έριξε το βάρος του στην Βόρειας Ελλάδα σε όλη την προεκλογική περίοδο με το ίδιο και τους υπουργούς του συχνά-πυκνά να βρίσκονται στην Βόρεια Ελλάδα. Η τελευταία επίσκεψη του πρωθυπουργού στην Θεσσαλονίκη πριν από τις κάλπες είναι προγραμματισμένη για την Τετάρτη 5 Ιουνίου, όπου θα μιλήσει σε ανοιχτή συγκέντρωση. Όπως αναφέρουν οι συνεργάτες στην τελευταία του ομιλία στην συμπρωτεύουσα ο κ. Μητσοτάκης θα κάνει λόγο για μία ακόμη φορά στα «χριστιανόμετρα» και για «πατριώτες του γλυκού νερού».

Οι αναποφάσιστοι

Σύμφωνα με τις μετρήσεις της κοινής γνώμης η πλειοψηφία των αναποφάσιστων έχουν την σφραγίδα των κεντρώων, οι οποίοι είναι κι αυτοί δυσαρεστημένοι για πολλά πράγματα. Εκτός της ακρίβειας, οι συγκεκριμένοι ψηφοφόροι δεν συμφωνούν και με πολλά κακώς κείμενα. Όπως για παράδειγμα το ότι δεν υπήρχε υπουργική παραίτηση για την ιστορία με την διαρροή των προσωπικών στοιχείων ψηφοφόρων, ή ότι δεν δόθηκαν επαρκείς εξηγήσεις για την υπόθεση των υποκλοπών.

Αυτό που δημιουργεί δεύτερες σκέψεις είναι το κατά πόσον θα αποδειχθούν ρεαλιστικές οι εκτιμήσεις που κάνουν με βάση την αναλογική κατανομή των αναποφάσιστων. Αν, δηλαδή, πράγματι όσοι δηλώνουν σήμερα αναποφάσιστοι, θα εκφραστούν όπως πιθανολογείται αναλογικά, όπως εκφράζονται αυτοί που δηλώνουν σίγουροι για την επιλογή τους.

Σε αυτή την ομάδα των αναποφάσιστων θα αναφερθεί την τελευταία εβδομάδα ο Κυριάκος Μητσοτάκης μιλώντας για μεταρρυθμίσεις, για μία χώρα που αλλάζει, που αφήνει πίσω της την περίοδο της κρίσης και εισέρχεται σε μία νέα περίοδο ευημερίας και ανάπτυξης της οικονομίας.

Στο τελευταίο «κύμα» των δημοσκοπήσεων το ποσοστό των αναποφάσιστων εξακολουθεί να κινείται μεταξύ 10% και 12% σταθερά και χωρίς σημαντικές διαφοροποιήσεις από τις προηγούμενες μετρήσεις. Από αυτούς, το περίπου 10% δείχνει να προέρχεται από τη Ν.Δ., το περίπου 18% από τον ΣΥΡΙΖΑ, το περίπου 6% από το ΠΑΣΟΚ, το περίπου 3% από το ΚΚΕ, το περίπου 4% από το ΜέΡΑ25. Ενδεικτικό της δυσκολίας που έχουν οι δημοσκόποι να ανιχνεύσουν τις προθέσεις της συγκεκριμένες κατηγορίες, είναι ότι στις προηγούμενες εκλογές, το 12,1%, είτε απείχε, είτε δεν είχε ψηφίσει, λόγω ηλικίας και το 17,2% δεν απάντησε ποτέ στο ερώτημα «τι ψηφίσατε».