«Σαν να μιλάς για την ειρήνη σε συνέδριο εμπόρων όπλων»
Του Μιχάλη Κωτσάκου
Με τον Γιώργο Μαυρωτά γνωριζόμαστε εδώ και πολλά χρόνια. Τον θυμάμαι, ως στέλεχος στην αρχή και διευθυντής αργότερα στον «Φίλαθλο», από την εποχή που μεσουρανούσε στην Εθνική ομάδα υδατοσφαίρισης, της οποίας για πολλά χρόνια ήταν αρχηγός μετέχοντας σε πέντε Ολυμπιακούς Αγώνες, σε τέσσερα Παγκόσμια Πρωταθλήματα, σε οκτώ Πανευρωπαϊκά Πρωταθλήματα και σε πέντε Παγκόσμια Κύπελλα. Στην αθλητική του καριέρα οι μεγαλύτερες στιγμές ήταν η κατάκτηση του Κυπέλλου Κυπελλούχων με το Ν.Ο. Βουλιαγμένης το 1997, η κατάκτηση της δεύτερης θέσης με την Εθνική ομάδα στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1997, η έκτη θέση στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Ατλάντα το 1996 και η τέταρτη θέση στους Πανευρωπαϊκούς Αγώνες του 1999. Όπως επίσης ότι ήταν ο πρώτος Έλληνας πολίστας που αγωνίστηκε στη μικτή κόσμου (Βουδαπέστη, 1999).
Όλη αυτή την πλούσια σε διακρίσεις μετάλλια και τίτλους καριέρα τη βάζω σε δεύτερη μοίρα, καθώς αυτό που μου έκανε εντύπωση στον Γιώργο Μαυρωτά ήταν ότι ποτέ δεν κάθισε πάνω στη λεγόμενη αθλητική δόξα. Συγκροτημένος ως χαρακτήρας, ποτέ δεν παρασύρθηκε από τις επιτυχίες, και παράλληλα με την πλούσια και μακρά αθλητική του καριέρα αναδείχθηκε ως πανεπιστημιακός δάσκαλος. Όταν έμαθα για την ενασχόλησή του με την πολιτική, αυθόρμητα έθεσα το ερώτημα στον εαυτό μου: «Εντάξει, καλό κολύμπι γνωρίζει πολύ καλά ο Μαυρωτάς, αλλά πώς θα αντέξει μέσα σε αυτόν τον χώρο όπου κυριαρχεί ο εφήμερος εντυπωσιασμός, ο λαϊκισμός, το ρουσφέτι και το χάιδεμα των αυτιών;»
Με τον βουλευτή (από τον Ιανουάριο του 2015) Γιώργο Μαυρωτά είχαμε μία πολύ ενδιαφέρουσα συζήτηση σχετικά με τις πολιτικές εξελίξεις, το Ποτάμι, αλλά και τις εμπειρίες που αποκόμισε από την ενασχόλησή του στην κεντρική πολιτική σκηνή.
Ο ίδιος επιμένει πως δεν ήταν λάθος του που αποφάσισε να εισέλθει στην πολιτική, δηλώνει φαν της ενοποίησης του μεσαίου προοδευτικού χώρου, εναντιώνεται στο πελατειακό κράτος και, το σημαντικότερο, δεν έχει πρόβλημα εάν δεν επανεκλεγεί να επιστρέψει στην ακαδημαϊκή του καριέρα. Αναλυτικά, η συζήτησή μας με τον Γιώργο Μαυρωτά είναι η ακόλουθη:
Ποια είναι τα συναισθήματά σου μετά από τα τρία χρόνια ενεργής ενασχόλησης με την πολιτική; Εκτιμάς ότι ήταν λάθος η απόφασή σου;
«Όχι, δεν νομίζω ότι ήταν λάθος. Νομίζω ότι άνθρωποι που έχουν δώσει τα διαπιστευτήριά τους στην κοινωνία πρέπει να ασχολούνται με την πολιτική και όχι να την αφήνουμε μόνο στους επαγγελματίες του κομματικού σωλήνα ή στους κληρονόμους ψηφοφόρων».
Πιστεύεις ότι άξιζε τον κόπο; Και το λέω διότι είσαι από αυτούς τους ανθρώπους που είναι πρότυπο. Αθλητής κλάσης και επιτυχημένος πανεπιστημιακός.
«Ναι, άξιζε και αξίζει τον κόπο γιατί έχω συγκεκριμένα πράγματα να πω και να κάνω. Ο στόχος είναι να προσπαθήσεις να αλλάξεις κάτι προς τη σωστή κατεύθυνση, χωρίς να αλλάξεις εσύ προς τη λάθος κατεύθυνση. Αυτό προσπαθώ να καταφέρω και το βασικότερο που θέλω να αλλάξει είναι να εμπεδωθεί η αξιοκρατία και οι ίσες ευκαιρίες. Η αξία δηλαδή και όχι η γνωριμία ως βασικό μέσο ανέλιξης και προόδου στη ζωή του κάθε πολίτη. Αξίες που μαθαίνεις στον αθλητισμό αλλά δυστυχώς δεν ισχύουν γύρω μας».
Στέρεψε το Ποτάμι ή απλά η δημοσκοπική κάμψη έφερε στο φως όλα τα εσωτερικά προβλήματα;
«Πιστεύω το δεύτερο. Τον Οκτώβριο με 10 βουλευτές είχαμε 1,5% στις δημοσκοπήσεις, τώρα με 6 βουλευτές έχουμε κοντά στο 2.5%. Ο κόσμος ακούει το Ποτάμι, αυτό φαίνεται και στις δημοσκοπήσεις με τη δυνητική ψήφο και νομίζω αρκετοί ποντάρουν σε αυτό ως μια φωνή προοδευτική, συνθετική, λογική που έχει ανάγκη ο τόπος».
Διαβάζω με ενδιαφέρον τα άρθρα σου για την αναγκαιότητα της συμπόρευσης όλων των μεταρρυθμιστών σε μία παράταξη. Πιστεύεις μετέχοντας ενεργά στην πολιτική ζωή του τόπου ότι μπορεί να υλοποιηθεί αυτή η συμπόρευση; Είναι έτοιμοι οι επικεφαλής να ρίξουν νερό στο κρασί τους;
«Νομίζω ότι ο προοδευτικός μεσαίος χώρος μπορεί να γίνει πρωταγωνιστής των πολιτικών εξελίξεων και όχι να μείνει κομπάρσος του 6%-7%. Χρειάζεται όμως δύο πράγματα για να εμπνεύσει και να κινητοποιήσει τον πολυπληθή, “πολιτικά άστεγο” κόσμο του χώρου. Να δημιουργηθεί κάτι νέο και ενιαίο στο οποίο δεν θα πρωταγωνιστεί το παρελθόν. Αλλιώς θα είναι σαν ξαναζεσταμένο φαγητό και οι πολίτες δεν είναι χρυσόψαρα. Αυτόν τον νέο λοιπόν πρωταγωνιστικό ρόλο πρέπει να έχουν οι πολίτες και όχι οι μηχανισμοί. Γι’ αυτό ο πολίτης πρέπει να αποφασίσει αδιαμεσολάβητα για την ηγεσία του χώρου που θα εκφράζει και μια συγκεκριμένη πλατφόρμα απόψεων και νοοτροπιών. Μόνο έτσι θα μεγαλώσει η πίτα του συγκεκριμένου χώρου, κάτι που το έχει ανάγκη όχι μόνο ο χώρος αλλά η χώρα».
Ολοένα και περισσότερο ακούμε για εθνικό σχέδιο εξόδου από την κρίση. Όμως τα πολιτικά κόμματα δεν δείχνουν καμία διάθεση να συνεργαστούν γι’ αυτό το εθνικό σχέδιο. Υπάρχει τέτοιο ενδεχόμενο ή απλά το χρησιμοποιούν ως ρητορεία;
«Από τότε που βγήκε το Ποτάμι αυτό ακριβώς λέει. Ότι κανείς μόνος του δεν μπορεί να πάρει το παιχνίδι πάνω του γιατί θα φάει τα μούτρα του. Μιλάγαμε για μια συμμαχία του 51% στην κοινωνία αν θυμάστε. Και αυτό αποδεικνύεται τα τελευταία εφτά χρόνια που ο καθένας βιάζεται να πάρει τον “μουτζούρη”. Ας δούμε τι έκαναν οι άλλοι που βγήκαν από τα μνημόνια (Ιρλανδία, Πορτογαλία, Κύπρος). Μια συνεννόηση γι’ αυτά που πρέπει να γίνουν άμεσα ώστε να μοιραστεί το πολιτικό κόστος και να μη διστάζουμε στις αποφάσεις που έχει ανάγκη η χώρα. Κι αυτό, για να είναι αποτελεσματικό, δεν μπορεί να γίνει με λογικές 4-2-1, αλλά πρέπει να αναλάβουν δράση οι πραγματικά καλύτεροι στον τομέα τους, μια εθνική ομάδα συγκεκριμένου σκοπού. Να βγουν στην επιφάνεια δηλαδή οι συνθετικές (και όχι οι συγκρουσιακές) δυνάμεις που υπάρχουν οριζόντια σε όλα τα κόμματα. Συνθετικές όμως στο να πάμε μπροστά, όχι στο να γυρίσουμε στις παθογένειες του παρελθόντος (γιατί το βλέπουμε κι αυτό)».
Μπορούν να αντιμετωπιστούν οι παθογένειες της χώρας; Ή απλά μόνο τις αναφέρουμε;
«Μπορούν, βέβαια, αρκεί να υπάρχει πολιτική βούληση. Για παράδειγμα, εγώ προσωπικά θεωρώ ως βασική παθογένεια το πελατειακό κράτος. Όταν μιλάω όμως στη Βουλή για την αντιμετώπιση του πελατειακού κράτους, νιώθω σαν να μιλάω για την ειρήνη σε συνέδριο εμπόρων όπλων. Το πολιτικό σύστημα, κόμματα, βουλευτές δεν θεωρούν το πελατειακό σύστημα ως πρόβλημα αλλά ως υπαρξιακή λύση. Αν δεν αλλάξει αυτό είμαστε καταδικασμένοι».
Πώς ένιωσες μετέχοντας στην Επιτροπή για τα δάνεια των κομμάτων;
«Διαφωτιστική εμπειρία για το πάρτι που γινόταν επί Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ και συνεχίζει να γίνεται και επί ΣΥΡΙΖΑ, απλά λόγω της κρίσης έχουν σφίξει λίγο τα πράγματα. Φάνηκε ότι όλα αυτά τα δάνεια ήταν “προϊόν” της αλαζονείας της εξουσίας και ενός υπέρμετρου ανταγωνισμού του ΠΑΣΟΚ και της Ν.Δ., που όμως νόθευσαν τον πολιτικό ανταγωνισμό σε βάρος των μικρότερων κομμάτων, βάζοντας μάλιστα πολύ μεγάλα εμπόδια ίσων προϋποθέσεων συμμετοχής τους στις εκλογικές διαδικασίες. Ωστόσο, το ζητούμενο είναι να μην κολλήσουμε στο παρελθόν αλλά να κοιτάξουμε στο μέλλον. Πώς θα αποπληρωθούν τα δάνεια από ’δώ και μπρος και πώς θα υπάρχει η μέγιστη διαφάνεια, έλεγχος, λογοδοσία ώστε να μην επαναληφθούν τέτοια φαινόμενα στο μέλλον. Σε αυτή τη λογική ήταν και οι συγκεκριμένες προτάσεις που μόνο εμείς κάναμε».
Αλήθεια, βλέπεις πρόωρη προσφυγή σε εκλογές; Ή εκτιμάς ότι ο κ. Τσίπρας θα καταλήξει σε νέο συμβιβασμό;
«Πιστεύω ότι θα υπάρξει συμβιβασμός, ποντάροντας ο κ. Τσίπρας στο ότι στο μέλλον μπορούν να διαμορφωθούν πιο ευνοϊκές συνθήκες. Το θέμα είναι να κάνει και κάτι γι’ αυτό, και όχι να περιμένει μόνο τους εξωγενείς παράγοντες. Και το κυριότερο, να βάλει την οικονομία επιτέλους πάνω από τη μικροπολιτική και την επικοινωνία. Αυτό όμως θα είναι και μια γονιδιακή μετάλλαξη στο DNA του ΣΥΡΙΖΑ που έχουμε γνωρίσει».
Ποια είναι η εκτίμησή σου εν όψει των εκλογών στη Γαλλία και τη Γερμανία; Θα επηρεάσουν τις εξελίξεις στην Ελλάδα;
«Ναι, θα τις επηρεάσουν, γιατί μπορεί να αλλάξουν οι συσχετισμοί δυνάμεων. Μπορεί όμως να τις επηρεάσουν και θετικά και αρνητικά, γι’ αυτό θα έπρεπε να είχαμε τακτοποιήσει τις εκκρεμότητες της αξιολόγησης πριν μπούμε σε αυτήν την περίοδο».
Εάν το Ποτάμι στις επόμενες εκλογές δεν καταφέρει να εισέλθει στη Βουλή, τι θα κάνει ο Γιώργος Μαυρωτάς; Θα συνεχίσει την ενασχόλησή του με την πολιτική, ή θα ρίξει μαύρη πέτρα πίσω του;
«Το πιο πιθανό είναι να γυρίσω στην πανεπιστημιακή μου καριέρα που μου έχει λείψει. Δεν μπήκα στην πολιτική για να “γαντζωθώ” από αυτήν, αλλά για να συνεισφέρω όσο μπορώ και μου επιτρέπουν οι συνθήκες. Αν δεν υπάρχουν οι συνθήκες για να κάνεις αυτά που πιστεύεις, δεν πρέπει να αλλάζεις τα βασικά “πιστεύω” σου για να προσαρμοστείς σε αυτές. Μαύρη πέτρα δεν ρίχνω ποτέ πίσω μου, κίτρινη μπάλα μπορεί».