Δάσκαλε που δίδασκες…

«Οι κακοί Έλληνες που ζητάνε δανεικά αλλά αρνούνται να δουλέψουν», «οι κυβερνήσεις που δεν εφαρμόζουν τα υπεσχημένα φοβούμενοι το πολιτικό κόστος», «η στρεβλή ελληνική αγορά που αρνείται να εκσυγχρονιστεί καταργώντας τα προνόμια επαγγελματικών κλάδων». Όλα τα παραπάνω κι ακόμη περισσότερα αποτελούν εν πολλοίς τα στερεότυπα που ακούγονται διεθνών για τη χώρα μας, αλλά όχι μόνο αυτό. Βάσει αυτών των στερεοτύπων επιβάλλονται στην Ελλάδα σκληρά δημοσιονομικά μέτρα που όμως οι δανειστές αρνούνται πεισματικά να εφαρμόσουν στο εσωτερικό των δικών τους χωρών.

Σε αυτή την κομβική διαφορά στέκεται σήμερα η Wall Street Journal ψέγοντας κυρίως την Γερμανία. Είναι χαρακτηριστικό ένα σχετικό άρθρο που φιλοξενεί σήμερα η αμερικανική εφημερίδα το οποίο τιτλοφορείται «Η Γερμανία δεν έχει πάρει κάποια από τα οικονομικά φάρμακα που συνταγογραφήθηκαν για την Ελλάδα». Τι επισημαίνεται στο επίμαχο άρθρο; Ότι η πλειοψηφία των επιβαλλόμενων στην Ελλάδα μεταρρυθμίσεων σχετίζονται με την αγορά εργασίας, το κοινωνικό κράτος και την δημοσιονομική προσαρμογή (ισοσκελισμένοι προϋπολογισμοί), οι οποίες είναι μεταρρυθμίσεις που η Γερμανία θέσπισε τη διετία 2003-2004, όταν πάλευε να αντιμετωπίσει την υψηλή ανεργία και τους χαμηλούς ρυθμούς ανάπτυξης.

Σύμφωνα με την Wall Street Journal, υπάρχει από τη μία πλευρά η παραδοχή πολλών οικονομολόγοι ότι η οικονομική μηχανή της Γερμανίας δεν χρειάζεται επειγόντως επιδιόρθωση, αλλά στον αντίποδα ουδείς μπορεί να παραγνωρίσει το γεγονός ότι επειδή το Βερολίνο αποφεύγει να υιοθετήσει μέτρα που συνταγογραφεί για άλλες χώρες δημιουργείται μία αντίρροπη δύναμη που δυνητικά θα ενίσχυε το λαϊκίστικο αφήγημα που κερδίζει έδαφος σε όλη την Ευρώπη: ότι δηλαδή μια Ευρώπη υπό τη Γερμανία είναι αποφασισμένη να τιμωρήσει την Ελλάδα.

Υιοθετώντας τη λογική του «δάσκαλε που δίδασκες…» η αμερικανική εφημερίδα συγκεκριμενοποιεί κάποια παραδείγματα. Αναφέρει η WSJ ότι, λόγου χάριν, αν κάποιος επιχειρούσε να εφαρμόσει στη Γερμανία μέτρα όπως η άρση των περιορισμών για το άνοιγμα των καταστημάτων τις Κυριακές και η απελευθέρωση του κλάδου των φαρμακείων θα αντιμετώπιζε νομικές και σίγουρα πολιτικές αντιδράσεις. Μάλιστα πολλοί είναι οι επαΐοντες περί τα οικονομικά που επικρίνουν τη Γερμανία για τους ιδιαίτερα προστατευτικούς νόμους σε εργασιακά θέματα, τους απαρχαιωμένους κανόνες που εμποδίζουν τον ανταγωνισμό σε κλάδους όπως οι ασφάλειες και η παροχή νομικών υπηρεσιών και για την πρόσφατη κατάργηση παλαιότερων αλλαγών.

Οι ίδιοι άνθρωποι σημειώνουν, εξάλλου, ότι οι εταίροι-δανειστές της Ελλάδας θέλουν στο πλαίσιο της επικείμενης συμφωνίας, να εξορθολογήσει η Αθήνα το συνταξιοδοτικό σύστημα ξεκινώντας ως γνωστόν από την κατάργηση των πρόωρων (σ.σ. και εννοούν πριν από τα 67 έτη) συνταξιοδοτήσεων.

Τι έκανε το Βερολίνο επί του ιδίου θέματος; Όταν στη Γερμανία άρχισε να αυξάνεται το όριο συνταξιοδότησης στα 67 έτη το 2007, η επιλογή ήταν το μέτρο να εφαρμοστεί αργά και κλιμακωτά με χρονικό ορίζοντα το 2029! Όταν, μάλιστα, το 2014 η γερμανική κυβέρνηση θεσμοθέτησε την εκ νέου μείωση του ορίου συνταξιοδότησης για κάποιους εργαζομένους και αύξησε τις συντάξεις για άλλους, πολλά οικονομικά ινστιτούτα επέκριναν την εν λόγω κίνηση ως δημοσιονομικά ανεύθυνη.

Αναφορικά, τώρα, με την αναμόρφωση της αγοράς εργασίας της Γερμανίας που έγινε πριν από μια 10ετία, η Wall Street Journal αναφέρει πως η παραπάνω μεταρρύθμιση χαιρετίστηκε τότε ως βαθιά τομή καθώς περιελάμβανε σημαντικές περικοπές για τα γενναιόδωρα επιδόματα ανεργίας. Η αλήθεια είναι, όμως, ότι οι Γερμανοί εργαζόμενοι συνεχίζουν να απολαμβάνουν κάποια από τα αυστηρότερα στην Ευρώπη πλαίσια νομικής προστασίας σε ό,τι αφορά την απόλυσή τους και γενναιόδωρες άδειες.

Τα μέτρα που θέλει η Γερμανία να εφαρμόσει η Ελλάδα περιλαμβάνουν την «πλήρη απελευθέρωση» της λειτουργίας των καταστημάτων τις Κυριακές, συνεχίζει το άρθρο. Το καθεστώς των Κυριακών και των δημόσιων αργιών «ως ημέρες ανάπαυλας από την εργασία και πνευματικής βελτίωσης» κατοχυρώνεται στο γερμανικό Σύνταγμα και εφαρμόζεται αυστηρά, αν και υπάρχουν κάποια παραθυράκια.

Η χαλάρωση των κανόνων για την ιδιοκτησία των φαρμακείων είναι ακόμα ένα μέτρο που πρέπει να εφαρμόσει η Γερμανία. Το 2008, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρέπεμψε στη Γερμανία και την Ιταλία στη Δικαιοσύνη για τους περιορισμούς στα φαρμακεία, με το δικαστήριο ωστόσο να θεωρεί ότι είναι δικαιολογημένοι για λόγους δημόσιας υγείας.

Η Γερμανία «έχει ακόμα πολλές αδυναμίες» σχολιάζει στην εφημερίδα ο Μαρτσέλ Φράτσερ, επικεφαλής του ινστιτούτου οικονομικών ερευνών DIW. «Αλλά το θέμα είναι ότι η Ελλάδα βρίσκεται σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης».