18 ΜΗΝΕΣ Ν.Δ. ΣΤΟ ΤΙΜΟΝΙ: Τα στραβοπατήματα που θολώνουν την εικόνα

Η απαρίθμηση των έως σήμερα κυβερνητικών ενεργειών που παίρνουν θετικό πρόσημο δεν συνεπάγεται ότι σε αυτούς τους 18 μήνες όλα έγιναν τέλεια από την κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας. Υπήρξαν σαφέστατα και τομείς που οι «γαλάζιες» επιδόσεις κινήθηκαν σε μέτριο –επιεικώς…– επίπεδο.

Πιάνοντας, για παράδειγμα, το νήμα από εκεί που το αφήσαμε, δηλαδή από τη διαχείριση της υγειονομικής κρίσης, το δεύτερο «ημίχρονο» της πανδημίας μοιάζει να βρήκε την κυβέρνηση μουδιασμένη και ίσως επαναπαυμένη στις δάφνες της άνοιξης. Τότε, που η δίμηνη καραντίνα σχεδόν εκμηδένισε τα κρούσματα, τους νεκρούς και τις διασωληνώσεις ασθενών στις ΜΕΘ, οδηγώντας νομοτελειακά στην άρση των περιοριστικών μέτρων και στο άνοιγμα του τουρισμού.

Πολλές είναι οι αντιπαραθέσεις για το αν έγινε σωστά η επανεκκίνηση της ζωτικής για την ελληνική οικονομία τουριστικής βιομηχανίας και αν τελικά το άνοιγμά της ευθύνεται για τη φθινοπωρινή αναζωπύρωση της πανδημίας. Είναι, όμως, κοινός τόπος ότι όλες οι αστοχίες και τα μπρος-πίσω που δεν έγιναν την άνοιξη, έγιναν μαζεμένα στο δεύτερο κύμα της πανδημίας.

Κάτι οι παλινωδίες για το άνοιγμα των σχολείων, κάτι το πινγκ-πονγκ των ευθυνών για τις μάσκες… αλεξίπτωτα που μοιράστηκαν στους μαθητές, κάτι ο απερίγραπτος συνωστισμός στα μέσα μαζικής μεταφοράς που έγιναν εστίες ευρείας διασποράς του κορωνοϊού, θόλωσαν το μήνυμα για την ανάγκη να συνεχιστεί η πιστή τήρηση των μέτρων αποστασιοποίησης και υγειονομικής ασφάλειας. Λογικό ήταν αυτή η εξέλιξη να θολώσει και τη συνολική εικόνα της κυβέρνησης που ξαφνικά βρέθηκε απολογούμενη και για το τελευταίο ξέσπασμα του κορωνοϊού στη Θεσσαλονίκη και για την ανοχή στο χριστεπώνυμο πλήθος και την Εκκλησία που επέμενε να ανοίξουν οι ναοί, αλλά και για το αν όντως τη θωράκισε, όπως έλεγε το ΕΣΥ. Κάτι που η αντιπολίτευση αδιαλείπτως αμφισβητεί…

Το μεταναστευτικό και οι παλινωδίες

Ένα άλλος τομέας, στον οποίο η γενικά καλή εικόνα της κυβέρνησης Μητσοτάκη σημείωσε κάποιες ρωγμές, είναι το μεταναστευτικό. Δεν είναι μυστικό ότι ο έλεγχος των προσφυγικών ροών αποτελούν το όπλο που χρησιμοποιεί η Τουρκία προκειμένου να κάνει την Ελλάδα και κατ’ επέκταση την Ευρώπη να υποκύψουν στις επεκτατικές απαιτήσεις της και αυτή την «κάνουλα» ανοιγόκλεισε πολλές φορές το καθεστώς Ερντογάν στη διάρκεια αυτών των 18 μηνών που κυβερνά ο Κυριάκος Μητσοτάκης.

Είναι χαρακτηριστικό πως, όταν ανέλαβε τα ηνία της χώρας η Ν.Δ., το κέντρο μεταναστών στη Μόρια της Λέσβου αριθμούσε περί τις 5.000 ανθρώπους και σε περίπου 6 μήνες ο αριθμός αυτός είχε ξεπεράσει τις 20.000-25.000 μετανάστες/πρόσφυγες. Προφανώς αιτία της έκρηξης του προβλήματος δεν είναι οι ιδεοληψίες που επικαλείται ο ΣΥΡΙΖΑ για να κάνει εύκολη αντιπολίτευση.

Ωστόσο, αυτό δεν αναιρεί τις «γαλάζιες» παλινωδίες με την αρχική κατάργηση του υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής, τις διαδοχικές εναλλαγές στελεχών και αρμοδιοτήτων, ως τη μετέπειτα επανασύσταση του υπουργικού χαρτοφυλακίου. Ακόμη και η προμήθεια πλωτού πλαστικού φράγματος που δήθεν θα απέτρεπε την παραβίαση των θαλασσιών συνόρων της χώρας αποδείχτηκε μία αφελής επιλογή που έπληξε την αξιοπιστία της κυβέρνησης σε ένα ζήτημα που βρισκόταν ανέκαθεν ψηλά στην προγραμματική ατζέντα του κόμματος.

Εκεί δε που το Μαξίμου είδε τις αντοχές του στη διαχείριση του μεταναστευτικού προβλήματος να εξαντλούνται ήταν όταν διαπίστωσε την κάθετη άρνηση ακόμη και των «γαλάζιων» δημάρχων και περιφερειαρχών να βάλουν πλάτη και να δεχτούν στις περιοχές τους τη δημιουργία κλειστών δομών φιλοξενίας προσφύγων.

Αστοχίες σε ελληνο-τουρκικά και Πρέσπες

Όπως προαναφέρθηκε, το μεταναστευτικό συνδέεται άμεσα με τα ελληνο-τουρκικά. Σε αυτό το ζήτημα η κυβέρνηση Μητσοτάκη ήρθε αντιμέτωπη με ουκ ολίγες προκλήσεις της Άγκυρας. Κατά τη γνωστή του πρακτική, το καθεστώς Ερντογάν έπαιξε (σ.σ. και συνεχίζει να παίζει) πολλές φορές με τη φωτιά, χρησιμοποιώντας ως… προσάναμμα τα ερευνητικά σκάφη με την ημισέληνο.

Για πολλούς μήνες το Oruc Reis και το Barbaros, υπό τη συνοδεία πολεμικών πλοίων, μπαινόβγαιναν στην ΑΟΖ της Κύπρου και παραβίαζαν την ελληνική υφαλοκρηπίδα. Ο στόχος προφανής: να προκαλέσουν ένα θερμό επεισόδιο που θα ανάγκαζε την Ελλάδα να καθίσει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων για έναν εφ’ όλης της ύλης και με το πιστόλι στον κρόταφο διάλογο.

Είναι μεγάλη επιτυχία της κυβέρνησης που χρησιμοποίησε το αποτρεπτικό οπλοστάσιό της και απέφυγε να πέσει στην παγίδα. Αντίθετα είναι μάλλον αποτυχία ότι η ελληνική διπλωματία δεν κατάφερε να πείσει τους Ευρωπαίους εταίρους της για την επιβολή κυρώσεων που θα συνέτιζαν τον ταραξία της γειτονίας. Παρά τις επικοινωνιακές κορώνες ότι θα «έρθουν κυρώσεις που θα δαγκώνουν» ή τη μετέπειτα κυβερνητική μεταστροφή ότι «στόχος δεν ήταν οι κυρώσεις αλλά η απειλή των κυρώσεων», η Ελλάδα πηγαίνει από Σύνοδο Κορυφής σε Σύνοδο Κορυφής (σ.σ. το επόμενο ραντεβού είναι τον Μάρτιο) αναμένοντας το μαστίγιο.

Αντ’ αυτού εισπράττει το καρότο της Ε.Ε. προς την Άγκυρα, είτε γιατί η ελληνική διπλωματία είναι ευκολόπιστη στις καλές προθέσεις και τα «θα» των Βρυξελλών, είτε γιατί δεν είναι επαρκώς προετοιμασμένη και εφοδιασμένη με ένα δυναμικό plan b.

Μέτριο βαθμό παίρνει, δυστυχώς, η κυβέρνηση και στο έτερο ανοιχτό κεφάλαιο των εθνικών θεμάτων, τη Συμφωνία των Πρεσπών. Αν και εκεί τα πράγματα είναι προδιαγεγραμμένα εξαιτίας των τραγικών χειρισμών της προηγούμενης κυβέρνησης Τσίπρα, θολούρα καλύπτει την τοποθέτηση-δέσμευση Μητσοτάκη ότι «πρόκειται για μία εθνικά επιζήμια συμφωνία την οποία θα βελτιώσουμε».

Το ποιες και με ποιο τρόπο θα επέλθουν οι περίφημες «βελτιώσεις» παραμένει εξαιρετικά νεφελώδες. Τόσο νεφελώδες όσο και οι ελληνικές κινήσεις που εξασφαλίζουν ότι η κυβέρνηση Ζάεφ έχει εγκαταλείψει τις ανιστόρητες διεκδικήσεις της, την ώρα που Ελλάδα έχει ξεχάσει τι σημαίνει βέτο. Αντίθετα, η Βουλγαρία άσκησε το δικαίωμα της αρνησικυρίας μπλοκάροντας τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις της Β. Μακεδονίας στην Ε.Ε. επειδή τα Σκόπια συνεχίσουν να χαρακτηρίζουν «μακεδονική» τη γλώσσα τους.

 

Οι εσωκομματικές ανορθογραφίες που κοστίζουν

Η ιχνηλάτηση του φορτίου των «συν» και των «πλην» έπειτα από ενάμιση χρόνο διακυβέρνησης δεν θα μπορούσε να αφήσει εκτός… ραντάρ ελέγχου τα όσα συμβαίνουν στο εσωτερικό του κυβερνητικού και ταυτόχρονα κομματικού οργανισμού της Ν.Δ. Οι ανορθογραφίες δεν είναι πολλές, είναι όμως κομβικές και δεν αποκλείεται να επηρεάσουν αρνητικά τη «γαλάζια» παράταξη. Ειδικότερα:

>>>Η παντοκρατορία του Επιτελικού Κράτους: Η επιλογή του Κυριάκου Μητσοτάκη να υιοθετήσει το συγκεκριμένο μοντέλο διακυβέρνησης είχε την αρχική στόχευση να ελαχιστοποιηθούν τα γραφειοκρατικά προσκόμματα και το μήνυμα της ηγεσίας να φεύγει καθαρό και χωρίς «σπασμένα τηλέφωνα» προς τους υπουργούς για να υλοποιηθεί. Με τη διαφορά ότι συχνά-πυκνά αυτός ο τρόπος διακυβέρνησης δεν λειτουργεί, τουλάχιστον τόσο αποτελεσματικά όσο τον είχαν στο μυαλό τους οι εμπνευστές του.

Είναι πολλές πλέον οι περιπτώσεις που ακούγεται η φράση «Με προσωπική απόφαση του πρωθυπουργού…» ή «ύστερα από παρέμβαση του ίδιου του πρωθυπουργού…». Και όταν κάθε τρεις και λίγο καλείται ένας πρωθυπουργός να «σφουγγαρίσει» τα απόνερα των διαχειριστικών λαθών των υφισταμένων του μια είναι η αιτία: οι υφιστάμενοι –επιτελικοί ή μη– δεν κάνουν καθόλου καλά τη δουλειά τους και στο τέλος της ημέρας αυτή η αναποτελεσματικότητα γυρνάει πίσω σαν μπούμερανγκ στο πρόσωπο όχι του επιτελάρχη αλλά του ηγέτη.

>>>Ο ανασχηματισμός των (ανεξήγητων) ισορροπιών: Παρά το γεγονός ότι έχουν συμπληρωθεί δύο «γεμάτες» εβδομάδες από την ανακοίνωση των αλλαγών στο κυβερνητικό σχήμα, η αναρώτηση για το ποιο είναι τελικά το ισοζύγιο αυτής της αναδόμησης συνεχίζεται. Κι απ’ ό,τι φαίνεται η απάντηση δοθεί μόνο όταν διευκρινιστούν οι λόγοι που καθιστούν ανεξήγητα τα κριτήρια των επιλογών που έγιναν.

Ανεξήγητη είναι για παράδειγμα η ανισορροπία που υπάρχει στην εκπροσώπηση των εκλογικών περιφερειών στο υπουργικό σχήμα, όπου άλλοι νομοί υπερ-εκπροσωπούνται και άλλοι μοιάζουν «αόρατοι». Χαρακτηριστική του πρώτου είναι η Φθιώτιδα, όπου από τους 4 βουλευτές που έχει εκλέξει στον νομό η Ν.Δ., ο ένας –ο Χρήστος Σταϊκούρας– είναι υπουργός Οικονομικών και ο άλλος –ο Γιάννης Οικονόμου– τοποθετήθηκε τώρα υφυπουργός στο Αγροτικής Ανάπτυξης με αρμοδιότητα την ΚΑΠ.

Αντιθέτως στις «αόρατους» νομούς ανήκει η Αχαΐα των τεσσάρων εκλεγμένων «γαλάζιων» βουλευτών, καθώς ούτε στους δύο ανασχηματισμούς ούτε καν στο αρχικό κυβερνητικό σχήμα μετά από τις εκλογές δεν αξιοποιήθηκε ουδείς από τους βουλευτές της περιοχής, παρά μάλιστα το γεγονός ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης επέλεξε τον Ιούλιο του 2019 να ηγηθεί ο ίδιος του ψηφοδελτίου της Ν.Δ. στην Αχαΐα.

Ακόμη πιο ανεξήγητο είναι, εξάλλου, το γεγονός ότι ο Κυριάκος έχει επιλέξει να κυβερνά με 22 εξωκοινοβουλευτικούς επί συνόλου 54 υπουργών και υφυπουργών. Άλλο τόσο ανεξήγητη είναι και η προτίμηση που έδειξε ο πρωθυπουργός σε πρόσωπα που δεν τυγχάνουν ευρείας προβολής και αναγνωρισιμότητας από τις πλατειές μάζες των ψηφοφόρων της Νέας Δημοκρατίας. «Αν κάνετε ένα μικρό πείραμα και δημοσιεύσετε τις φωτογραφίες των μελών του Υπουργικού Συμβουλίου δίχως να βάλετε λεζάντες, είναι ζήτημα αν οι αναγνώστες σας θα ξέρουν τα ονόματα περισσότερων από 10-15 προσώπων», έλεγε μεταξύ αστείου και σοβαρού στην «Α» έμπειρο στέλεχος της παράταξης, σχολιάζοντας προ ημερών τα του ανασχηματισμού.

Και όπως φαίνεται, δεν έχει άδικο καθώς, όταν έρθει η ώρα της κρίσιμης εκλογικής μάχης (όποτε κι αν είναι αυτή), αναρωτιέται κανείς πώς θα θέλξουν τους ψηφοφόρους στελέχη των οποίων είναι άγνωστο όχι μόνο το έργο αλλά ακόμη και το ονοματεπώνυμό τους.

>>>Ο αναιμικός κομματικός μηχανισμός: Γράψαμε και στο προηγούμενο φύλλο της «Α» ότι σε οργανωτικό επίπεδο ο κομματικός μηχανισμός της Νέας Δημοκρατίας ούτε έχει ούτε παράγει το απαιτούμενο «καύσιμο», για να μπορέσει η παράταξη να διανύσει τα απαιτούμενα κυβερνητικά χιλιόμετρα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα το Μητρώο Πολιτικών Στελεχών του κόμματος που ως θεσμός ιδρύθηκε για να μπορέσει η Νέα Δημοκρατία να ανανεωθεί στελεχιακά και μέσω αυτής της δεξαμενής να επιλεγούν οι άξιοι που θα επανδρώσουν όταν έρθει η ώρα τον κυβερνητικό μηχανισμό.

Αποτέλεσμα; Το περιλάλητο «γαλάζιο» μητρώο αριθμεί λίγα ονόματα και ελάχιστα εξ αυτών φιγουράρουν σήμερα σε θέσεις μέσης ή και ανώτερης ευθύνης.

Αυτά συμβαίνουν την ώρα που και οι κλασικές τοπικές οργανώσεις του κόμματος καρκινοβατούν, είτε εξαιτίας της έλλειψης επαρκών πόρων για τη λειτουργία τους, είτε λόγω της αναιμικής συμμετοχής οπαδών και απλών φίλων της παράταξης στις γειτονιές ή και από τα δύο.

Οι συνέπειες δεν θα αργήσουν να φανούν. Αν, δηλαδή, δεν φαίνονται ήδη από τους δύο ανασχηματισμούς και τις εν γένει επιλογές πολιτικών προσώπων που συχνά ενδύονται τον μανδύα της διεύρυνσης της κυριαρχίας του κόμματος στο πολιτικό κέντρο.

Το γιατί, τώρα, επιδιώκεται αυτή η «διεύρυνση» το εξήγησε εμμέσως αλλά ξεκάθαρα ο ίδιος ο Κυριάκος Μητσοτάκης στη συνέντευξη που παραχώρησε στον Νίκο Χατζηνικολάου. Εκεί ο πρωθυπουργός ξεκαθάρισε ότι «η Ν.Δ. έχει στελέχη με πολλές διαφορετικές αφετηρίες», συμπλήρωσε πως «οι περισσότεροι που αυτοπροσδιορίζονται ως κεντρώοι αυτή την στιγμή εκφράζονται πολιτικά από την Νέα Δημοκρατία» και τέλος υπογράμμισε εκκωφαντικά και με… διευρυμένο νόημα ότι «αν αυτό κάποιους τους ενοχλεί είναι δικό τους πρόβλημα, δεν είναι δικό μου».