Ιστορία μου, αμαρτία μου…

Η ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΝ της Ελλάδος ανήκει στον Όμιλο Μυτιληναίου από το 2005. Οι βιομηχανίες αλουμινίου είναι από τη φύση τους ενεργοβόρες και για τον λόγο αυτό, λαμβάνοντας κρατικές και κοινοτικές επιδοτήσεις, η ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΝ ξεκίνησε την ίδια χρονιά (2005) την κατασκευή μιας δικής της μονάδας συμπαραγωγής ηλεκτρισμού και θερμότητας, για να καλύπτει τις ανάγκες της σε ρεύμα και ατμό. Αυτή, ωστόσο, είναι μόνο η μία όψη του νομίσματος, γιατί η άλλη όψη κρύβει πολλές αμαρτίες…

Για καθαρά κερδοσκοπικούς λόγους, ακόμη και όταν ολοκληρώθηκε η κατασκευή της μονάδας της ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΝ το 2008 και μέχρι και σήμερα, η εταιρεία με διάφορες μεθοδεύσεις έχει καταφέρει να συνεχίσει να προμηθεύεται ρεύμα από τη ΔΕΗ, όχι μόνο σε τιμές χαμηλότερες απ’ ό,τι η ίδια πουλάει στη ΔΕΗ το ρεύμα που παράγει η μονάδα της, αλλά και χωρίς να πληρώνει κανονικά (ή σε κάποιες περιόδους και καθόλου) τους λογαριασμούς ρεύματος.

Το ιστορικό με ΔΕΗ

Το ιστορικό της υποθέσεως της προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας στην ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΝ από την περίοδο που αγοράστηκε από τον Ευάγγελο Μυτιληναίο έχει ως εξής:

• Στις 31/3/2006 έληξε η παλιά σύμβαση προμήθειας ρεύματος της ΔΕΗ με την ΠΕΣΙΝΕ (που ήταν από το 1960). Παρόλο που η σύμβαση αυτή έληξε νομίμως και παρόλο που ο Ευ. Μυτιληναίος γνώριζε όταν αγόραζε την ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΝ το 2005 ότι η σύμβαση θα λήξει το 2006, την επομένη της λήξης της κατέθεσε αίτηση ασφαλιστικών μέτρων για τη συνέχισή της.

Τον Ιανουάριο του 2007 εκδόθηκε από το Μονομελές Πρωτοδικείο Αθηνών απόφαση ασφαλιστικών μέτρων υπέρ τής ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΝ τα οποία ανακλήθηκαν με νεότερη απόφαση τον Μάρτιο του 2008, για την περίοδο όμως Ιανουαρίου 2007-Μαρτίου 2008 που η ΑΛΟΥΜΙΝΟΝ τιμολογείτο με τιμή ΠΕΣΙΝΕ, η χώρα μας καταδικάστηκε από την Ε.Ε. το 2011 για παράνομη κρατική ενίσχυση (η υπόθεση συνεχίζεται στα ευρωπαϊκά δικαστήρια, αφού το 2014 η απόφαση αυτή ακυρώθηκε από το δικαστήριο, για να ακολουθήσει έφεση από πλευράς Ε.Ε. και ΔΕΗ).

• Τον Ιούνιο του 2008, ενώ είναι ήδη γνωστά τα νέα τιμολόγια της ΔΕΗ που θα ισχύουν από την 1η Ιουλίου (είχε εκδοθεί σχετική Υπουργική Απόφαση από τον Δεκέμβριο του 2007 και είχε γίνει επίσημη σχετική παρουσίασή τους, όπου αναφέρθηκε ότι από 1/7/2008 θα επιβληθεί αύξηση 10%), η ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΝ υπογράφει με τη ΔΕΗ σύμβαση παροχής ρεύματος όπως και όλοι οι υπόλοιποι πελάτες Υψηλής Τάσης (Υ.Τ.).

• Μόλις ένα μήνα μετά την υπογραφή της σύμβασης, η ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΝ αρνείται να πληρώσει το από 1/7/2008 ισχύον τιμολόγιο και μονομερώς αποφασίζει να πληρώνει 10% λιγότερο (η μοναδική από τους πελάτες Υ.Τ.), από δε τον Φεβρουάριο του 2009 σταματά να πληρώνει τελείως τους λογαριασμούς της.

• Τον Ιούνιο του 2009, για να πείσει τη ΔΕΗ να παραπεμφθεί στη Διαιτησία η τιμολογιακή διαφορά τους ως προς την αύξηση κατά +10% (η σύμβαση μεταξύ τους προέβλεπε την επίλυση διαφορών από τα τακτικά δικαστήρια και όχι μέσω Διαιτησίας), εξοφλεί τους λογαριασμούς Φεβρουάριου – Μαρτίου – Απριλίου – Μαΐου που είχαν καταστεί ληξιπρόθεσμοι και, αφού η ΔΕΗ αποδέχεται την παραπομπή αυτή, από την επομένη ξανασταματά να πληρώνει τους λογαριασμούς της (εις ολόκληρο και όχι μόνο ως προς την αμφισβητούμενη αύξηση του +10%).

• Τον Φεβρουάριο του 2010 εκδίδεται η σχετική διαιτητική απόφαση, η οποία ορίζει ότι πρέπει να υπάρξει διαπραγμάτευση μεταξύ των μερών σχετικά με το ποσοστό αύξησης του τιμολογίου, αποκλειστικά στο εύρος από το 0% έως το +10% επί του τιμολογίου που ίσχυε στις 30/6/2008. Η διαπραγμάτευση όντως ξεκινάει, παρ’ όλα ταύτα η ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΝ συνεχίζει να μην πληρώνει τους λογαριασμούς ρεύματος, έστω και χωρίς την αύξηση του +10%, το οποίο ήταν και το μόνο πράγμα υπό διαπραγμάτευση, με αποτέλεσμα οι οφειλές της προς τη ΔΕΗ τον Μάιο του 2010 να ξεπερνάνε τα 130 εκατ. ευρώ.

• Τον Αύγουστο του 2010, εγκρίνεται από το Δ.Σ. της ΔΕΗ η συμφωνία-πακέτο που επιτεύχθηκε κατόπιν των ανωτέρω «διαπραγματεύσεων», η οποία συνοπτικά είχε ως εξής:

1] Μείωση (δηλαδή κούρεμα) κατά 26 εκατ. ευρώ του χρέους που είχε συσσωρευτεί για καταναλώσεις της ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΝ κατά την περίοδο από 1/7/2008 έως 30/6/2010.

2] Σύναψη νέας σύμβασης για την περίοδο 1/7/2010 έως 31/12/2013, μέσω της οποίας η ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΝ θα αγοράζει από τη ΔΕΗ ρεύμα μόνο τις ώρες Χαμηλής Ζήτησης (όπου και το τιμολόγιο της ΔΕΗ είναι πολύ φθηνό) και τις υπόλοιπες θα τις καλύπτει η ίδια.

3] Πληρωμή του χρέους της ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΝ προς τη ΔΕΗ για την περίοδο από 1/7/2008 έως 30/6/2010, το οποίο μετά τη μείωσή του διαμορφώθηκε στα περίπου 82,6 εκατ. ευρώ, με ιδιαίτερα ευνοϊκούς για την ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΝ όρους (πάνω από 60 μηνιαίες δόσεις, με επιδοτούμενο επιτόκιο).

Παρά την παραπάνω ευνοϊκή συμφωνία, η ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΝ συνέχισε να μην τηρεί τα συμπεφωνημένα, στην αρχή μη πληρώνοντας ούτε καν την προκαταβολή και τις δόσεις της ρύθμισης και εν συνεχεία, προφασιζόμενη διάφορες δικαιολογίες, να μην εξοφλεί το πλήρες ποσό των νέων μηνιαίων καταναλώσεών της.

Επιπλέον, ελάχιστους μόνο μήνες μετά την ευνοϊκή αυτή συμφωνία, η ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΝ άλλαξε πάλι γνώμη και ζήτησε ξανά τροποποίηση του τιμολογίου με το οποίο προμηθεύεται ρεύμα από τη ΔΕΗ, χρησιμοποιώντας πάλι ως μοχλό πίεσης τη μη πληρωμή των λογαριασμών της.

• Τον Νοέμβριο του 2011, ΔΕΗ και ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΝ υπογράφουν συμφωνητικό για την εκ νέου παραπομπή της διαφοράς τους για την τιμή του ρεύματος στη διαιτησία, με τον όρο ότι μέχρι να βγει η διαιτητική απόφαση η ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΝ θα εξοφλά κανονικά τους λογαριασμούς της, με την προβλεπόμενη προσωρινή τιμή.

Βέβαια αμέσως μόλις υπογράφηκε το συνυποσχετικό αυτό, για άλλη μια φορά η ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΝ σταμάτησε να πληρώνει τους λογαριασμούς της, γεγονός που οδήγησε την ΔΕΗ να την απειλήσει ότι θα της καταγγείλει τη σύμβαση και την ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΝ να προσφύγει στη ΡΑΕ και να ζητήσει τη λήψη ασφαλιστικών μέτρων (Μάιος 2012). Αυτό το σκηνικό, δηλαδή απόπειρα καταγγελίας της σύμβασης από τη ΔΕΗ λόγω χρεών της ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΝ και προσφυγή της τελευταίας στη ΡΑΕ για ασφαλιστικά μέτρα ήταν κάτι που επαναλήφθηκε άλλες 3 φορές, αφού η ΡΑΕ όλα αυτά τα χρόνια αναδείχθηκε «φύλακας άγγελος» των συμφερόντων της ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΝ.

Το colpo grosso με τη «διαιτησία των κουμπάρων»

Όλα τα παραπάνω αποδείχτηκαν ψίχουλα μπροστά στο colpo grosso για την ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΝ με την απόφαση που έβγαλε τον Οκτώβριο του 2013 η Μόνιμη Διαιτησία της ΡΑΕ, η επονομαζόμενη και «διαιτησία των κουμπάρων». Συγκεκριμένα με την απόφαση αυτή, που ελήφθη με πλειοψηφία 2-1, η ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΝ «κούρεψε» το χρέος της προς τη ΔΕΗ άλλα 109 εκατ. ευρώ. Σημαντική λεπτομέρεια: οι δύο διαιτητές που πλειοψήφησαν, ο μεν ένας είναι κουμπάρος υψηλόβαθμου στελέχους του Ομίλου Μυτιληναίου, ο δε άλλος ένας εκ των διαχρονικών «φυλάκων αγγέλων» της Αλουμίνιον, με την ιδιότητά του ως μέλους της ΡΑΕ την τελευταία 10ετια.

Όπως ήταν επόμενο, η ΔΕΗ προσέφυγε στο Εφετείο Αθηνών κατά της απόφασης της ΡΑΕ –απόφαση που ζημίωσε τη ΔΕΗ και κατ’ επέκταση το Ελληνικό Δημόσιο περίπου 110 εκατ. ευρώ– αλλά κατά την ημερομηνία εκδίκασης της υπόθεσης (5/12/2014) η Αλουμίνιον  πέτυχε αναβολή για το τέλος του 2015(!), δηλαδή μετά δύο χρόνια από την ημέρα που με τη σκανδαλώδη απόφαση της διαιτησίας βρέθηκε κερδισμένη με το προαναφερθέν ποσόν. Ελληνική Δικαιοσύνη, το μεγαλείο σου…

Η απόφαση της διαιτησίας της ΡΑΕ αφορούσε την περίοδο από 1/7/2010 έως 31/12/2013, οπότε θα περίμενε κανείς από 1/1/2014 να έχουν πάρει κάποιοι το μάθημά τους. Παρ’ όλα ταύτα, κάτι τέτοιο δεν συνέβη, η ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΝ ξανάρχισε να μην πληρώνει τους λογαριασμούς της, με αποτέλεσμα σε μόλις ένα εξάμηνο το χρέος της να ξαναεκτοξευθεί σε πάνω από 80 εκατ. ευρώ.

Πού βρίσκεται σήμερα η ιστορία μετά από τόσα φέσια και «κουρέματα»; Εκεί που βρισκόταν σχεδόν πάντα. Η ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΝ δεν πληρώνει κανονικά τους λογαριασμούς της, η ΔΕΗ, καλυμμένη αυτή τη φορά μάλιστα με αποφάσεις δύο γενικών της συνελεύσεων, έχει (ξανα)καταγγείλει τη σύμβαση προμήθειας, πλην όμως η ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΝ συνεχίζει να τροφοδοτείται κανονικά με ρεύμα παρά το ότι έχει περάσει προ πολλού η καταληκτική ημερομηνία, εν αναμονή του αν και πότε θα ανακοινώσει τον σχετικό «χρησμό» της η ΡΑΕ.

Και βέβαια δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι όλα αυτά τα «ωραία» συμβαίνουν την ίδια στιγμή που η ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΝ διαθέτει σε λειτουργία τη δική της μονάδα συμπαραγωγής ηλεκτρισμού και θερμότητας, η οποία υπερκαλύπτει τις ανάγκες του εργοστασίου της σε ρεύμα.

Θα σπάσει το απόστημα ο Λαφαζάνης;

Με ξεκάθαρες αρχικά θέσεις ανέλαβε το υπουργικό του πόστο ο Παναγιώτης Λαφαζάνης ως ο νέος υπουργός Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Ο Πειραιώτης υπουργός έτριξε τα δόντια του στα συμφέροντα με αναφορές στις αποκρατικοποιήσεις αλλά και τα ενεργειακά. Χαρακτηριστικές ήταν οι επισημάνσεις του, κατά τις προγραμματικές δηλώσεις, στη ΔΕΗ. «Η περίφημη απελευθέρωση στον χώρο της ηλεκτρικής ενέργειας», είπε συγκεκριμένα ο κ. Λαφαζάνης, «μπορεί να ευνόησε τα μεγάλα συμφέροντα, αλλά αποδιοργάνωσε την αγορά», ενώ συμπλήρωσε ότι ο ενεργειακός σχεδιασμός υπήρξε αποτυχημένος και ανύπαρκτος. Σύμφωνα με τον υπουργό Ενέργειας, ο όμιλος της ΔΕΗ μπορεί να αποτελέσει μια μεγάλη ατμομηχανή για μια νέα βιομηχανική αναζωογόνηση και απογείωση της χώρας. Ο κ. Λαφαζάνης εκτίμησε, εξάλλου, ότι η δημόσια επιχείρηση «χρειάζεται πρόσληψη νέου προσωπικού και πλήρη ανασυγκρότηση από τα ενεργειακά συμφέροντα» και επεσήμανε ότι «μέσα από την ανασυγκρότηση η ΔΕΗ μπορεί να μειώσει από 20-40% το κόστος παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος, πράγμα που θα επιφέρει μείωση στα τιμολόγια για τον οικιακό καταναλωτή και τις επιχειρήσεις».

Το πρόβλημα όμως για τον νέο υπουργό δεν είναι μόνο το κόστος, αλλά και τα φέσια προς τη ΔΕΗ που ανέρχονται σε δεκάδες εκατομμύρια. Χαρακτηριστικότερη περίπτωση εκείνη της Αλουμίνιον. Μάλιστα πριν από λίγες μέρες, η «Α» είχε κάνει ιδιαίτερη αναφορά θέτοντας το ερώτημα αν  η ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΝ, εκτός από εταιρεία «παντός καιρού», θα αποδειχτεί και επιχείρηση «πασών των κυβερνήσεων». Και αυτό διότι, ενώ υπάρχει εντολή να διακοπεί η ηλεκτροδότησή της, κάποιοι κάνουν τα στραβά μάτια και επιτρέπουν να ζημιώνεται καταρχήν η ΔΕΗ και κατά δεύτερον το ελληνικό Δημόσιο. Πρόκειται για μια υπόθεση γνωστή σε πολλούς που έχει καταντήσει  απόστημα για την εταιρεία. Το μεγάλο στοίχημα, λοιπόν, του νέου υπουργού είναι αν θα καταφέρει να το σπάσει «καθαρίζοντας» τη ΔΕΗ.

«Στάση ζωής» το φέσωμα και της ΔΕΠΑ

Την ίδια περίοδο που συσσωρεύονταν τα φέσια στη ΔΕΗ, η ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΝ της Ελλάδος (και γενικότερα ο Όμιλος Μυτιληναίου) επεδείκνυε μια αντίστοιχη στάση και προς τη ΔΕΠΑ, συσσωρεύοντας και εκεί χρέη δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ. Και αν στην περίπτωση της ΔΕΗ υπήρχε –έστω και για τα μάτια του κόσμου– η δικαιολογία της διαμάχης επί των τιμολογίων χρέωσης, με τη ΔΕΠΑ δεν υπήρχε απολύτως καμία, απλά αποδεικνυόταν ότι η μη εκπλήρωση των υποχρεώσεων και η δημιουργία χρεών αποτελούσε μια «στάση ζωής» του κ. Μυτιληναίου. Γιατί το λέμε αυτό; Διότι, για παράδειγμα, ενώ στις 31/12/2011 τα χρέη όλων των εταιρειών του επιχειρηματία προς ΔΕΗ και ΔΕΠΑ ήταν της τάξης των 130 εκατ. ευρώ, τα ταμειακά διαθέσιμα του Ομίλου Μυτιληναίου (σύμφωνα με τις επίσημες οικονομικές καταστάσεις του) ήταν 268.101.000 ευρώ, δηλαδή υπερδιπλάσια.

Γιατί δεν πλήρωνε, λοιπόν; Διότι πολύ απλά κάποιοι τον άφηναν να κάνει μπίζνες και να ανταγωνίζεται ΔΕΗ και ΔΕΠΑ με τα δικά τους λεφτά. Πιο συγκεκριμένα:

• Στα τέλη του 2011, χωρίς οποιαδήποτε δικαιολογία να μην πληρώνει, τα χρέη της Αλουμίνιον της Ελλάδος προς τη ΔΕΠΑ από απλήρωτους λογαριασμούς ανερχόταν σε 76,7 εκατ. ευρώ.

•  Έναν χρόνο αργότερα, και συγκεκριμένα στα τέλη του 2012, τα χρέη συνολικά των εταιρειών του Ομίλου Μυτιληναίου προς τη ΔΕΠΑ είχαν υπερδιπλασιαστεί και είχαν φτάσει τα 171,1 εκατ. ευρώ. Τι είχε συμβεί ενδιάμεσα; Στις 2/5/2012 ο Ομιλος Μυτιληναίου είχε υπογράψει με τη ΔΕΠΑ Σύμβαση Πλαίσιο με την οποία… εγγυόταν την εμπρόθεσμη, προσήκουσα και ολοσχερή εξόφληση των χρεών του εταιρειών του προς την ΔΕΠΑ (γι’ αυτό διπλασιάστηκε το χρέος), ενώ λίγους μήνες αργότερα εγκρίθηκε και από το ΤΑΙΠΕΔ, υπό άλλη νομική μορφή ως συμμετέχων σε άλλη εταιρεία, ως… φερέγγυος να αγοράσει και τη ΔΕΠΑ (με τα λεφτά που της χρωστούσε).

• Το καλοκαίρι του 2013 ο διαγωνισμός για την ιδιωτικοποίηση της ΔΕΠΑ κατέστη άγονος, αφού δεν υποβλήθηκε καμία προσφορά, με βασική αιτία την ύπαρξη μεγάλων χρεών προς την ΔΕΠΑ από πελάτες της (με «πρωταθλητή» βέβαια τον επίδοξο αγοραστή της, δηλαδή τον Όμιλο Μυτιληναίου). Έτσι στα τέλη του 2013 το χρέος των εταιρειών του Ομίλου Μυτιληναίου είχε εκτοξευθεί στα 192 εκατ. ευρώ, ακόμη δε και σήμερα αν και έχει μειωθεί πια κάτω από τα 100 εκατομμύρια, συνεχίζει να είναι ένα μέγα θέμα για τη ΔΕΠΑ.

Και βέβαια δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι την ίδια περίοδο που ο Όμιλος Μυτιληναίου χρωστούσε δεκάδες εκατομμύρια ευρώ στη ΔΕΠΑ, πέραν του ότι προσπάθησε να την εξαγοράσει στα πλαίσια του διαγωνισμού του ΤΑΙΠΕΔ, την ανταγωνιζόταν κιόλας φέρνοντας ποσότητες υγροποιημένου φυσικού αερίου στη Ρεβυθούσα ανεξάρτητα (spot LNG), την αγορά του οποίου βέβαια χρηματοδοτούσε με τα χρεωστούμενα! Μόνο πέρυσι ο Μυτιληναίος έφερε 4 τέτοια φορτία, ενώ φέτος έχει ήδη προλάβει να φέρει 3, παρά το ότι είμαστε μόλις στη δεύτερη εβδομάδα του Φεβρουάριου.