Τα σενάρια για Πρόεδρο και κάλπες

Το οριστικό «όχι» του Αλέξη Τσίπρα –μέσω της τηλεοπτικής συνέντευξής του τη Δευτέρα στον ΣΚΑΪ– στο ενδεχόμενο συνεννόησης για την εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας, αλλά και κοινής γραμμής στη διαπραγμάτευση με την τρόικα, μάλλον δίνει τροφή στους σεναριολόγους σχετικά με τις πολιτικές εξελίξεις το επόμενο τρίμηνο.

Του Μιχάλη Κωτσάκου

Η αλήθεια είναι ότι οι περισσότεροι γνώριζαν ποια θα ήταν η απάντηση του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης, οπότε τα σενάρια ήταν έτοιμα. Το θέμα είναι ποιο από όλα θα επαληθευθεί. Το μόνο σίγουρο είναι ότι οι δανειστές πιέζουν μέσω της τρόικας να βρεθεί μία συμβιβαστική λύση, αλλά μάλλον αυτή δεν θα λέγαμε πως είναι για το όφελος της χώρας. Τουναντίον, εάν τελικά οι πιστωτές εμμείνουν στη γραμμή Βερολίνου, το μνημόνιο θα παραταθεί τουλάχιστον για ένα εξάμηνο ακόμη, κάτι που δεν αρέσει ούτε στην κυβέρνηση, αλλά ούτε και στην αντιπολίτευση.

Όπως έγραψε και η «Α» το προηγούμενο Σάββατο, ο Αντώνης Σαμαράς έχει πραγματικά πολύ δύσκολο έργο, καθώς στις 18 Δεκεμβρίου στη Σύνοδο Κορυφής θα πρέπει να «γκρεμίσει» τη γραμμή του Βερολίνου για εξάμηνη παράταση. Αντίθετα, η κυβέρνηση προτείνει την παράταση για 30 ημέρες, για τεχνικούς λόγους, όπως έχει δηλώσει και ο Ευάγγελος Βενιζέλος.

Ο πρωθυπουργός, όπως λένε στενοί του συνεργάτες, θα μεταβεί στη Σύνοδο Κορυφής με στόχο να αποκλειστεί η εξάμηνη παράταση. Μάλιστα, θα αναφέρει πως εάν τελικά ισχύσει αυτή η παράταση, τότε η κυβέρνηση πολύ δύσκολα θα σταθεί και θα οδηγηθεί η χώρα σε εκλογές. Αντίθετα, με τη μηνιαία παράταση υπάρχει ο κατάλληλος χρόνος, ώστε να ολοκληρώσει η τρόικα την αξιολόγηση, κι εν συνεχεία να υπογραφεί η συμφωνία για την πιστοληπτική γραμμή στήριξης με τη συμμετοχή του ΔΝΤ.

Με αυτή τη συμφωνία στα χέρια τους, οι δύο κυβερνητικοί εταίροι εκτιμούν πως θα καταφέρουν να εκλέξουν τον διάδοχο του Κάρολου Παπούλια τον Φεβρουάριο. Με αυτό τον τρόπο, πρωθυπουργός και αντιπρόεδρος υποστηρίζουν πως θα επιτύχουν λίγο αργότερα και το άνοιγμα της συζήτησης για τη διευθέτηση του χρέους, όπως είχε συμφωνηθεί από τον Νοέμβριο του 2012.

Το αισιόδοξο αυτό σενάριο ενός επιτυχούς συμβιβασμού με τους δανειστές προνοεί ότι η συμφωνία που θα συναφθεί μπορεί να γίνει δεκτή από τους βουλευτές της συμπολίτευσης. Παραμένει, ωστόσο, ζητούμενο αν η κυβέρνηση θα έχει τον απαραίτητο χρόνο για να σχηματίσει την προεδρική πλειοψηφία, πείθοντας στο διάστημα που μεσολαβεί έως τις ψηφοφορίες του Φεβρουαρίου την αυξημένη πλειοψηφία των 180 βουλευτών, που απαιτείται για να αποφευχθούν οι εκλογές, ότι η διπλή προληπτική πιστωτική γραμμή –με τα χρήματα του ΤΧΣ και του ΔΝΤ– συνιστά θωράκιση για την ασφαλή μεταμνημονιακή πορεία της χώρας.

Ήδη, πάντως, θα πρέπει να τονιστεί πως στελέχη του Μαξίμου βρίσκονται σε ανοικτή γραμμή με τους ανεξάρτητους βουλευτές, από όποιο πολιτικό χώρο κι εάν προέρχονται, επισημαίνοντας πως εάν τελικά η χώρα θα οδηγηθεί σε εκλογές, τότε ελλοχεύει ο κίνδυνος ενός πισωγυρίσματος στην οικονομία με τους πιστωτές αφενός μεν να σκληραίνουν τη στάση τους, αφετέρου δε να σταματήσουν τη χρηματοδοτική ροή όταν τη χρειαστεί η χώρα.

Παράταση του μνημονίου

Την ίδια ώρα, βέβαια, που στην Ελλάδα εξετάζουν τα επόμενα βήματά τους, η Μέρκελ επιμένει για πολύμηνη παράταση. Και το επιχείρημα του Βερολίνου είναι ότι με αυτόν τον τρόπο θα ξεκαθαρίσουν όλα τα δεδομένα με την πολιτική κατάστασης την Ελλάδα και οι πιστωτές μας θα ξέρουν με ποιον έχουν να κάνουν το επόμενο διάστημα.

Αυτό το σενάριο, όπως γίνεται αντιληπτό, είναι καταστροφικό για την κυβέρνηση, καθώς οι αμφιταλαντευόμενοι ανεξάρτητοι βουλευτές θα πουν «όχι» στην κυβερνητική πρόταση για τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Εξ αφορμής και της δήλωσης του Ευ. Βενιζέλου περί ενδεχόμενης παράτασης λίγων ημερών ή εβδομάδων «για τεχνικούς λόγους», κυβερνητικοί αξιωματούχοι ξεκαθαρίζουν ότι η όποια παράταση δεν μπορεί να τραβήξει εις μάκρος για δύο ουσιώδεις λόγους: πρώτον, διότι παρατείνει την αβεβαιότητα και, δεύτερον, επειδή, αν χρειαστεί να επικυρωθεί κάτι τέτοιο από τη Βουλή, θα απορριφθεί.

Η πρόταση Ντόρας

Παράλληλα, η Ντόρα Μπακογιάννη έχει προτείνει όπως ανοίξουν οι διαδικασίες για την εκλογή νέου Προέδρου της Δημοκρατίας τώρα, παράλληλα με τις διαπραγματεύσεις. Έτσι, όσοι συμφωνούν με αυτή την πρόταση εκτιμούν πως θα βρεθούν προ τετελεσμένου οι βουλευτές και θα αναγκαστούν για να ολοκληρωθούν οι διαπραγματεύσεις να υπερψηφίσουν την κυβερνητική πρόταση.

Σ’ αυτή την περίπτωση ορισμένοι κυβερνητικοί αξιωματούχοι έχουν την άποψη η συμφωνία που θα συνομολογηθεί να μην προωθηθεί άμεσα για ψήφιση από το Ελληνικό Κοινοβούλιο, αφού υπάρχει κίνδυνος καταψήφισής της, ιδίως αν περιέχει σκληρά μέτρα. Αντιθέτως, οι ίδιοι προκρίνουν την εκδοχή να επισπευσθεί η προεδρική εκλογή και να τεθεί η καταρχήν συμφωνία με τους δανειστές ως ένα από τα βασικά διακυβεύματα τόσο στις ψηφοφορίες για την εκλογή Προέδρου όσο και στις βουλευτικές εκλογές οι οποίες, αν δεν βρεθούν οι «180», μπορεί να ακολουθήσουν, και όπου ο ελληνικός λαός θα αποφανθεί αν δέχεται ή όχι τη συμφωνία.

Κυβέρνηση ειδικού σκοπού

Τη Δευτέρα στην τηλεόραση ο επικεφαλής του Ποταμιού, Σταύρος Θεοδωράκης, είπε πως δεν επιθυμεί την πτώση της κυβέρνησης Σαμαρά, αλλά την αλλαγή της, υπερθεματίζοντας επί της ουσίας τα όσα έχουν πει πολλοί ανεξάρτητοι βουλευτές με πρώτο και καλύτερο τον Πάρη Μουτσινά για την ανάγκη κυβέρνησης ειδικού σκοπού, α-λά Λουκά Παπαδήμου.

Ήδη ο ΣΥΡΙΖΑ δεν δέχεται αυτή την πρόταση, οπότε –όπως τονίζουν οι κυβερνητικοί αξιωματούχοι– δεν υπάρχει κανένας λόγος να συζητηθεί αυτό το ενδεχόμενο αυτό. Και αποδίδουν τη διακίνηση του σεναρίου σε «ευσεβείς πόθους» εσωκομματικών αντιπάλων των Σαμαρά και Βενιζέλου, όπως «οι φίλοι του Γιώργου Παπανδρέου και της Ντόρας Μπακογιάνη», που θεωρούν, όπως λένε, ότι «θα επωφεληθούν από τον σχηματισμό μιας άλλης κυβέρνησης».

Οι πρόωρες 

Εάν όλα τα παραπάνω δεν δώσουν λύση, τότε πλέον οδηγούμαστε σε πρόωρες εκλογές. Το θέμα είναι εάν αυτές θα γίνουν επειδή δεν θα εκλεγεί Πρόεδρος, ή θα τις προκαλέσει ο πρωθυπουργός ζητώντας νωπή εντολή για τη διαπραγμάτευση που έχει βαλτώσει. Μάλιστα, κάποιοι στα υψηλά κυβερνητικά κλιμάκια έθεσαν αυτό το ζήτημα του εκλογικού αιφνιδιασμού από την κυβέρνηση, αλλά αυτό το ενδεχόμενο απορρίφθηκε, καθώς θα ήταν μία κίνηση αυτοκτονίας για τα κόμματα της συγκυβέρνησης. Κι επίσης, θα δημιουργούσε τεράστια προβλήματα στην οικονομία.