Η «φούσκα» των αγροτικών φωτοβολταϊκών

Αυτή η χώρα έχει χορτάσει «φούσκες», ειδικά την τελευταία 15ετία, με τη χρηματιστηριακή και την τραπεζική να είναι οι πιο οφθαλμοφανείς. Ωστόσο έχουν δημιουργηθεί κι άλλες, και μάλιστα εν καιρώ κρίσης. Χαρακτηριστική περίπτωση είναι αυτή των αποκαλούμενων «αγροτικών φωτοβολταϊκών», τα οποία ξεκίνησαν με πολλές προσδοκίες κι έχουν καταλήξει με τους άμεσα ενδιαφερόμενους να ζουν με δανεικά.

Του Γιάννη Συμεωνίδη

Με βάση τον Ν.3851/2010, επί υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής (ΠΕΚΑ) Τίνας Μπιρμπίλη, εξετάζονται κατά προτεραιότητα νέες αιτήσεις για φωτοβολταϊκά από πρόσωπα που είναι επαγγελματίες αγρότες, εφόσον πρόκειται για σταθμούς παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας σε εκτάσεις ιδιοκτησίας τους, εγκατεστημένης ισχύος έως 100 ΚW. Δεν επιτρέπεται, εξάλλου, η μεταβίβαση των σταθμών πριν από την πάροδο πενταετίας από την έναρξη λειτουργίας τους, εκτός αν πρόκειται για μεταβίβαση λόγω κληρονομικής διαδοχής.

Τους τελευταίους τουλάχιστον δέκα μήνες, όμως, το ΥΠΕΚΑ σχεδιάζει κι επανασχεδιάζει νέο νομοσχέδιο που θα αφορά και τα αγροτικά φωτοβολταϊκά ,το οποίο οι φίλα προσκείμενες στο υπουργείο μιντιακές δυνάμεις τού έχουν δώσει τον βαρύγδουπο τίτλο «New Deal», ωσάν ο αρμόδιος υφυπουργός Ασημάκης Παπαγεωργίου να αποτελεί συνέχεια του εμβληματικού πρώην προέδρου των ΗΠΑ, Φράνκλιν Ρούζβελτ. Την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές δεν είχε δοθεί ακόμα στη δημοσιότητα, ωστόσο πηγές τού υπουργείου διαβεβαιώνουν την «Α» ότι αυτό θα γίνει εντός των αμέσως προσεχών ημερών.

Το έχουν μετανιώσει

Από την άλλη, οι αγωνιούντες περίπου 700 αγρότες που μπλέχτηκαν σε αυτήν την ιστορία το έχουν μετανιώσει πικρά. Τα τελευταία τέσσερα χρόνια έχουν δει τα μάτια τους πολλά, με πιο άμεσο πρόβλημα το ότι πληρώνονται από τον Λειτουργό Αγοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας Α.Ε. (ΛΑΓΗΕ) κατά μέσο όρο με καθυστέρηση οκταμήνου για τα συνολικώς 2.700 φωτοβολταϊκά που έχουν εγκαταστήσει. Αυτό συμβαίνει το τελευταίο 15μηνο, την ίδια στιγμή που το κράτος, τουλάχιστον με τα σημερινά δεδομένα, τους καλεί να καταβάλουν το ΦΠΑ για τιμολόγια που δεν πληρωθήκαν.

Εδώ και πολύ καιρό, εξάλλου, δίνονται διαβεβαιώσεις από το ΥΠΕΚΑ ότι θα προχωρήσει ο συμψηφισμός οφειλών και πως θα συντομευτούν οι ημερομηνίες εκταμίευσης των οφειλόμενων, με τις τελευταίες εξελίξεις να είναι θετικές προς αυτή την κατεύθυνση.  Αυτές οι δεσμεύσεις δόθηκαν στους αγρότες και την προηγούμενη  εβδομάδα, σε συνάντηση που είχε αντιπροσωπεία τους με τον κ. Παπαγεωργίου. Στο μεσοδιάστημα, ωστόσο, έχουν αυτοκτονήσει δύο υπερχρεωμένοι στις τράπεζες λόγω φωτοβολταϊκών. Οι περισσότεροι αγρότες, άλλωστε, στήριξαν ακόμα και το 95% της χρηματοδότησής τους στα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, τα οποία τους δανειοδότησαν με επιτόκια από 7% έως ακόμα και 12%. Και σαν να μην έφτανε αυτό, οι δανειολήπτες αγρότες υποχρεώθηκαν, πέρα από την υποθήκευση ακινήτων τους, και με μερικές χιλιάδες ευρώ επιπλέον για διάφορα έξοδα φακέλου.

«Μεγάλη ευθύνη τού ΥΠΕΚΑ»

«Αν κάποιος μου προσφέρει το δικαίωμα να γίνω πιλότος, δεν έχει τη μεγαλύτερη ευθύνη αυτός που μου δίνει την άδεια; Η υπόθεση μοιάζει με το σκάνδαλο του Χρηματιστηρίου, μόνο που εδώ είναι πιο εύκολο να βρούμε τους υπαίτιους. Η ευθύνη τού ΥΠΕΚΑ, το οποίο θέλει να μας επιβάλει τις ειλημμένες αποφάσεις του, είναι μεγάλη», δηλώνει στην «Α» ο Κώστας Γιωτάκος, γραμματέας τού Πανελληνίου Συνδέσμου Αγροτικών Φωτοβολταϊκών, ο οποίος προσθέτει πως οι στόχοι που είχαν τεθεί στον Ν.3851/2010 αναφορικώς με τα μεγαβάτ «ξεφτιλίστηκαν» στην πορεία.

Όσοι είναι μέλη τού Συνδέσμου, ο οποίος σε λίγες ημέρες κλείνει ένα χρόνο ζωής και ξεκίνησε από τη Θεσσαλία, είναι αγρότες. Έχει προλάβει, μάλιστα, να συγκαλέσει μέχρι σήμερα 14 συνελεύσεις σε όλη τη χώρα, ενώ την περασμένη εβδομάδα, πραγματοποίησε πανελλαδική συγκέντρωση διαμαρτυρίας έξω από το κτίριο του ΥΠΕΚΑ στη λεωφόρο Μεσογείων. Σε αυτήν υπολογίζεται πως συμμετείχαν γύρω στους 850 αγρότες, οι οποίοι δεν αποδέχονται τη διάλυση των συμβάσεών τους όπως ενημερώθηκαν πως θα συμβεί από τον ίδιο τον κ. Παπαγεωργίου, ο οποίος «πατά» στην κοινοτική νομοθεσία.

«Δεν φταίμε για το έλλειμμα του ΛΑΓΗΕ»

Εν τω μεταξύ, στόχος ήταν να δημιουργηθούν 750 μεγαβάτ από αγροτικά φωτοβολταϊκά μέχρι το 2014. Από αυτά έγιναν τα 340 περίπου, κάτω από τα μισά δηλαδή. Αντί να βρεθεί, όμως, με πλεόνασμα ο ΛΑΓΗΕ, αφού δεν είχε πολλούς πελάτες να εξυπηρετήσει, είναι ελλειμματικός. «Τα αγροτικά φωτοβολταϊκά δεν μπορούν να θεωρούνται συνυπεύθυνα για το έλλειμμα. Κάναμε λιγότερα πάρκα, άρα δεν απορροφήσαμε περισσότερα από τον προϋπολογισμό των στόχων. Δεν φταίνε, εξάλλου, αυτοί που κατασκεύασαν τα πάρκα. Τους δόθηκε το δικαίωμα να τα φτιάξουν και δεν είναι υποχρεωμένοι να γνωρίζουν πόσα μπορεί να πληρώσει ο ΛΑΓΗΕ. Το θέμα είναι ποιοι έδωσαν άδειες από τους υπηρεσιακούς παράγοντες του ΥΠΕΚΑ, διπλασιάζοντας τον στόχο, κι έτσι σωρεύτηκαν ελλείμματα στο σύστημα των πληρωμών», συμπληρώνει ο κ. Γιωτάκος.

ΥΠΕΚΑ: «Περιμένετε το νομοσχέδιο»

Η «Α» επικοινώνησε με το γραφείο τού κ. Παπαγεωργίου, από τον οποίο ζήτησε να πληροφορηθεί ποια θα είναι η κεντρική γραμμή τού υπό κατάθεση νομοσχεδίου, αν θα υπάρξει σημαντική μείωση των χρημάτων που λαμβάνουν οι αγρότες, ποια θα είναι η τύχη των υπαρχουσών συμβάσεων, καθώς και για το αν τα αγροτικά φωτοβολταϊκά δημιουργούν έλλειμμα στον ΛΑΓΗΕ. Από το υπουργείο απάντησαν στην εφημερίδα μας πως οι θέσεις του επί αυτών των ζητημάτων θα γνωστοποιηθούν με την κατάθεση του νομοσχεδίου και όχι νωρίτερα.