Πώς θα γίνει η πληρωμή των φόρων

Από τον Μάιο ξεκινάνε τα (ανεπιθύμητα) ραντεβού των φορολογούμενων με την εφορία , τα οποία θα συνεχίζονται κάθε μήνα και θα διαρκέσουν μέχρι τα τέλη του 2016.  Το σχέδιο του υπουργείου Οικονομικών περιλαμβάνει εξόφληση φόρων μέχρι 10 δόσεις, αν το επιτρέψουν οι Θεσμο,   και το χρονοδιάγραμμα αυτό αναμένεται να κλειδώσει μέσα στο επόμενο δεκαήμερο.

Ειδικότερα, η «πρεμιέρα» θα γίνει την 1η Μαΐου με την πρώτη δόση του φόρου εισοδήματος και η «αυλαία» θα πέφτει με την τελευταία δόση του ΕΝΦΙΑ (ή φόρου ακινήτων όπως θα ονομάζεται για το 2016) τον Δεκέμβριο.

Ωστόσο για να υλοποιηθεί ο σχεδιασμός αυτός και να ξεκινήσει η καταβολή του φόρου από την Πρωτομαγιά θα πρέπει να επιλυθεί μια σειρά ανοιχτών ζητημάτων προκειμένου η υποβολή φορολογικών δηλώσεων να ξεκινήσει τον Φεβρουάριο.

Αξίζει βέβαια να σημειωθεί ότι οι αλλαγές στη φορολογία εισοδήματος για το 2016, ψήνονται ακόμα στις διαπραγματεύσεις με τους δανειστές. Αντίθετα, όπως όλα δείχνουν μέσα στο επόμενο δεκαήμερο θα ξεκαθαρίσει το χρονοδιάγραμμα για την εξόφληση των φόρων εισοδήματος και φόρου ακινήτων για φέτος και το επικρατέστερο σενάριο προβλέπει «σπάσιμο» των τριών διμηνιαίων δόσεων σε πέντε μηνιαίες με έναρξη πληρωμών από το Μάιο.

Ειδική εισφορά αλληλεγγύης

Eν τω μεταξύ, κλιμακωτά, σε ετήσια συνολικά εισοδήματα άνω των 12.000 ευρώ θα επιβληθεί φέτος η ειδική εισφορά αλληλεγγύης. Αυτοί που φαίνονται να επιβαρύνονται περισσότερο φέτος είναι όσοι έχουν ετήσια συνολικά εισοδήματα, πραγματικά ή τεκμαρτά, πάνω από 30.000 ευρώ.

Η αύξηση των συντελεστών στα εισοδήματα άνω των 30.000 ευρώ ξεκινά από 42,8% και φθάνει έως και 185,75% για ακόμα μεγαλύτερα έσοδα.

Οι συντελεστές

Αναλυτικά, οι συντελεστές βάσει την οποίων υπολογίζεται η έκτακτη εισφορά αλληλεγγύης, έχουν ως εξής:

• 0,7%, για ετήσια -δηλωθέντα ή τεκμαρτά- εισοδήματα από 12.001 έως και 20.000 ευρώ.
• 1,4% για ετήσια -δηλωθέντα ή τεκμαρτά- εισοδήματα από 20.001 έως 30.000 ευρώ.
• 2% (από 1,4%), για ετήσια -δηλωθέντα ή τεκμαρτά- εισοδήματα από 30.001 έως 50.000 ευρώ.
• 4% (από 2,8%), για ετήσια -δηλωθέντα ή τεκμαρτά- εισοδήματα από 50.001 έως 100.000 ευρώ.
• 6% (από 2,8%), για ετήσια -δηλωθέντα ή τεκμαρτά- εισοδήματα από 100.001 έως 500.000 ευρώ.
• 8% (από 2,8%) για ετήσια -δηλωθέντα ή τεκμαρτά- εισοδήματα άνω των 500.000 ευρώ.

Πώς υπολογίζεται η ειδική εισφορά αλληλεγγύης

Σημειώνεται ότι η ειδική εισφορά αλληλεγγύης υπολογίζεται επί ολόκληρου του ποσού του δηλωθέντος ή τεκμαρτού εισοδήματος που αποκτήθηκε από όλες τις πηγές.

Οσον αφορά ειδικά τα τεκμαρτά εισοδήματα για τον υπολογισμό της εισφοράς αλληλεγγύης λαμβάνονται υπ’ όψιν μόνο τα τεκμήρια διαβίωσης (οι αντικειμενικές δαπάνες διαβίωσης) και όχι οι δαπάνες απόκτησης περιουσιακών στοιχείων

Επίσης, σε περίπτωση που τα τεκμήρια διαβίωσης προσδιορίζουν το συνολικό φορολογητέο εισόδημα σε επίπεδο υψηλότερο του δηλωθέντος εισοδήματος, αλλά ο φορολογούμενος καλύπτει την πρόσθετη διαφορά φορολογητέου εισοδήματος λόγω τεκμηρίων επικαλούμενος ανάλωση κεφαλαίου προηγούμενων ετών, η ειδική εισφορά αλληλεγγύης θα υπολογιστεί και πάλι επί του υψηλότερου φορολογητέου εισοδήματος που θα έχει προκύψει με βάση τα τεκμήρια.

Επιπλέον, σε περίπτωση που τα τεκμήρια διαβίωσης προσδιορίζουν το συνολικό φορολογητέο εισόδημα σε επίπεδο υψηλότερο του δηλωθέντος εισοδήματος και ο φορολογούμενος είναι συνταξιούχος ηλικίας άνω των 65 ετών, το τεκμαρτό εισόδημα που λαμβάνεται υπ’ όψιν για την επιβολή της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης δεν υπολογίζεται με μείωση των τεκμηρίων διαβίωσης κατά 30%, όπως προβλέπει ο Κώδικας Φορολογίας Εισοδήματος γι’ αυτή την κατηγορία συνταξιούχων.

Ποιοι εξαιρούνται από την επιβολή ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης

Εξαιρούνται τα παρακάτω εισοδήματα:

• Το ενιαίο επίδομα στήριξης τέκνων και το ειδικό επίδομα τριτέκνων και πολυτέκνων που καταβάλλονται από τον ΟΓΑ.
• Η αποζημίωση λόγω λύσης εργασιακής σχέσης.
• Τα εφάπαξ των ταμείων πρόνοιας και των ασφαλιστικών οργανισμών.
• Οι αμοιβές υπαλλήλων της Ε.Ε. για τις οποίες έχουν εφαρμογή οι διατάξεις του Πρωτοκόλλου περί Προνομίων και Ασυλιών της Ε.Ε.
• Oσα επιδόματα και βοηθήματα δεν φέρουν τα απαραίτητα γενικά εννοιολογικά χαρακτηριστικά του εισοδήματος, αλλά δίδονται ως κοινωνική παροχή για την αντιμετώπιση και κάλυψη συγκεκριμένων ειδικών δαπανών στις οποίες υποβάλλονται ευπαθείς ομάδες φορολογούμενων, δίδονται δηλαδή χωρίς αντάλλαγμα παροχής εργασίας και δεν αποτελούν καρπό περιουσιακών στοιχείων.
• Παραδείγματα επιδομάτων που σύμφωνα με το υπουργείο Οικονομικών δεν αποτελούν εισόδημα, είναι το διατροφικό επίδομα, το επίδομα τυφλότητας, το επίδομα τοκετού, τα επιδόματα λουτροθεραπείας, εισπνευσοθεραπείας, αεροθεραπείας, ενεσοθεραπείας κ.λπ.
• Οι κινητικά ανάπηροι με ποσοστό αναπηρίας από 80% και άνω.
• Οι άνεργοι που θα δηλώσουν για το 2015 ετήσια εισοδήματα μεγαλύτερα των 12.000 ευρώ θα έχουν τη δυνατότητα να εξαιρεθούν από την επιβολή της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης εφόσον πληρούν αθροιστικά τις ακόλουθες προϋποθέσεις:α) Λαμβάνουν επίδομα ανεργίας από τον ΟΑΕΔ, το ΓΕΝΕ ή το ΕΤΑΠ-ΜΜΕ ή είναι εγγεγραμμένοι στο μητρώο ανέργων των οργανισμών αυτών για τουλάχιστον 12 συνεχόμενους μήνες, ούτως ώστε να χαρακτηρίζονται μακροχρόνια άνεργοι.β) Δεν έχουν, κατά το χρόνο υπολογισμού και επιβολής της εισφοράς, «πραγματικά εισοδήματα». ​

Αυτό τουλάχιστον προβλέπει η ελληνική πρόταση η οποία τελεί υπό την έγκριση των δανειστών και στη συνέχεια σχεδιάζεται να κατατεθεί στη Βουλή. Η πρόταση, προβλέπει πέντε μηνιαίες δόσεις από τον Μάιο έως και τον Σεπτέμβριο για την εξόφληση του φόρου εισοδήματος και τουλάχιστον τέσσερις – αν όχι έξι στο σενάριο παράτασης πληρωμών έως τον Φεβρουάριο του 2017- για το νέο φόρο ακινήτων, με πρώτη δόση τον Σεπτέμβριο.

Η αλλαγή στο χρονοδιάγραμμα εξόφλησης των φόρων, σχεδιάζεται προκειμένου να μην πέφτουν όλα τα φορολογικά βάρη μαζεμένα στο δεύτερο εξάμηνο του έτους όπως συνέβη πέρυσι, αλλά έχει αδύνατα σημεία.

Το πρακτικό αποτέλεσμα είναι λιγότερος χρόνος (πέντε μήνες αντί για έξι) για περισσότερους φόρους σε σχέση με πέρυσι εξαιτίας της αύξησης των προκαταβολών και πληρωμές μήνας μπαίνει μήνας βγαίνει από τον Μάιο έως και τον Δεκέμβριο του 2016. Επιπλέον, η πληρωμή με το μήνα ενέχει μεγαλύτερο κίνδυνο προσαυξήσεων στο βαθμό που καθυστερήσει η εξόφληση μιας δόσης ενώ η έναρξη πληρωμών από το Μάιο, θα φέρει πολλούς φορολογούμενους αντιμέτωπους με παλιές και νέες δόσεις.

Όπως επισημαίνουν φοροτεχνικοί, οι οποίοι αναγνωρίζουν ως θετική την πρόθεση διάχυσης των φορολογικών βαρών στη διάρκεια του έτους, από τον Μάιο θα αρχίσουν να «διπλώνουν» δόσεις.

Πέρυσι, εκατοντάδες χιλιάδες φορολογούμενοι έβαλαν σε πάγια ρύθμιση δώδεκα δόσεων ή σε έως και δώδεκα δόσεις μέσω της πιστωτικής τους κάρτας το φόρο εισοδήματος. Αντίστοιχη πρακτικά εφαρμόστηκε από χιλιάδες φορολογούμενους και για τον ΕΝΦΙΑ ενώ εκατοντάδες χιλιάδες είναι όσοι έχουν ενταχθεί στη ρύθμιση των εκατό δόσεων.

Ακόμα και εάν η εξόφληση των δώδεκα δόσεων ξεκίνησε τον περασμένο Ιούλιο, οι φορολογούμενοι αυτοί θα βρεθούν από το Μάιο αντιμέτωποι με την εξόφληση τόσο των περυσινών όσων και των φετινών φόρων, για να μη γίνει λόγος για τυχόν συσσωρευμένες ληξιπρόθεσμες οφειλές παλαιότερων ετών οι οποίες επίσης έχουν ενταχθεί σε ρύθμιση.

Πότε θα αρχίσουν οι δηλώσεις

Σύμφωνα με τους σχεδιασμούς της Καραγιώργη Σερβίας, η περίοδος υποβολής των φορολογικών δηλώσεων θα ξεκινήσει το αργότερο έως το τέλος του μήνα. Οι υπηρεσίες της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων είναι έτοιμες για να ανοίξουν τη σχετική εφαρμογή στο Taxis, αλλά εκκρεμεί η κατάθεση στη Βουλή διατάξεων οι οποίες θα λύνουν πρακτικά προβλήματα.

Αφενός θα πρέπει να οριστικοποιηθεί με διάταξη νόμου, το νέο χρονοδιάγραμμα εξόφλησης των φόρων εισοδήματος. Αφετέρου θα πρέπει να υπάρξουν διευκρινίσεις αναφορικά με το Σύμφωνο Συμβίωσης και επανάληψη της περυσινής διάταξης για ακύρωση των τεκμηρίων διαβίωσης για περιστασιακά απασχολούμενους ώστε να μην βρεθούν αντιμέτωποι με φόρους χιλιάδων ευρώ, φορολογούμενοι οι οποίοι κέρδισαν πέρυσι ελάχιστα χρήματα από τόκους καταθέσεων ή σεμινάρια. Πηγές του υπουργείου Οικονομικών αναφέρουν πως οι διατάξεις αυτές αναμένεται να κατατεθούν ίσως και εντός της εβδομάδας στη Βουλή.