Οι υποψήφιοι στον αστερισμό της Άννας

Σε αναμονή της απόφασης της Άννας Διαμαντοπούλου οι επτά υποψήφιοι για την προεδρία του ΠΑΣΟΚ ήδη έχουν ξεκινήσει τον προεκλογικό τους αγώνα, ο οποίος αναμένεται να κορυφωθεί τον Σεπτέμβριο, μετά την γιορτή για τα 50^α γενέθλια του κόμματος στις 3 Σεπτεμβρίου.

Του Μιχάλη Κωτσάκου

Το ερώτημα που τίθεται από πολλούς είναι πόσοι τελικά χωράνε σε αυτή την εσωκομματική διαδικασία; Διότι δεν είναι αρκετοί από τα άλλα κόμματα που κάνουν λόγο για εκφυλισμό με τόσους πολλούς επίδοξους αρχηγούς. Και στέκονται περισσότερο στην δήλωση που είχε κάνει σε μία πρόσφατη τηλεοπτική του συνέντευξη ο Νίκος Ανδρουλάκης λέγοντας ότι «το ΠΑΣΟΚ δεν έχει ανάγκη από πολιτική πασαρέλα».

Μία δήλωση που η παλιά φρουρά του κόμματος την χαρακτήρισε ως άστοχη. Χαρακτηριστικά ο Κώστας Σκανδαλίδης, ο οποίος δίχως να έχει λάβει θέση υπέρ κάποιους υποψηφίου, ασκεί έντονη κριτική στον κ. Ανδρουλάκη. Τόσο ο κ. Σκανδαλίδης, όσο και άλλοι βετεράνοι του ΠΑΣΟΚ εκτιμούν πως όσο περισσότεροι υποψήφιοι για την προεδρία του κόμματος τόσο το καλύτερο. Και αυτό όπως εξηγούν δείχνει το πόσο βαθιά δημοκρατικό είναι το κόμμα και δεν φοβάται τις εσωκομματικές διαδικασίες. Όμως αυτό που θεωρούν σπουδαιότερο είναι πως οι πολλοί υποψήφιοι θα φέρουν και κόσμο στις κάλπες της 6^ης Οκτωβρίου. Και ο στόχος που έχει θέσει το ΠΑΣΟΚ είναι στις εκλογές οι ψηφοφόροι να ξεπεράσουν τους 300.000, ει δυνατόν και τους 350.000.

Εάν, λοιπόν, η Άννα Διαμαντοπούλου προστεθεί στην κούρσα των υποψήφιων προέδρων του ΠΑΣΟΚ. Τότε αναμένεται να αλλάξουν οι ισορροπίες και να υπάρξει νέο ενδιαφέρον. Ήδη καλά πληροφορημένες πηγές ισχυρίζονται ότι οι αναλυτές στο «Δίκτυο για την Μεταρρύθμιση σε Ελλάδα κι Ευρώπη», που έχει ιδρύσει η κ. Διαμαντοπούλου ετοιμάζουν την πολιτική πλατφόρμα της πρώην υπουργού με την οποία θα θέσει υποψηφιότητα. Μάλιστα οι ίδιες πηγές αναφέρουν ότι ήδη στο Δίκτυο έχουν φτάσει περισσότερα από 3.000 μηνύματα στο ηλεκτρονικό  ταχυδρομείο, σύμφωνα με τα οποία προτρέπουν την κ. Διαμαντοπούλου να καταθέσει την υποψηφιότητα της.

Όπως, λοιπόν, γίνεται αντιληπτό δεν πρόκειται για μια απλή συμμετοχή για την τιμή των όπλων. Η Άννα Διαμαντοπούλου έρχεται να μπει σφήνα ανάμεσα στους Νίκο Ανδρουλάκη και Χάρη Δούκα που, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, αλλά και τις πρώτες μετρήσεις της κοινής γνώμης είναι  τα φαβορί για τον δεύτερο γύρο. Τώρα η κατάσταση γίνεται πιο περίπλοκη, η μάχη πιο σκληρή διότι δεν πρέπει να λησμονούμε και την δυναμική που αναπτύσσει ημέρα με την ημέρα ο Παύλος Γερουλάνος.

Φυσικά εάν η κ. Διαμαντοπούλου λάβει την απόφαση να εισέλθει στην μάχη, τότε θα βγουν και τα μαχαίρια από όλες τις πλευρές. Ήδη στο διαδίκτυο υπάρχουν ένα σωρό αναρτήσεις που κάνουν λόγο ότι «η εκλογή της Άννας Διαμαντοπούλου ως προέδρου του ΠΑΣΟΚ θα είναι καλό και για τον Μητσοτάκη». Υπονοούν ότι με πρόεδρο του Κινήματος την Άννα Διαμαντοπούλου εάν χρειαστεί στις επόμενες εθνικές εκλογές θα μπορεί να υπάρξει συγκυβέρνηση Ν.Δ.-ΠΑΣΟΚ σε περίπτωση μη αυτοδυναμίας. Η πρώην υπουργός, προς ώρας δεν έχει δώσει καμία απάντηση, όμως έχει άλλη ανάγνωση για τις πολιτικές εξελίξεις και το μετεκλογικό σκηνικό. Σύμφωνα με συνομιλητές της, εκτιμά ότι ο κ. Μητσοτάκης βρίσκεται σε πορεία αποδυνάμωσης και όπως λέει «αν μπεις στη τσουλήθρα της δεύτερης τετραετίας δύσκολα σταματάς». Θεωρεί, λοιπόν, ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης και η κυβέρνηση του έχουν ήδη μπει στην τσουλήθρα και οι αστοχίες από εδώ και στο εξής θα είναι πολύ περισσότερες. Γι’ αυτό υποστηρίζει ότι το ΠΑΣΟΚ με αλλαγή ηγεσίας και την προβολή μιας θετικής ατζέντας μπορεί να διεκδικήσει στα ίσα τις επόμενες εκλογές, ειδικά ένα διεξαχθούν στην ώρα τους και δεν υπάρξει πρόωρη προσφυγή.

Ποιοι ανησυχούν

Το βέβαιο είναι ότι εάν η Άννα Διαμαντοπούλου αποφασίσει να είναι υποψήφια, τότε η κομματική τράπουλα ξαναμοιράζεται και οι υπάρχουσες ισορροπίες διαταράσσονται. Ποιος ωφελείται και ποιον μπορεί να πλήξει η υποψηφιότητα της κυρίας Διαμαντοπούλου; Σε μια πρώτη ανάγνωση η παρουσία της πρώην Επιτρόπου και πρώην υπουργού των κυβερνήσεων Κώστα Σημίτη, Γιώργου Παπανδρέου και Λουκά Παπαδήμου  δεν φαίνεται να πλήττει σοβαρά το Νίκο Ανδρουλάκη στη μάχη για την είσοδο στο δεύτερο γύρο αν και είναι πιθανό να επηρεάσει τη στάση προσώπων του «εκσυγχρονιστικού μπλοκ» που τον υποστηρίζουν. Πάντως ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ αποκτά ένα ακόμα υπολογίσιμο αντίπαλο στην προσπάθεια για την επανεκλογή του και αυτό είναι μια σοβαρή εξέλιξη.

Η εκτίμηση των περισσοτέρων είναι ότι η παρουσία της κ. Διαμαντοπούλου στη μάχη για την ηγεσία ίσως επηρεάσει το εκλογικό ακροατήριο του Χάρη Δούκα, που πάντως είναι πολυσυλλεκτικό, λιγότερο του Παύλου Γερουλάνου και του Μιχάλη Κατρίνη και σίγουρα θα συμπιέσει τις υποψηφιότητες τόσο της Μιλένας Αποστολάκη όσο και της Νάντιας Γιαννακοπούλου, σε βαθμό που ίσως κάποια από τις δύο ή και οι δύο αναγκαστούν να αποσυρθούν. Εξάλλου ας μην λησμονούμε ότι για να είναι έγκυρη μία υποψηφιότητα θα πρέπει ο υποψήφιος πέραν της θέλησης του να παρουσιάσει και 5.000 αποκλειστικές υπογραφές από τα μέλη του ΠΑΣΟΚ. Δηλαδή δεν μπορεί ένα μέλος να υπογράψει για δύο υποψήφιους.

Στο πλαίσιο αυτό, άπαντες ψάχνουν να βρουν ποιες δυνάμεις μπορούν να μετακινηθούν και προς τα πού, ενώ τα βλέμματα όλων στρέφονται στη στάση που θα κρατήσουν πρόσωπα όπως ο Γιώργος Παπανδρέου. Ο πρώην Πρωθυπουργός έχει μιλήσει τόσο με τον Νίκο Ανδρουλάκη, όσο και με τον Χάρη Δούκα και τον Παύλο Γερουλάνο. Αλλά, όπως αναφέρουν συνεργάτες του, δεν έχει την πρόθεση να ταχθεί υπέρ κάποιας υποψηφιότητας ή κατά κάποιας άλλης. Μάλιστα σε συνομιλητές του έδειξε την ενόχληση του, όταν ρωτήθηκε. Αυτή τη στιγμή, πάντως, το καλούμενο «παπανδρεικό στρατόπεδο» δεν δείχνει να έχει μια συμπαγή στάση, να ακολουθεί κάποια «γραμμή». Ένα σημαντικό μέρος του βλέπει θετικά την υποψηφιότητα του Χάρη Δούκα λόγω και της στήριξης του Μανώλη Χριστοδουλάκη. Υπάρχουν όμως δυνάμεις που συντάσσονται με τις υποψηφιότητες του Νίκου Ανδρουλάκη, του Μιχάλη Κατρίνη, αλλά και του Παύλου Γερουλάνου. Στο «παπανδρεϊκό μπλοκ» δεν υπολογίζεται ο Νίκος Παπανδρέου, ο οποίος ακολουθεί αυτόνομη πορεία και ήδη ανακοίνωσε την στήριξη του στον κ. Γερουλάνο.

Οι πλατφόρμες και ο διπλός ρόλος του Ανδρουλάκη

Αυτό πάντως που τονίζουν οι περισσότεροι εκ των παλαιών στελεχών του κόμματος είναι ότι εάν εισέλθει στην μάχη η Άννα Διαμαντοπούλου, τότε και οι ψηφοφόροι, αλλά και η ελληνική κοινωνία θα μπορούν να διαβάσουν πλατφόρμες και οδικό χάρτη για το κόμμα. Όπως είπαμε ήδη στο «Δίκτυο για την Μεταρρύθμιση σε Ελλάδα κι Ευρώπη» είναι έτοιμοι όταν τους ζητηθεί να δημοσιοποιήσουν τα θέλω και τα πρέπει της Άννας Διαμαντοπούλου σχετικά με το ΠΑΣΟΚ και τη χώρα. Σε ανάλογη ρότα κινείται και ο Παύλος Γερουλάνος, ο οποίος σε όλες του τις τηλεοπτικές εμφανίσεις αποφεύγει να επιτεθεί σε κάποιον ανθυποψήφιο του και προσπαθεί να εξηγήσει τι θέλει να κάνει στο ΠΑΣΟΚ, αλλά και τι προτείνει ως εναλλακτική επιλογή έναντι της κυβερνητικής πολιτικής.

Τουναντίον οι υπόλοιποι κινούνται στο στυλ «εγώ θα είμαι καλύτερος από τον Ανδρουλάκη». Και το πλέον ανησυχητικό για την όλη διαδικασία είναι ότι ακόμη και ο Χάρης Δούκας δεν έχει προς ώρας βγάλει μία πλατφόρμα. Απλά μιλά αόριστα για την ανασύνταξη του ΠΑΣΟΚ.

Την ίδια ώρα ο Νίκος Ανδρουλάκης θα πρέπει να υπηρετήσει τον διπλό ρόλο που έχει μέχρι τις εκλογές της 6^ης Οκτωβρίου. Από την μία του αρχηγού ενός κόμματος της αντιπολίτευσης και από την άλλη του υποψηφίου. Στην συγκεκριμένη περίπτωση ο Νίκος Ανδρουλάκης στην πορεία προς τις εσωκομματικές κάλπες θα έχει ναι μεν όφελος από την επικοινωνία και από τις συζητήσεις στην Βουλή ως πρόεδρος. Από την άλλη οι ανθυποψήφιοι του θα μπορούν ανά πάσα στιγμή να εκμεταλλευθούν το οποιοδήποτε λάθος γίνει κατά την άσκηση των καθηκόντων του ως πρόεδρος. Εκτός από τις συναντήσεις με θεσμικούς παράγοντες και την χάραξη αντιπολιτευτικής γραμμής με δημόσιες παρεμβάσεις, ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ πραγματοποιεί σχεδόν καθημερινά και συναντήσεις με στελέχη που κρατούν την παράταξη ζωντανή και δίνουν τον δικό τους αγώνα στις τοπικές κοινωνίες.

Ο κ. Ανδρουλάκης έχει οργανωθεί και στο εσωκομματικό πεδίο. Βουλευτές όπως Δημήτρης Μάντζος, Παναγιώτης Δουδονής, Τάσος Νικολαΐδης, Μανόλης Χνάρης, Φραγκίσκος Παρασύρης, Κατερίνα Σπυριδάκη, αλλά και στελέχη όπως ο εκπρόσωπος Τύπου Θανάσης Γλαβίνας, βρίσκονται στο πλευρό του μαζί με μέλη της Κεντρικής Επιτροπής και του Πολιτικού Συμβουλίου που στηρίζουν την υποψηφιότητα του και οργανώνουν τις επόμενες κινήσεις τους.

Οι δημοσκοπήσεις

Σερ ό,τι αφορά τις δημοσκοπήσεις -που ήδη έχουν ξεκινήσει -δείχνουν ότι οι εκλογές του ΠΑΣΟΚ με βάση τις υπάρχουσες υποψηφιότητες θα είναι κούρσα για τρεις. Οι κ.κ. Ανδρουλάκης, Δούκας και Γερουλάνος δίνουν την δική τους μάχη για την είσοδο στον δεύτερο γύρο, με τον νυν πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ να υπερέχει στους ψηφοφόρους του ΠΑΣΟΚ, ενώ ο κ. Δούκας θέλγει συνολικά τους ψηφοφόρους.

Βέβαια οι δημοσκοπήσεις σε μία εσωκομματική διαδικασία περισσότερο θυμίζουν κινούμενη άμμο, καθώς ουδείς γνωρίζει ποιοι τελικά θα πάνε να ψηφίσουν. Όπως και το εύρος αυτών. Στις προηγούμενες εσωκομματικές εκλογές του ΠΑΣΟΚ ,το 2021, οι δημοσκοπήσεις έδειχναν ότι ο Ανδρέας Λοβέρδος προηγείται των υπολοίπων, όμως στο τέλος έμεινε εκτός δεύτερου γύρου, καθώς τερμάτισε 3^ος. Και όπως φάνηκε εκ των αποτελεσμάτων η ευρεία συμμετοχή του κόσμου (272.000) ευνόησε το Νίκο Ανδρουλάκη και όχι τον Γιώργο Παπανδρέου, ή τον Ανδρέα Λοβέρδο, όπως υποστήριζαν οι αναλυτές.

Κάτι ανάλογο ισχύει και τώρα. Στο υποθετικό ερώτημα ποιον βολεύει η ευρεία συμμετοχή, οι αναλυτές θεωρούν πως συμφέρει τον δήμαρχο Αθηναίων Χάρη Δούκα και τον Παύλο Γερουλάνο. Όμως από την άλλη η κύρια δύναμη των δύο είναι στα αστικά κέντρα, ενώ ο Νίκος Ανδρουλάκης υπερέχει στην περιφέρεια και ειδικά στην Κρήτη. Επίσης κάνεις δεν γνωρίζει ποια θα είναι η συμμετοχή και στα αστικά κέντρα και ποια θα είναι στην περιφέρεια.

Να αποφευχθούν εχθροπραξίες

Αυτό, πάντως που ενδιαφέρει τους περισσότερους είναι να αποφευχθούν «εχθροπραξίες» μεταξύ των υποψηφίων. Έτσι οι περισσότεροι αντιμετώπισαν θετικά την παρέμβαση Ανδρουλάκη να μην υπάρξει κώλυμα στην υποψηφιότητα Δούκα, λόγω του ότι είναι δήμαρχος Αθηναίων. «Είπα ότι είναι ευπρόσδεκτες όλες οι υποψηφιότητες. Υπάρχει μία συγκεκριμένη τροπολογία που διαβάζω ότι ήταν δική μου εφεύρεση το 2013. Αυτό δεν ισχύει. Είναι από το 2008 στο καταστατικό μας, μπήκε επί προεδρίας Γιώργου Παπανδρέου. Εγώ το 2013 έβαλα μία τροπολογία που δεν έχει σχέση με αυτή, που έλεγε ότι όταν επιλέξεις να διοριστείς στο κράτος από το κόμμα που κυβερνά, τότε απαγορεύεται να είσαι και στα κεντρικά όργανα του κόμματος», είπε αρχικά ο κ. Ανδρουλάκης σε τηλεοπτική του συνέντευξη.  «Για μένα όλη αυτή η κουβέντα είναι χωρίς πολιτικό νόημα, εγώ δεν πρόκειται να βάλω κανένα ζήτημα για την υποψηφιότητα του κ. Δούκα. Όταν ενημερώθηκα από την αρμόδια επιτροπή, την ΕΔΕΚΑΠ, είπα ότι πρέπει να ξεπεραστεί με ένα θεσμικό τρόπο και να πάμε γρήγορα στις διαδικασίες μας, να μιλήσουμε πολιτικά. Υπάρχουν τρόποι, είπα μία γνώμη στην επιτροπή καταστατικού, θα αναλάβει η ίδια την πρωτοβουλία, θα ξεπεραστεί και θα προχωρήσουμε κανονικά. Θα βρεθεί ένας τρόπος από την αρμόδια επιτροπή ώστε να μην υπάρχει κανένα εμπόδιο, να είναι υποψήφιος ο κ. Δούκας», επεσήμανε ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ.

Ρόλο κατευναστή των παθών ανέλαβε και ο Παύλος Χρηστίδης. Ο βουλευτής του Νοτίου Τομέα και υποψήφιος πρόεδρος το 2021 διοργάνωσε ένα πάρτι στην Δάφνη για την ονομαστική του εορτή, όπου παραβρέθηκαν και ο Νίκος Ανδρουλάκης και ο Χάρης Δούκας, αλλά απέφυγαν ακόμη και να ανταλλάξουν μία ματιά.

Ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ έφτασε πρώτος στο μαγαζί που είχε επιλέξει να κάνει τη γιορτή του ο Παύλος Χρηστίδης. Φορώντας ένα μακό μπλουζάκι κι ένα τζιν, χαιρέτησε πρώτα όλους τους παρευρισκόμενους. Στη συνέχεια έκατσε με δημοσιογράφους και με φίλους του από τα παλιά και συζητούσε. Η καρέκλα του ήταν ελαφρώς γυρισμένη και δεν είχε ορατότητα προς την είσοδο. Εκείνη την στιγμή έφτασε ο Δήμαρχος Αθηναίων Χάρης Δούκας, ο οποίος ευχήθηκε κι εκείνος μπαίνοντας στον Παύλο Χρηστίδη και στη συνέχεια χαιρέτησε άτομα που τον στήριξαν το προηγούμενο διάστημα.

Οι δύο άντρες βρέθηκαν για περίπου μισή ώρα στο ίδιο μαγαζί, αλλά απέφυγαν ακόμη κι ένα τυπικό χαιρετισμό για τις κάμερες. Στην γιορτή που διοργάνωσε ο κ. Χρηστίδης παραβρέθηκε και η Μιλένα Αποστολάκη, όπως και ο Γιάννης Σαβαλάνος, σύζυγος της Άννας Διαμαντοπούλου. Ο κ. Σαβαλάνος σε πηγαδάκι που είχε με τους δημοσιογράφους, δεν είπε λέξη για το αν θα είναι υποψήφια η κ. Διαμαντοπούλου και πότε θα το ανακοινώσει. Αρκέστηκε όμως να αναφέρει πως αυτές τις ημέρες η πρώην υπουργός ήταν στην Κοζάνη και πως θα ήθελε να ευχηθεί κι εκείνη στον Παύλο Χρηστίδη. Στην εκδήλωση έδωσαν το παρών επίσης οι βουλευτές Δημήτρης Μάντζος, Παναγιώτης Δουδωνής και Κατερίνα Σπυριδάκη από το προεδρικό μπλοκ. Στην γιορτή παραβρέθηκαν συνεργάτες άλλων δύο υποψηφίων. Του Μιχάλη Κατρίνη (είχε προγραμματίσει τηλεοπτική συνέντευξη) και του Παύλου Γερουλάνου.