Εξηγήσεις Σταϊκούρα για το έλλειμμα

«Εκτός πραγματικού πεδίου» χαρακτήρισε σε ομιλία του στη Βουλή ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών, Χρήστος Σταϊκούρας τις εκφράσεις που χρησιμοποίησαν βουλευτές σε επερώτηση περί «δυσαρμονίας των στοιχείων του Κρατικού Προϋπολογισμού του 2013 μεταξύ Τράπεζας της Ελλάδος και Υπουργείου Οικονομικών».

«Οι εκφράσεις που χρησιμοποιείτε στην Επερώτησή σας, ‘χάλκευση εθνικολογιστικών μεγεθών’, ‘ωραιοποίηση της δημοσιονομικής κατάστασης της χώρας’ και ‘μαγείρεμα των στοιχείων’ από το Υπουργείο Οικονομικών, και δη το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους, είναι εκτός πραγματικού πεδίου. Αν και σήμερα ήταν πιο ήπιες οι εκφράσεις: «ευέλικτοι αριθμοί».

Ο κ. Σταϊκούρας εκμεταλλεύτηκε ωστόσο την ευκαιρία να ενημερώσει τη Βουλή για την πορεία εκτέλεσης του κρατικού προϋπολογισμού.

Σύμφωνα με το στέλεχος του ΥΠ.ΟΙΚ:

1ον. Το πρωτογενές αποτέλεσμα είναι πλεονασματικό.

Το πρωτογενές πλεόνασμα διαμορφώθηκε στα 2,9 δισ. ευρώ ή στο 1,6% του ΑΕΠ κατά το εφετινό οκτάμηνο.

Μόνο το μήνα Αύγουστο το πρωτογενές πλεόνασμα ήταν 306 εκατ. ευρώ.

Το οκτάμηνο του 2012 υπήρξε πρωτογενές έλλειμμα 1,4 δισ. ευρώ ή 0,7% του ΑΕΠ.

Ο στόχος του Προϋπολογισμού, σύμφωνα με το επικαιροποιημένο Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής, ήταν για πρωτογενές έλλειμμα 2,5 δισ. ευρώ.

2ον. Το έλλειμμα του Κρατικού Προϋπολογισμού μειώθηκε. Διαμορφώθηκε στα 2,5 δισ. ευρώ. Ο στόχος ήταν για έλλειμμα 7,8 δισ. ευρώ.

Υπενθυμίζεται ότι την αντίστοιχη περίοδο του 2012 το έλλειμμα ήταν 12,5 δισ. ευρώ, δηλαδή ήταν υπέρ-πενταπλάσιο.

Το έλλειμμα, συνεπώς, κατά το οκτάμηνο του 2013, μειώθηκε στο 1,4% του ΑΕΠ, από 6,5% του ΑΕΠ που ήταν το αντίστοιχο διάστημα του 2012.

3ον. Τα καθαρά έσοδα, τόσο του Κρατικού όσο και του Τακτικού Προϋπολογισμού, είναι αυξημένα τόσο σε σχέση με το 2012 όσο και έναντι των στόχων που είχαν τεθεί.

Επιβεβαιώνονται έτσι οι αρχικές εκτιμήσεις, σύμφωνα με τις οποίες οι υστερήσεις που παρατηρήθηκαν κατά το 1ο εξάμηνο του έτους θα ήταν αντιμετωπίσιμες τους επόμενους μήνες.

Συγκεκριμένα:

• Τα καθαρά έσοδα του Τακτικού Προϋπολογισμού ανήλθαν σε 30,9 δισ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά περίπου 1% έναντι της αντίστοιχης περυσινής περιόδου και 3,7% έναντι του στόχου που είχε τεθεί για το οκτάμηνο του έτους.

Ειδικότερα, για το μήνα Αύγουστο, τα έσοδα προ επιστροφών του Τακτικού Προϋπολογισμού ανήλθαν σε 4,3 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 400 εκατ. ευρώ ή κατά 10,0% έναντι του μηνιαίου στόχου.

Αξίζει να σημειωθεί, αναφορικά με τους έμμεσους φόρους, ότι σωρευτικά στο οκτάμηνο του έτους ο Φ.Π.Α. λοιπών κατηγοριών, ο οποίος περιλαμβάνει και την εστίαση, υπερβαίνει το στόχο κατά 257 εκατ. ευρώ ή 3,6%.

4ον. Οι πρωτογενείς δαπάνες μειώθηκαν τόσο έναντι του στόχου όσο και έναντι της αντίστοιχης περιόδου του 2012.

Διαμορφώθηκαν στα 28,4 δισ. ευρώ, 2,8 δισ. ευρώ ή 9,1% χαμηλότερα από την αντίστοιχη περίοδο του 2012, και 1,9 δισ. ευρώ ή 6,4% χαμηλότερα από τον στόχο που είχε τεθεί για το οκτάμηνο του έτους.

Συνεπώς, έχει ελεγχθεί η διαχείριση και έχει προωθηθεί η πειθαρχία στο σκέλος των δημοσίων δαπανών, με αποτέλεσμα η απόδοση των παρεμβάσεων δημοσιονομικής πολιτικής να ανταποκρίνεται στις αρχικές εκτιμήσεις.

Ο κ. Σταϊκούρας συνέχισε λέγοντας ότι «η δημοσιοποίηση των στοιχείων εκτέλεσης του Κρατικού Προϋπολογισμού, αντί να προκαλέσει δημιουργικές συζητήσεις και γόνιμη αντιπαράθεση πυροδότησε, σε ορισμένους κύκλους, ως συνήθως, σκιαμαχίες, μίζερες και έωλες κριτικές προσεγγίσεις.

Πιο συγκεκριμένα, ο κ Σταϊκούρας ανέφερε τα εξής:

«1ο Σημείο Κριτικής

Το πλεόνασμα είναι λογιστικό γιατί περιλαμβάνει τα κέρδη από τα ομόλογα της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας΄.

Είναι αλήθεια, όπως άλλωστε έχει παρουσιάσει από τον Ιούλιο το Υπουργείο Οικονομικών, ότι τα έσοδα από τη μεταφορά των αποδόσεων των Ελληνικών ομολόγων από τις Κεντρικές Τράπεζες του Ευρωσυστήματος (Securities Market Programme – SMPs), ύψους 1,5 δισ. ευρώ, δεν είχαν υπολογιστεί στον εκτελούμενο Κρατικό Προϋπολογισμό, καθώς απορρέουν από την απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 26ης – 27ης Νοεμβρίου 2012, μεταγενέστερα δηλαδή από την ψήφιση του Κρατικού Προϋπολογισμού από τη Βουλή.

Τα έσοδα των SMPs καταγράφονται στον Προϋπολογισμό και θα ανέλθουν στα 10 δισ. ευρώ περίπου συνολικά μέχρι το 2025.

Δεδομένου ότι χρησιμοποιούνται αποκλειστικά για την κάλυψη του χρηματοδοτικού κενού, κατατίθενται απευθείας στον ειδικό λογαριασμό εξυπηρέτησης του δημοσίου χρέους και δεν υπολογίζονται στους στόχους του Προγράμματος Οικονομικής Προσαρμογής για το δημοσιονομικό έλλειμμα της Γενικής Κυβέρνησης.

Αν εξαιρέσουμε συνεπώς αυτά τα έσοδα, το πρωτογενές πλεόνασμα διαμορφώθηκε στο 1,4 δισ. ευρώ ή στο 0,8% του ΑΕΠ κατά το οκτάμηνο του έτους.

Όταν, όπως προανέφερα, το οκτάμηνο του 2012 υπήρξε πρωτογενές έλλειμμα 1,4 δισ. ευρώ ή 0,7% του ΑΕΠ και όταν ο στόχος του Προϋπολογισμού, σύμφωνα με το επικαιροποιημένο Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής, ήταν για πρωτογενές έλλειμμα 2,5 δισ. ευρώ.

Συνεπώς η βελτίωση των δημόσιων οικονομικών είναι εμφανής.

Αλλά, κύριοι Συνάδελφοι, για να καταλάβω, εσείς το επίμαχο κονδύλι εν τέλει προτείνετε να μην το καταγράψουμε ως δημόσιο έσοδο;

Γιατί;

Μην τυχόν και πετύχει η χώρα, με τη σύμφωνη γνώμη των εταίρων και δανειστών μας, πρωτογενές πλεόνασμα;

Μήπως έχετε υπόψη σας σημείο της διεθνούς βιβλιογραφίας, ή κανόνα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που επιβάλλει διαφορετικό χειρισμό από αυτόν που κάναμε;

Κύριοι Συνάδελφοι, μπορεί να μην συμφωνούμε σε λίγα ή πολλά.

 

Όμως τα 6 χρόνια που συμμετέχω στο Εθνικό Κοινοβούλιο προσπαθώ να μην εκτραπώ.

Πιστεύω ότι δεν έχω δώσει το δικαίωμα για να λέτε «ελαφρά τη καρδία» ότι «χάλκευσα» ή κάλυψα τη «χάλκευση εθνικολογιστικών στοιχείων».

Με αναγκάζετε να πω, και γνωριζόμαστε αρκετά χρόνια με πολλούς από εσάς τους Συναδέλφους που κάνατε την Επερώτηση, ότι δεν μπήκα στην πολιτική για να εφαρμόζω ή να καλύπτω τέτοιες πρακτικές.

Ούτε φυσικά γιατί δεν είχα τι άλλο να κάνω.

Αλλά ας επανέλθω στο θέμα.

2ο Σημείο Κριτικής

΄Η Κυβέρνηση χρησιμοποιεί το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) για να εμφανίσει πρωτογενές πλεόνασμα΄.

Η αλήθεια είναι, όπως ανέφερε και η ανακοίνωση του Υπουργείου Οικονομικών, ότι οι δαπάνες του ΠΔΕ διαμορφώθηκαν στα 2,5 δισ. ευρώ, χαμηλότερες έναντι της περυσινής περιόδου και σημαντικά χαμηλότερες έναντι του στόχου.

Πράγματι, σε σχέση με το 1ο οκτάμηνο του 2012 οι δαπάνες του ΠΔΕ είναι μειωμένες κατά 100 εκατ. ευρώ.

Σημειώνω, όμως, ότι τους μήνες Ιούλιο και Αύγουστο, οι δαπάνες είναι αυξημένες κατά 40% και 28% έναντι των αντίστοιχων μηνών του 2012, αποτυπώνοντας τη σταδιακή ενίσχυση της τάσης απορρόφησης των επενδυτικών πόρων.

Η επιτάχυνση των πληρωμών είναι αναγκαία προκειμένου, πέραν των γνωστών πολλαπλασιαστικών ωφελειών στην οικονομία, να εισρεύσει το συντομότερο δυνατό η κοινοτική συμμετοχή από τα ταμεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Σε κάθε περίπτωση, ακόμη και αν αφαιρέσουμε τα έσοδα και τις δαπάνες του ΠΔΕ, το πρωτογενές πλεόνασμα μόνο του Τακτικού Προϋπολογισμού είναι 1,4 δισ. ευρώ το οκτάμηνο του έτους, όταν ο αντίστοιχος στόχος ήταν για πρωτογενές έλλειμμα 1,8 δισ. ευρώ.

Συνεπώς, η βελτίωση των δημόσιων οικονομικών είναι εμφανής.

3ο Σημείο Κριτικής

«Η εικόνα του Προϋπολογισμού είναι μαγική γιατί τα φορολογικά έσοδα καταρρέουν».

Η αλήθεια είναι ότι υπάρχει υστέρηση στα φορολογικά έσοδα κατά το οκτάμηνο του έτους.

Όμως η υστέρηση μειώνεται.

Αν και η απόκλιση έναντι των στόχων στο σύνολο των φορολογικών εσόδων το επτάμηνο του έτους είχε διαμορφωθεί στο 1,1 δισ. ευρώ, πρέπει να τονιστεί ότι με την καλή πορεία των έμμεσων φόρων, για δεύτερο συνεχόμενο μήνα, καθώς και με την ενθαρρυντική εικόνα των εισπράξεων από φόρους εισοδήματος και φόρους παρελθόντων οικονομικών ετών, η απόκλιση έχει ήδη μειωθεί στα 728 εκατ. ευρώ στο οκτάμηνο, με τάση περαιτέρω συρρίκνωσης και προσέγγισης του ετήσιου στόχου.

Ειδικότερα, το μήνα Αύγουστο:

• Οι άμεσοι φόροι υπερέβησαν το στόχο κατά 14%.

• Οι έμμεσοι φόροι υπερέβησαν το στόχο κατά 3,4%.

Συνεπώς, εκτιμάται ότι η προσωρινή υστέρηση των φορολογικών εσόδων θα καλυφθεί τους επόμενους μήνες, καθώς θα εξομαλύνονται και οι εισπράξεις από τους φόρους εισοδήματος.

4ο Σημείο Κριτικής

«Το πρωτογενές αποτέλεσμα είναι έλλειμμα 3,2 δισ. ευρώ όπως το παρουσιάζει η Τράπεζα της Ελλάδος και το Υπουργείο Οικονομικών αμφισβητεί τα στοιχεία της».

Η αλήθεια είναι ότι τα στοιχεία που παρουσίασε το Υπουργείο Οικονομικών και η Τράπεζα της Ελλάδος ουσιαστικά συμπίπτουν.

Και αυτό γιατί οι δαπάνες που περιλαμβάνονται στο Δελτίο της Τράπεζας είναι αυξημένες αφού περιλαμβάνουν και την αποπληρωμή ληξιπρόθεσμων οφειλών.

Το επισημαίνει άλλωστε και η ίδια η Τράπεζα της Ελλάδος, τόσο στις υποσημειώσεις (Νο. 4) του Δελτίου της, όσο και στο σχετικό Δελτίο Τύπου που εξέδωσε για το λόγο αυτό.

Το χειρισμό αυτό κάνει η Τράπεζα κάθε μήνα από τις αρχές της χρονιάς.

Οι δαπάνες όμως αυτές εξισορροπούνται από την ισόποση μείωση των ανεξόφλητων υποχρεώσεων των φορέων της Γενικής Κυβέρνησης.

Αυτό αποδεικνύεται από τα στοιχεία της Γενικής Κυβέρνησης, και όχι μόνο της Κεντρικής Διοίκησης, που δημοσιεύει το Υπουργείο Οικονομικών κάθε μήνα.

Αφού πληρωμές και μείωση υποχρεώσεων εξισορροπούνται.

Σημειώνω ότι οι ανακοινώσεις της Τράπεζας της Ελλάδος γίνονται κάθε μήνα.

Και σε όλες τις ανακοινώσεις διατυπώνονταν αυτή η μεθοδολογική διαφορά.

Άρα τώρα που σταθεροποιείται η τάση για επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος είναι τυχαίο που γίνεται η Επερώτηση;

Συνεχίζετε ακόμη και σήμερα να σκιαμαχείτε μόνο και μόνο για να δημιουργήσετε εντυπώσεις και να θολώσετε το θετικό μήνυμα.

5ο Σημείο Κριτικής

«Το πλεόνασμα είναι αποτέλεσμα της στάσης πληρωμών που κάνει το κράτος».

Η αλήθεια είναι ότι, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, τα σωρευτικά επίπεδα των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων και των εκκρεμών επιστροφών φόρων μειώνονται, καταδεικνύοντας τα θετικά αποτελέσματα της διαδικασίας αποπληρωμής ληξιπρόθεσμων οφειλών που ξεκίνησε στα τέλη του Δεκεμβρίου του 2012.

Συνεπώς οι συνολικές ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις μειώνονται, και δεν αυξάνονται. Βέβαια σε ορισμένους φορείς δημιουργούνται νέες ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις, και αυτό θα πρέπει να αντιμετωπισθεί άμεσα και ριζικά.

6ο Σημείο Κριτικής

«Γιατί τα πιστωτικά έσοδα του Κράτους έφτασαν την περίοδο Ιανουαρίου – Αυγούστου στο θηριώδες – σύμφωνα με την Επερώτησή σας – ποσό των 55 δισ. ευρώ».

Τα πιστωτικά έσοδα, όπως αποτυπώνεται και στο Δελτίο Εκτέλεσης του Κρατικού Προϋπολογισμού, διαμορφώθηκαν το πρώτο οκτάμηνο στα 59,3 δισ. ευρώ, έναντι 75,9 δισ. ευρώ την ίδια περίοδο του 2012.

Άμεση απάντηση.

Ο συγκεκριμένος λογαριασμός αποτελεί τη λογιστική αποτύπωση των πόρων που εισρέουν στα κρατικά ταμεία από τα δάνεια που λαμβάνει η χώρα και από τους τίτλους του Ελληνικού Δημοσίου.

Συγκεκριμένα, 27,8 δισ. ευρώ αποτυπώνονται ως έσοδα από τις επανεκδόσεις (όχι νέες εκδόσεις) των εντόκων γραμματίων και 31,5 δισ. ευρώ αποτυπώνονται ως έσοδα από τα δάνεια του Μηχανισμού Στήριξης.

Και από αυτά τα δάνεια τα 6,7 δισ. ευρώ είναι από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και τα 24,8 δισ. ευρώ από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Όλα αυτά είναι γνωστά, όπως γνωστό είναι ότι η χώρα είναι σε Μηχανισμό Στήριξης.  Ειλικρινά, δεν κατανοώ τη στόχευση του ερωτήματός σας…

7ο Σημείο Κριτικής

«Αμφισβητεί η Κυβέρνηση το Γραφείο Προϋπολογισμού του Κράτους που λειτουργεί στη Βουλή».

Αναφέρετε, στην Επερώτησή σας, ότι το Γραφείο Προϋπολογισμού του Κράτους «[…] βλέπει πρωτογενές έλλειμμα για το εξάμηνο Ιανουαρίου – Ιουνίου 2013 ύψους 1,51 δισ. […]».

Δηλαδή για το 1ο εξάμηνο του έτους.

Αν προσέχατε το Δελτίο Εκτέλεσης του Κρατικού Προϋπολογισμού για το 1ο εξάμηνο του έτους, του Υπουργείου Οικονομικών, αναφέρεται ξεκάθαρα ότι «[…] το πρωτογενές έλλειμμα διαμορφώθηκε σε 1,5 δισ. ευρώ και είναι σημαντικά μειωμένο έναντι του πρωτογενούς ελλείμματος 3,3 δισ. ευρώ για την ίδια περίοδο το 2012 και του στόχου για πρωτογενές έλλειμμα 3,9 δισ. ευρώ […]».

Ότι ακριβώς λέει και η Έκθεση του Γραφείου Προϋπολογισμού (σελ. 34).

Και το Υπουργείο Οικονομικών και το Γραφείο Προϋπολογισμού λένε το ίδιο.

Που είδατε την απόκλιση;

Για να το ξεκαθαρίσω, το Υπουργείο Οικονομικών απευθύνεται υπεύθυνα στους Έλληνες πολίτες και τους πολιτικούς εκπροσώπους τους με ευθύνη και προφανώς δεν μπαίνει σε λογικές αμφισβήτησης των εκθέσεων φορέων της πολιτείας».